Cardiologie Paard - Diergeneeskundig Memorandum

III Klinisch onderzoek
IIIa Lichamelijk onderzoek
Arterieel systeem.
De perifere pols geeft informatie over het
arteriële systeem. De frequentie, regelmaat
en kwaliteit dient te worden beoordeeld
en wordt bij het paard beoordeeld
onder de kaaktakken aan de A. femoralis.
Alternatieve locaties zijn op de zijkant
van het hoofd naast de crista facialis, onder
het oog of aan de laterale kant van
het achterbeen aan de A. metatarsalia. De
normale hartfrequentie van een volwassen
paard is 28-44 slagen per minuut en
voor een veulen tot 80 slagen per minuut.
Een neonataal veulen heeft een hartfrequentie
van 70-120 slagen per minuut.
De pols kan regelmatig of onregelmatig
zijn. Bij een onregelmatigheid wordt onderscheid
gemaakt tussen een regelmatige
en onregelmatige onregelmatigheid.
Voorbeelden van fysiologische onregelmatigheden
zijn bijvoorbeeld regelmatige
onregelmatigheden zoals het tweede
graads atrioventriculair (AV) blok type I
en II en een sinoauriculair (SA) blok. In
rust heeft 15-18% van de normale paarden
een tweede graads AV blok en op
een 24 uurs ECG loopt dit op tot 44%.
Voorbeelden van een onregelmatige onregelmatigheid
die fysiologisch is, is de
sinusaritmie. De polskwaliteit wordt
beschouwd als krachtig, regelmatig en
equaal indien er geen afwijkingen aanwezig
zijn. Voorbeelden van afwijkende
kwaliteit zijn een zwakke pols, een inequale
pols of een steile pols. Zwak en
inequaal kunnen naast elkaar voorkomen.
Bij een inequale pols is niet elke
opeenvolgende slag gelijk van kracht.
Leeftijd
1
dag
7
dagen
D.M. 58e jaargang - No. 1 blz. 28
14
dagen
Een steile pols is het gevolg van een
groot drukverval gedurende de systole
zoals voorkomt bij klinisch relevante en
dus grotere Aorta insufficiëntie. De regurgiterende
jet veroorzaakt als het ware
een groter drukverval. De polsfrequentie
bij het paard wordt nogal sterk beïnvloed
door omgevingsstimuli in combinatie
met temperament van het paard en moet
dus geïnterpreteerd worden met dit in het
achterhoofd. Maximale hartfrequentie is
afhankelijk van fitheid, leeftijd, ras en
geslacht.
Veneus systeem
Vooral de Venae jugulares zijn geschikt
voor het evalueren van de venetensie. Een
verhoogde venetensie maakt dat de venae
jugulares spontaan te zien zijn zonder dat
er gestuwd wordt. Ook als ze zeer snel
oplopen na stuwen kan er sprake zijn van
een hypertensie. Andersom, als er lang
gestuwd moet worden voordat ze voelbaar
of zichtbaar zijn, is er sprake van
een hypotensie. Ook als de perifere vaattekening
zichtbaar is in rust (over hoofd,
benen of gehele lichaam) en gevuld alsof
het paard net grote inspanning heeft geleverd,
kan dit een teken zijn van hypertensie.
Een tweede parameter, die gebruikt
wordt om de veneuze tensie te beoordelen,
is de venepols. De venepols is bij het
normale paard meestal slechts zichtbaar
in de borstingang en mag maximaal 1
handbreedte boven de borstingang zijn bij
een paard met opgeheven hoofd in rust.
Bij hypertensie loopt deze hoger op dan
normaal. Echter, ook bij aanwezigheid
van vocht in de thorax of een proces in
de borstkas dat de veneuze return naar de
21
dagen
4
weken
8
weken
12
weken
pony 106 sd 17 111 sd 18 100 sd 11 110 sd 10 103 sd 14 77 sd 9 67 sd 9
paard 91 sd 15 88 sd 27 83 sd 19 - 77 sd 12 70 sd 13 69 sd 13
Tabel 1. Gemiddelde hartfrequentie van veulens in slagen per minuut.
sd: standaard deviatie, ras onbekend.