Eechoud_1953_ kapmes.pdf - Stichting Papua Erfgoed

Ambon, dat de „KK" zou worden vervangen door de „JJ"
en deze omwisseling vond inderdaad een paar weken later
plaats.
De tijd, vrijgekomen door alle stagnatie — die blijkbaar
onvermijdelijk was — werd behalve door ethnografisch
onderzoek en de zo juist genoemde karweitjes ook nog gevuld
door een andere bezigheid. Toen ik de 10de September
aan boord van de „Bantam" houtvester Van Dijk ontmoet
had, die bezig was met bosonderzoek op Japen, was
het begonnen. Deze kwam namelijk met de suggestie aandragen,
dat ik ook bosonderzoek zou doen, iets wat me
nogal dwaas leek. Natuurlijk had ik enige soorten bomen
leren kennen, voorzover die op expedities van belang
waren — hoogstens een tiental — maar verder wist ik van
bos en houtsoorten ook wel niets.
Toen hij me echter had uitgelegd hoe je zo'n bosonderzoek
moest aanpakken, bleek het idee helemaal zo gek nog niet.
Het kwam hierop neer, dat ik allereerst moest zoeken naar
een Papoea, die alle bomen uit het bos kende. Bij het uitzetten
van de proefbanen (waarover later) moest deze man
van elke boom de locale naam noemen en als ik met het
onderzoek gereed was zou hij van elke soort nog eens een
exemplaar moeten aanwijzen. Deze laatste moesten worden
omgekapt en er zouden dan monsters moeten worden genomen
van hun hout, hun bladeren en eventueel ook van
hun vruchten en hun bloemen. Deze monsters zouden dan
in Buitenzorg worden gedetermineerd, waarna in de proefbaanstaten
alleen maar de Papoeanaam vervangen behoefde
te worden door de wetenschappelijke.
De eerste zorg was dus een Papoea te vinden, die alle
bomen in het bos kende. Een heel koor van mannen verzekerde
me — indachtig het vrije roken en eten — in de
meest overtuigende termen, dat het bos geen enkel geheim
meer voor hen bezat. De proef op de som was natuurlijk
niet moeilijk te nemen: er werd een baan uitgezet en de
bomen werden gemerkt. De boskenners gaven de namen
op — die er vlot genoeg uitkwamen — en nadat de lijst een
paar honderd nummers lang was geworden en niemand
dus nog in staat zou zijn zich te herinneren wat voor namen
hij had opgegeven, liepen we terug langs de baan en
199