Cardiologie Paard - Diergeneeskundig Memorandum

[Figuur 2.] Geleidingsweefsel hart in relatie
tot ECG:
Legenda: SA: sinoatriaal, AV: atrioventriculaire;
ECG:electrocardiogram; mV:millivolt;
ms milliseconde. Gebaseerd op: Duke’s physiology
of domestic animals 9th’s edition 2003
p.208.
stabiele rustpotentiaal en dat calcium en/of
natrium kanalen zorgen voor de aanwezigheid
van een drempelwaarde en de depolarisatiefase
van de actiepotentiaal (incl. plateaufase).
Langzame-respons actiepotentiaal
De pacemakeractiviteit van de SA- en AVknoop
is te danken aan de onstabiele rustpotentiaal.
De aanwezigheid van zogeheten
“ funny channels” (kanalen met ongewone
eigenschappen) zorgt voor een instroom van
kationen direct na afloop van de repolarisatiefase.
Dit zorgt voor een geleidelijke depolarisatie
richting de drempelwaarde tijdens
de diastole. Zodra de drempelwaarde wordt
bereikt sluiten de funny channels en nemen
de calcium kanalen het over. De instroom
van calcium zorgt voor de depolarisatiefase
van de actiepotentiaal. Deze depolarisatie
verloopt minder snel/steil dan wanneer
de depolarisatie door natrium instroom zou
ontstaan. Na de relatief trage depolarisatie
raken de calcium kanalen geïnactiveerd en
openen de traag-reagerende kalium kanalen.
De uitstroom van kalium zorgt voor de repolarisatiefase
van de actiepotentiaal. De aktiepotentiaal
heeft een afgeronde vorm en een
plateaufase ontbreekt. Alhoewel de Purkinje
vezels ook funny channels tot expressie brengen
vertonen zij normaal gesproken het andere
type actiepotentiaal met snelle depolarisatie
(en dus voortgeleiding) en een plateaufase.
D.M. 58e jaargang - No. 1 blz. 20
[Figuur 3a.] Schematische weergave P-QRS-T
complex.
Legenda: NB bij het paard is de R-top naar beneden
gericht zoals te zien in figuur 3b.
[Figuur 3b.] ECG registratie met “ base apex”
afleiding van een gezond paard.
Legenda: De gebruikelijke instelling is 5 mm/
mV en een papiersnelheid van 25 mm/seconde.
De P-top is bifasisch hetgeen gebruikelijk is,
maar niet obligaat, bij het paard.
Bij het paard ligt de slagfrequentie van het
hart ver onder de intrinsieke hartfrequentie.
In getrainde paarden kunnen rustfrequenties
van rond de 28 slagen per minuut gevonden
worden. Tijdens maximale inspanning kan
de frequentie oplopen tot 250 slagen per
minuut. De lage rustfrequentie is te danken
aan een zeer hoge vagotonus richting de SA
en AV-knoop. Activatie van de cholinerge
muscarine M2 receptoren in de SA-knoop
zorgt o.a. voor een afname van de calciumstroom
en dus een verhoging van de drempelwaarde
en daarna een minder steile en
hoge depolarisatie. De verhoging van de
drempelwaarde zorgt voor een verlaging van
de hartslagfrequentie. Hoewel de effecten
van de n.vagus op de AV-knoop identiek zijn
aan die op SA-knoop, uit dit zich niet in een
chronotroop effect omdat de SA-knoop het
ritme dicteert. Wel ontstaat een extra vertraging
van de geleiding van de depolarisatiegolf
van atria naar ventrikels (= negatief