Cardiologie Paard - Diergeneeskundig Memorandum
Cardiologie Paard - Diergeneeskundig Memorandum
Cardiologie Paard - Diergeneeskundig Memorandum
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ß-1-adrenerge receptoren verantwoordelijk<br />
zijn voor positief inotrope en chronotrope responsen.<br />
Ritmestoornissen kunnen worden onderverdeeld<br />
in fysiologische en pathologische<br />
stoornissen. Daarnaast bestaat de indeling in<br />
afwijkende impulsvorming of afwijkende impulsvoortgeleiding.<br />
Een derde indeling die gehanteerd<br />
kan worden is die in brady-aritmiën<br />
en tachy–aritmiën. Een vierde indeling is die,<br />
op basis van herkomst, zoals supra-of ventriculaire<br />
aritmie.<br />
Bij het paard kennen we meerdere fysiologische<br />
ritmestoornissen vallend in de categorie<br />
brady-aritmie zoals sinoauriculair- of sinus<br />
blok, de eerste en tweede graads AV blokken.<br />
Deze blokken vallen in de categorie van afwijkende<br />
prikkelgeleiding. De sinusaritmie is<br />
bij het paard meestal niet gekoppeld aan de<br />
ademhaling. De oorzaak van het veelvuldig<br />
voorkomen is dat de vagotonie erg hoog is met<br />
nauwelijks enige sympatische activiteit in rust<br />
vergeleken met andere diersoorten. De vagale<br />
invloed wordt weggenomen door bijvoorbeeld<br />
gepaste voldoende lange arbeid of farmacologisch<br />
door toediening van een parasympaticolyticum<br />
zoals Buscopan ® of eventueel een<br />
sympaticomometicum zoals glycopyrrolaat<br />
of atropine. Een heel enkele keer blijven de<br />
genoemde aritmiën bestaan bij arbeid en in<br />
dat geval zal er pathologie aan ten grondslag<br />
liggen en dus vallen ze in dat geval in de categorie<br />
pathologische aritmie. Na het stoppen<br />
van arbeid kan de aritmie erg snel terugkeren.<br />
In de enkele minuten (2-3) na arbeid die nodig<br />
zijn de balans in het sympatische en parasympatische<br />
evenwicht te hervinden, is het niet<br />
ongebruikelijk dat er in deze korte periode<br />
een sinusaritmie (fig. 5), SA-, AV-blokken, of<br />
zelfs enkele solitaire enkelvoudige supraventriculaire<br />
(SVES) en ventriculaire extrasystolen<br />
(VES) optreden.<br />
Hartritme direct na arbeid<br />
Naast boven beschreven fysiologische aritmiën<br />
welke in de categorie brady-aritmie<br />
vallen, is het voorkomen van een enkele<br />
op zichzelf staande atriale (supraventriculaire)<br />
extrasystole (SVES) direct na arbeid,<br />
in de fase dat deze vertraagt om terug te<br />
keren tot de rust frequentie, klinisch niet<br />
D.M. 58e jaargang - No. 1 blz. 24<br />
relevant. Voorwaarde is wel dat deze niet<br />
mogen optreden gedurende (maximale)<br />
arbeid. Hetzelfde geldt voor een enkele<br />
ventriculaire extrasystole (VES). Een heel<br />
enkele keer komen enkelvoudige SVES<br />
ook voor, direct voor of bij aanvang van<br />
arbeid, bij dieren die niet op hun gemak zijn.<br />
Bij complete rust en maximale arbeid zijn<br />
deze SVES dan niet aanwezig op een continue<br />
24-uurs registratie. De meest gangbare<br />
hypothese is een verstoring in parasympatische-sympatische<br />
balans die hieraan ten<br />
grondslag zou liggen. Het kan lastig zijn dit<br />
fenomeen te onderscheiden van pathologie.<br />
Het normale automatisme van de sinusknoop<br />
wordt beïnvloed door de input vanuit perifeer<br />
gelegen receptoren zoals arteriële chemoreceptoren<br />
en baroreceptoren, intracardiale<br />
reflexen en pulmonale rekreceptoren en<br />
daarnaast door input vanuit het centraal-<br />
zenuwstelsel. De modulatie van de vagotonie<br />
die hier het gevolg van is heeft zijn weerslag<br />
op de automaticiteit van de SA-knoop met als<br />
gevolg bij slapen een bradycardie en bij inspanning<br />
een tachycardie.<br />
Een belangrijk klinisch kenmerk van al deze<br />
fysiologische ritmestoornissen is dat deze gepaard<br />
gaan met een normale polsfrequentie en<br />
polskwaliteit en geen verdere circulatoire afwijkingen.<br />
Omdat aan de basis van de fysiologische<br />
aritmiën een hoge vagotonie staat, verdwijnen<br />
deze ritmestoornissen, zodra er een<br />
sympatische stimulatie bestaat welke de parasympatische<br />
dominantie doet verdwijnen,<br />
zoals bij arbeid, injectie van een sympaticomimeticum<br />
zoals atropine of glycopyrrolaat<br />
of toedienen van een parasympaticolyticum<br />
zoals Buscopan ® .<br />
IIe2 Fysiologische afwijkingen in de<br />
impuls vorming<br />
Sinusaritmie<br />
Met een sinusaritmie wordt het versnellen en<br />
vertragen van het hartritme aangegeven, dat<br />
al dan niet samenhangt met veranderingen in<br />
intrathoracale druk gebaseerd op de ademhaling.<br />
Bij inademing neemt de sympaticotonie<br />
af en bij uitademing toe. Echter bij het paard<br />
bestaat deze sinusaritmie vaker zonder koppeling<br />
met veranderingen in intrathoracale druk