Eechoud_1953_ kapmes.pdf - Stichting Papua Erfgoed

er mijn ervaring van vorige tochten bij toepassen. Wat de
rijst betreft kreeg ik belangrijke assistentie van de Militaire
Intendance te Makassar. Het moest namelijk bij voorkeur
„rode rijst" zijn; dat is rijst, die niet ontdaan is van het
zilvervlies. Ze is niet erg gewild omdat ze niet helder wit
ziet, maar in het zilvervlies zitten vitaminen, die noodzakelijk
zijn voor het lichaam. De explorateurs, die in
1912 in dezelfde contreien opereerden, hadden zo met beriberi
en andere ziekten te kampen gekregen, dat ze een
van hun bivaks „Ongeluksbivak" hadden gedoopt vanwege
het grote aantal doden, dat ze er moesten achterlaten. Ik
moest trachten iets dergelijks te voorkomen.
Nu moest de rijst, net als de andere voedingsmiddelen,
worden verpakt in petroleumblikken van 18 liter, die na
grondige schoonmaak voor dit doel zeer geschikt waren.
Er is echter een groot bezwaar verbonden aan rode rijst:
ze is niet zo lang houdbaar als gewone, gepelde rijst. Er
was echter al iets op gevonden. Nadat ze op de gebruikelijke
wijze was verpakt en de zaak was dichtgesoldeerd,
werd er met een spijker een gaatje in ieder blik geslagen.
Hierdoor werd een druppeltje chloroform binnengebracht,
waarna ook het gaatje werd dichtgesoldeerd. Dat op deze
wijze alle insecten prompt werden gedood wees de praktijk
wel uit; in onbeschadigde blikken was onze rode rijst
zelfs na acht of negen maanden nog in uitstekende conditie.
Gezien mijn ervaring, dat petroleumblikken gemakkelijk
lek stoten en dat koelies geneigd zijn het toeval in deze
een handje te helpen, liet ik de klapperolie en de petroleum
ditmaal gieten in de veel sterkere rode benzineblikken
van 10 liter.
De lijst van goederen, die mee moesten was lang en er was
alle aandacht aan besteed. Wat je immers vergeet kan men
je, als je eenmaal diep in het binnenland zit, niet zo gemakkelijk
nasturen. In totaal waren er — als eerste partij
— 61 ton diverse goederen, waarvan 16 ton met mij mee
zouden gaan op het gouvernementsmotorschip „Reiger",
terwijl de andere 45 ton, inclusief 50 drums benzine van
72 liter, enige dagen later door de K.P.M.-boot zouden
worden meegenomen naar de monding van de Mamberamo.
163