Cardiologie Paard - Diergeneeskundig Memorandum

moeilijkt worden door een dikke thoraxwand.
Veel echogolven worden geabsorbeerd, maar
tevens verstrooid in de thoraxwand en dragen
bij aan een slecht beeld en veel ruis (signaal
ten opzichte van ruis= SNR). De longdelen ter
hoogte van het hart zorgen, behalve voor reverbratie
en/of resonantie van de echogolven,
ook voor een beperkte ruimte waar het hart
bekeken kan worden. Af en toe vindt er ook
een mirror artefact plaats. Dit is een weerspiegeling
van het hart tegen het onderliggende
longoppervlak dat werkt als spiegel en de
echogolven terugkaatst naar de transducer.
Een “tweede hart” onder het originele hart is
zichtbaar.
Bij het gebruik van doppler zijn er ook artefacten
aanwezig die meer van functionele
aard zijn. Het belangrijkste artefact bij het gebruik
van doppler is aliasing. Een voorbeeld
uit de praktijk, dat waarschijnlijk iedereen
herkent, is het ogenschijnlijk terugdraaien
van autowielen op de televisie. Dit heeft alles
te maken met het aantal beelden/seconden
(frame rate) dat opgenomen wordt. De wielen
draaien sneller dan beeldopnamen en we missen
dus delen van de beweging. Aangezien
doppler gebruikt maakt van een bepaalde
range aan snelheden (en dus ook een range
aantal doppler metingen) die weergegeven
wordt, zullen alle snelheden die hierbuiten
vallen anders weergegeven worden. Op kleurendoppler
zal bloedstroom naar je toe (eigenlijk
rood) blauw worden en andersom. Op
spectraaldoppler zal de piek naar de andere
kant van de basislijn verplaatst worden. Aliasing
is een veel voorkomend fenomeen, denk
maar aan turbulentie bij een regurgitatie. In
dit geval zijn vele zeer hoge snelheden aanwezig
die daardoor een andere kleur krijgen dan
de stroomrichting.
Apparatuur
Welke apparatuur moet beschikbaar zijn om
een basis echocardiografisch onderzoek uit te
kunnen voeren en aan welke vereisten moet
deze apparatuur minstens voldoen? Hieronder
zullen deze verschillende componenten
kort toegelicht worden.
Allereerst is natuurlijk een echoapparaat
noodzakelijk. Alle echoapparaten beschikken
tegenwoordig over B-mode, oftewel het 2-D
beeld. In de B-mode is het belangrijk welke
instellingen gebruikt kunnen worden om een
zo volledig mogelijk en representatief beeld te
krijgen. Een beperking kan bijvoorbeeld het
diepte bereik zijn. Elk echoapparaat in combinatie
met een bepaalde transducer beschikt
over een bepaald diepte bereik en voor een
echocardiografie zou deze in de range van 28
tot 32 cm voor een volwassen paard moeten
liggen. Voor veulens of pony’s voldoet al vaak
een diepte van 18 tot 24 cm. Artefacten zoals
ruis kunnen ondervangen worden door het
gebruik van tissue harmonic imaging (THI).
Dit is een functie die zowel door het echoapparaat
als de transducer ondersteund moet
worden en optioneel aangeboden wordt bij de
nieuwere apparatuur. Het vermindert de signaalvervuiling
door de signaal-tot-ruis-ratio
en de resolutie te verbeteren.
M-mode en kleurendoppler zijn vaak optioneel
evenals spectraaldoppler. Om een volledig
hartonderzoek uit te kunnen voeren, zijn
ze allemaal gewenst maar zijn voornamelijk
de M-mode en kleurendoppler een minimale
vereiste. Spectraal doppler (PW en CW) is een
aanvulling op het basis echocardiografisch onderzoek.
Een verdere doppler optie is deze van
tissue doppler imaging (TDI). Hiermee kan de
beweging van weefsel, bijvoorbeeld het interventriculaire
septum (IVS) bepaald worden.
Naast het echoapparaat is de juiste transducer
een zeer belangrijk element in de voorbereiding
op het echocardiografisch onderzoek. Er
zijn verschillende types transducers in omloop
maar de belangrijkste hieruit zijn de “(curvi-)
linear array” transducer of de “phased array”.
Voor het echocardiografisch onderzoek wordt
bij het volwassen paard meestal een phased
array transducer met een lagere frequentie
(1-5 MHz) gebruikt. Het voordeel van een
phased array transducer is de manier waarop
het beeld gevormd wordt. Er is een klein puntvormig
contact oppervlak waarna het beeld
als een taartpunt uitwaaiert. De ribben vormen
hierdoor een minder groot obstakel dan
bij een curvi-linear array waar het gehele oppervlak
van de transducer ook daadwerkelijk
het beginpunt van het beeld vormt. Bij veulens
en pony’s is een transducer met een hogere
frequentie raadzaam gezien de betere resolutie.
Bij het gebruik van de lagere frequenties
biedt een eventuele THI optie uitkomst,
gezien de betere resolutie en sterke ruisreductie
die behaald wordt met deze techniek.
D.M. 58e jaargang - No. 1 blz. 37