Cardiologie Paard - Diergeneeskundig Memorandum

dravers of bij renpaarden op de lopende band
met een snelheid van 14 m/s op maximaal
4% helling, leidt tot hartfrequenties (HF)
van 220-240 slagen per minuut. Een getraind
paard moet binnen 4 minuten na arbeid een
hartfrequentie hebben van 100 slagen per minuut.
Bij kortdurende longeer arbeid zien we
de frequentie meestal binnen 1 tot 2 minuten
dalen tot 80-60 slagen per minuut. Endurance
paarden die na 30 minuten rust een HF van
65-70 slagen per minuut hebben, lopen een
verhoogd risico op uitdroging als er doorgereden
wordt.
Direct na arbeid zien we bij halthouden of
stappen, soms in de 1-2 minuten na arbeid,
gedurende een korte periode van 30 seconden
tot 1 minuut, dat diverse aritmiën optreden
zoals sinusartimie, SA blok, tweede graads
AV blok en zelfs soms een enkele solitaire
(supra) ventriculaire extrasystole. Dit komt bij
veel paarden voor (tot 33% is gerapporteerd).
Het is een gevolg van de fluctuerende autonome
tonus en daarmee in sympathisch- parasympathische
balans. Dit hoeft geen klinische
betekenis te hebben zolang bij maximale belasting
en in echte rust een normaal sinusritme
of een fysiologische aritmie aanwezig is.
Ook een enkele solitaire extrasystole tijdens
arbeid hoeft geen betekenis te hebben. Als
de frequentie van optreden echter toeneemt
tijdens maximale arbeid kan dit een verklaring
zijn voor verminderd presteren. Het kan
ook voorkomen dat deze juist verdwijnen
bij maximale belasting en de conclusie kan
in die gevallen zijn, dat ze veroorzaakt worden
door autonome imbalans zolang zwaardere
of maximale arbeid niet gevraagd wordt.
Heart Rate Variability (HRV)
Deze term verwijst naar de variaties die van
hartslag tot hartslag kunnen optreden onder
normale fysiologische omstandigheden. De
variabiliteit wordt bepaald door de neurohormonale
controle zoals uitgeoefend door het
sympatisch- parasympatisch zenuwstelsel en
het RAAS systeem welke een functie hebben
in de korte en lange termijn bloeddrukregulatie.
Een respiratoire aritmie bijvoorbeeld
weerspiegelt een reflexmatige vagale vertraging
van de SA-knoop. Een lage zgn “laag
frequentie variabiliteit” reflecteert bijvoorbeeld
een sympatische en vagale abnormali-
D.M. 58e jaargang - No. 1 blz. 34
teit en barometer dysfunctie. Bij congestief
hartfalen treden veranderingen op van het
functioneren van het autonome zenuwstelsel
dat gedetecteerd kan worden middels analyse
van de HRV.
Om de HRV vast te stellen is een goede kwaliteit
ECG nodig, geregistreerd gedurende
minimaal 1 uur. Omdat het paard, zeker bij
HF onder de 120 slagen per minuut, zo onder
invloed staat van externe stimuli is de interpretatie
ervan niet gemakkelijk. Boven de
120 slagen per minuut spelen andere factoren
een rol bij het handhaven van de circulatie
en dus polsfrequentie, waardoor ook dan de
interpretatie gecompliceerd is. Bij de mens is
(computer) analyse van de HRV een hulpmiddel
bij de diagnostiek van diverse ziekten als
infarcten, syncopes en om aerobe fitness vast
te stellen Bij het paard zijn er data beschikbaar
zoals vastgesteld bij o.a.een endocarditis,
LAV regurgitatie met CHF en AF.
IIIc Echocardiografie
Inleiding
Het echocardiografisch onderzoek is niet
meer weg te denken uit het routine cardiologisch
onderzoek. Aansluitend aan het lichamelijk
onderzoek en elektrocardiogram, geeft
het een totaalbeeld van de eventuele hartpathologie
en pathofysiologie.
Naarmate er meer en meer gebruik gemaakt
wordt van echografie is de behoefte om basiskennis
van echocardiografisch onderzoek
te hebben, toegenomen. Of het nu is om het
onderzoek zelf uit te voeren of naar de klant
toe te kunnen vertalen wat er bij een echocardiografisch
onderzoek van een paard gevonden
is. Echocardiografisch onderzoek is
een routine diagnostische onderzoek geworden
om hartafwijkingen te evalueren of
diagnosticeren. Bij het echocardiografisch
onderzoek wordt er gebruik gemaakt van
B-mode, M-mode, kleurendoppler en spectraaldoppler.
Twee dimensionaal echocardiografisch
onderzoek (2DE) wordt toegepast om
anatomische relaties weer te geven, M-mode
echografisch onderzoek wordt voornamelijk
gebruikt om cardiale dimensies kwantitatief
weer te geven. Op 2 DE beelden wordt veelal
een semikwantitatieve inschatting gemaakt
van afmetingen door de onderzoeker, die de
echo uitvoert waardoor het een interpretatie