Denkende Machines -- Computers, rekenen, redeneren - CWI
Denkende Machines -- Computers, rekenen, redeneren - CWI
Denkende Machines -- Computers, rekenen, redeneren - CWI
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Hoofdstuk 1<br />
Rekenen met <strong>Machines</strong><br />
1.1 De Geschiedenis van de Computer<br />
De geschiedenis van de computer, opgevat als elektronische digitale reken- en redeneermachine,<br />
is tamelijk kort. Elektronische digitale rekenmachines werden voor het eerst gebouwd aan het<br />
eind van de Tweede Wereldoorlog. <strong>Computers</strong> in de moderne zin van het woord bestaan dus<br />
nog niet veel langer dan een halve eeuw.<br />
De computer is een machine: een mechanisch werktuig voor <strong>rekenen</strong> en <strong>redeneren</strong>. Elektronisch<br />
slaat op het gebruik van vacuümbuizen (later transistors, nog later chips) voor het<br />
schakelen. De machine heet digitaal omdat hij informatie verwerkt die gecodeerd is met behulp<br />
van cijfers (Engels: digits, van het Latijnse woord voor vinger, het allereerste rekenhulpmiddel).<br />
<strong>Computers</strong> cijferen meestal in het binaire talstelsel, hetgeen wil zeggen dat ze alleen de cijfers 0<br />
en 1 gebruiken. Over talstelstels komen we verderop nog uitvoerig te spreken.<br />
Opdracht 1.1 In de technische specificatie van computerapparatuur kun je tegenkomen: ‘256<br />
kleuren’ of ‘64 MB RAM geheugen’. Waar komen die getallen 256 en 64 vandaan?<br />
Opdracht 1.2 Tegenover digitaal staat analoog. Geef voorbeelden van digitale en analoge apparaten<br />
(in ruime zin).<br />
Een computer is meer dan een rekenmachine: je kunt er veel meer mee doen dan simpelweg<br />
optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen. Overigens is <strong>rekenen</strong> op zichzelf ook weer veel<br />
meer dan optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen. Rekenen en <strong>redeneren</strong> is bedoeld om<br />
dit meer te vatten. In dit boek willen we laten zien wat die twee activiteiten met elkaar te<br />
maken hebben.<br />
De digitale computer mag dan nog maar zo’n vijftig jaar oud zijn, hij heeft vele voorvaderen.<br />
Dit hoofdstuk geeft een kijkje in de prehistorie van het mechanisch <strong>rekenen</strong>. Waar je de geschiedenis<br />
van de computer laat beginnen is een beetje willekeurig. In 1945 werd aan de universiteit<br />
van Pennsylvania in de Verenigde Staten de ENIAC (Electronic Numerical Integrator and Computer)<br />
in gebruik genomen: de eerste elektronische digitale reken- en redeneermachine. Maar je<br />
zou het begin ook rond 1938 kunnen leggen, toen elektrische schakelingen (relais-schakelingen)<br />
de bouwstenen gingen vormen. Of honderd jaar eerder, toen voor het eerst werd geschreven over<br />
programma en over wat we nu de processor of CPU (Engels: Central Processing Unit) noemen.<br />
5