30.06.2018 Views

Las pymes en el contexto de la innovación y la sustentabilidad

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

La CEPAL (2010), <strong>de</strong>fine a <strong>la</strong> competitividad <strong>en</strong> primer lugar, como un conjunto <strong>de</strong><br />

factores que <strong>de</strong>terminan <strong>el</strong> niv<strong>el</strong> <strong>de</strong> productividad y, segundo, como un<br />

<strong>de</strong>terminante d<strong>el</strong> increm<strong>en</strong>to sost<strong>en</strong>ido d<strong>el</strong> bi<strong>en</strong>estar <strong>de</strong> <strong>la</strong>s personas. A partir <strong>de</strong><br />

estas perspectivas, <strong>la</strong> competitividad regional pue<strong>de</strong> ser <strong>de</strong>finida como <strong>la</strong><br />

administración <strong>de</strong> recursos y capacida<strong>de</strong>s para increm<strong>en</strong>tar sost<strong>en</strong>idam<strong>en</strong>te <strong>la</strong><br />

productividad empresarial y <strong>el</strong> bi<strong>en</strong>estar <strong>de</strong> <strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> <strong>la</strong> región.<br />

La competitividad empresarial, <strong>en</strong> términos <strong>de</strong> Abd<strong>el</strong> & Romo (2005), se ve<br />

afectada por <strong>la</strong>s condiciones que imperan al niv<strong>el</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> industria y <strong>de</strong> <strong>la</strong> región,<br />

pero al mismo tiempo, <strong>la</strong> competitividad <strong>de</strong> empresas, industrias y regiones se ve<br />

afectada por <strong>la</strong>s condiciones prevaleci<strong>en</strong>tes al niv<strong>el</strong> nacional; <strong>en</strong> contraste, <strong>el</strong><br />

p<strong>la</strong>nteami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> Krugman (1997), retomado por Porter, que “Qui<strong>en</strong>es compit<strong>en</strong><br />

no son <strong>la</strong>s naciones sino <strong>la</strong>s empresas”, muestra que, lo que hace a un país<br />

competitivo es <strong>el</strong> <strong>de</strong>sempeño <strong>de</strong> <strong>la</strong>s empresas que conforman su aparato<br />

productivo y su interacción con <strong>el</strong> ambi<strong>en</strong>te <strong>en</strong> <strong>el</strong> que se <strong>de</strong>s<strong>en</strong>vu<strong>el</strong>v<strong>en</strong>. Este es <strong>el</strong><br />

principal argum<strong>en</strong>to para justificar <strong>la</strong> r<strong>el</strong>evancia y pertin<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> estudiar <strong>la</strong><br />

competitividad empresarial.<br />

Para efecto <strong>de</strong> esta investigación se adopto <strong>la</strong> i<strong>de</strong>a <strong>de</strong> Krugman, ya que se<br />

coinci<strong>de</strong> con <strong>el</strong> p<strong>en</strong>sami<strong>en</strong>to que <strong>la</strong>s empresas son <strong>la</strong>s que estimu<strong>la</strong>n y marcan <strong>el</strong><br />

niv<strong>el</strong> <strong>de</strong> compet<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> un sector, sin per<strong>de</strong>r <strong>de</strong> vista <strong>la</strong> capacidad <strong>de</strong> estas para<br />

adaptarse al <strong>en</strong>torno <strong>en</strong> <strong>el</strong> cual se muev<strong>en</strong> y su capacidad para aprovechar <strong>la</strong>s<br />

oportunida<strong>de</strong>s y <strong>en</strong>fr<strong>en</strong>tar <strong>la</strong>s am<strong>en</strong>azas.<br />

Mod<strong>el</strong>os que observan <strong>la</strong> competitividad<br />

Por <strong>la</strong> finalidad <strong>de</strong> compr<strong>en</strong><strong>de</strong>r los <strong>el</strong>em<strong>en</strong>tos que incid<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> competitividad, los<br />

expertos <strong>en</strong> <strong>el</strong> área han <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>do difer<strong>en</strong>tes mod<strong>el</strong>os que int<strong>en</strong>tan explicar este<br />

concepto.<br />

El mod<strong>el</strong>o <strong>de</strong> Bu<strong>en</strong>o y Morcillo (1993), propone un análisis <strong>de</strong> <strong>la</strong> competitividad<br />

que permite integrar <strong>la</strong>s distintas consi<strong>de</strong>raciones teóricas y prácticas que

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!