Cardiologie Paard - Diergeneeskundig Memorandum
Cardiologie Paard - Diergeneeskundig Memorandum
Cardiologie Paard - Diergeneeskundig Memorandum
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
IVe5 Voorbeelden van re-entry aritmiën<br />
Atrium fibrillatie (AF)<br />
AF is de meest voorkomende pathologische<br />
ritmestoornis bij het paard met een prevalentie<br />
van 0.3-5.3%. AF is een zichzelf in<br />
stand houdende zogenaamde re-entry aritmie<br />
waarbij depolarisatiegolven zonder uitdoven<br />
over het atrium kunnen voortgeleid worden.<br />
De P-toppen zijn hierdoor vervangen door<br />
fibrillatie golven (f-waves, fig. 29) De grote<br />
atriummassa van het paard in combinatie<br />
met de hoge vagonotonie in deze species is<br />
verantwoordelijk voor de relatief hoge prevalentie<br />
(bij verder gezonde dieren). Heterogeniteit<br />
van de refractaire periode van de atriale<br />
myocyt is hiertoe een voorwaarde. Indien dit<br />
proces eenmaal op gang is gebracht, is een<br />
voorwaarde voor het in stand houden: voldoende<br />
grote atrium massa. Bij grote (trekpaard)<br />
rassen zou AF dan ook relatief meer<br />
voorkomen zonder verdere cardiale afwijkingen<br />
net zoals die voorkomt als de zogenaamde<br />
“lone”fibrillatie bij de grote hondenrassen<br />
als gevolg van de absolute grote atriummassa.<br />
Bij het paard komt AF voor door verschillende<br />
pathofysiologische oorzaken: AF<br />
bij het paard kan optreden zonder dat er een<br />
pathologische conditie van het hart aan ten<br />
grondslag ligt. Studies toonden aan dat ongeveer<br />
57% van de onderzochte AF paarden<br />
helemaal geen onderliggende hartafwijkingen<br />
hadden. Humaan is het de ritmestoornis<br />
die het meest frequent behandeling behoeft<br />
en een prevalentie kent van 0.5 % bij jonge<br />
mensen oplopend tot 10% bij ouderen. Ook<br />
hier komt”lone”fibrillatie voor.<br />
Het paardenhart staat onder invloed van een<br />
hoge vagotonie, iets dat aanleiding kan geven<br />
tot elektrische inhomogeniteit van de refractaire<br />
periode van myocard cellen in het<br />
atriumweefsel. Tegelijkertijd heeft het paard<br />
een grote atriummassa waardoor het mogelijk<br />
is voor de depolarisatiegolf telkens weer<br />
een stukje weefsel tegen te komen dat alweer<br />
gerepolariseerd is, in plaats van uitgedoofd<br />
te worden door tegelijkertijd gedepolariseerd<br />
weefsel. Een bepaalde kritische hoeveelheid<br />
afwijkende signalen is nodig om AF te induceren.<br />
Het aantal hiervan hangt weer af van<br />
atriummassa: hoe groter de atria, hoe meer<br />
van dit soort signalen deze kunnen bevatten<br />
[Figuur 29.] Atrium fibrillatie<br />
Legenda: Het R-R interval is onregelmatig onregelmatig<br />
en de P toppen zijn vervangen door<br />
fibrillatie golven<br />
en hoe gevoeliger het dier is voor AF. Er is<br />
dus een komen en gaan van depolarisatie golven,<br />
simpelweg omdat het paard een voldoende<br />
grote atriummassa heeft om een elektrisch<br />
signaal in “rond te kunnen laten zingen”, samen<br />
met de van nature hoge vagotonie bij het<br />
paard, die voor een toegenomen elektrische<br />
inhomogeniteit van het atriumweefsel zorgt.<br />
Hierdoor kan er een re-entry aritmie in de<br />
vorm van AF ontstaan en voortduren, nadat<br />
het op gang is gebracht. Als de AF langere<br />
tijd aanwezig is geweest, treedt elektrische<br />
remodellatie op, waardoor het lastiger is om<br />
de AF te reguleren tot een sinusritme.<br />
AF zonder enige vorm van andere hartafwijkingen<br />
is met name bij renpaarden en dravers<br />
bekend. De op zich al hoge frequentie van<br />
depolariseren van het atrium weefsel tijdens<br />
een koers, kan een oorzaak zijn voor AF tijdens<br />
een race of wedstrijd van sportpaarden.<br />
In de gevallen, waarbij de AF zich binnen 48<br />
uur spontaan corrigeert, wordt het paroxysmale<br />
AF genoemd. Net als bij het rund, komt<br />
in het kader van digestie afwijkingen deze<br />
paroxysmale AF ook voor. Naast de hoge vagotonie<br />
van het paard in combinatie met een<br />
grote atriummassa, is een andere predisponerende<br />
factor het bestaan van een hypokalaemie.<br />
Dit veroorzaakt een verhoging van<br />
de prikkelbaarheid van myocardcellen. Ook<br />
het optreden van veel supraventriculaire extrasystolen<br />
maakt het atrium elektrisch instabiel.<br />
Zware sportieve belasting kan leiden tot<br />
hypoxie van het myocard met extrasystolen<br />
tot gevolg dat op zijn beurt dus predisponerend<br />
kan zijn. Bijkomstige hypokalaemie<br />
door overmatig verlies door zweten kan aanleiding<br />
zijn tot verhoogd risico op AF.<br />
Een andere, veel voorkomende predispositie,<br />
die we regelmatig bij Warmbloed paarden<br />
zien, is een AV klep insufficiëntie die voor-<br />
D.M. 58e jaargang - No. 1 blz. 73