31.07.2013 Views

Denkende Machines -- Computers, rekenen, redeneren - CWI

Denkende Machines -- Computers, rekenen, redeneren - CWI

Denkende Machines -- Computers, rekenen, redeneren - CWI

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

3.1. AUTOMATEN 63<br />

reeks van instructies, het programma, bestaat uit de achtereenvolgens ingeworpen munten. Een<br />

voorbeeld hiervan is gegeven in Figuur 3.1. Dit eenvoudige apparaat, dat nog uit het ‘gulden’<br />

tijdperk stamt, accepteert dubbeltjes en kwartjes: in de tekening aangegeven met respectievelijk<br />

d-tjes en k-tjes. Het rekent 25 en 30 cent als voldoende bedrag om tot koffie uitschenken<br />

over te gaan: de eindtoestanden van deze automaat, terwijl 0 cent de evidente begintoestand<br />

is. Als er meer geld dan fl. 0,30 wordt ingeworpen, dan keert deze wat gebruiksonvriendelijke<br />

machine al het geld weer uit aan de klant. Hij maakt het zich wat dat betreft eenvoudig, maar<br />

hij moet evengoed wel het ingeworpen bedrag onthouden als dat niet meer is dan dertig cent.<br />

Kortom, de interne mechaniek moet zo ingericht zijn dat het apparaat onderscheid kan maken<br />

tussen vijf verschillende toestanden die de verschillende mogelijke ingevoerde bedragen van<br />

elkaar onderscheiden: fl 0.00, fl 0.10, fl 0.20, fl 0.25 en fl 0.30.<br />

Zoals beloofd, stellen we ons in dit hoofdstuk op als wiskundigen. We maken ons dus niet<br />

meer druk over de mechanische verwerkelijking van dit apparaat, maar volstaan met het weergeven<br />

van de verschillende toestanden met de transities daartussen in een plaatje, de procesgraaf,<br />

zoals in Figuur 3.1. Dit geeft een volledig en ondubbelzinnig model van de werking van het<br />

apparaat dat ons voor ogen staat.<br />

Figuur 3.1: De procesgraaf van een koffieautomaat.<br />

d<br />

k<br />

0c k 10c<br />

20c<br />

d<br />

k<br />

d<br />

25c<br />

k<br />

Vanuit elke toestand vertrekt een transitiepijl voor elke mogelijke inworp. Zo brengt een dubbeltje,<br />

d, je van 10 cent naar 20 cent, terwijl vanuit dezelfde toestand de inworp van een kwartje,<br />

k, je weer terugzet op 0 cent. We zijn tenslotte over de 30 cent-grens heengegaan: de machine<br />

geeft het geld terug en brengt zichzelf weer in de begintoestand.<br />

Een machine die in elke mogelijke toestand voor gegeven invoer gegarandeerd in een unieke<br />

nieuwe toestand terechtkomt heet een deterministische automaat. Vaak wordt ook gesproken<br />

k<br />

d<br />

30c<br />

d

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!