Eechoud_1953_ kapmes.pdf - Stichting Papua Erfgoed

Het onderwerp had me geïntrigeerd omdat Malinowski op
de Trobriandeilanden iets dergelijks had aangetroffen.
Daar kende men zelfs het verband tussen coïtus en zwangerschap
niet. Er was vrij geslachtsverkeer voor het huwelijk
en toch kwam er nooit een baby. „De deur was dan nog
niet open", zo luidde de verklaring.
Wanneer Malinowski, de ervaren vakethnoloog, die drie
jaren temidden van de mensen had gewoond en hun taal
volkomen beheerste, niet achter het geheim kon komen,
dan mocht het me niet verbazen, dat het mij ook niet gelukte.
Toch houden dergelijke problemen je halve nachten
uit de slaap, omdat je maar blijft piekeren over een weg
om het vraagstuk te benaderen.
Kamonie was bekwaam in het graveren van figuren op
bamboekokers. Wanneer men dit soort werk op de keper
beschouwt is het vrij grof, maar als men bedenkt dat het
enige werktuig waarover de artist beschikt bestaat uit een
bovenkaak met snijtandjes van een knaagdiertje, dan is het
toch nog verwonderlijk, dat de man er toe gekomen is
zulke grote en ingewikkelde figuren te maken.
Om er enig begrip van te krijgen hoe Kamonie de ruimte
verdeelde, hoe de verschillende figuren ontstonden en hoe
ze werden afgewerkt, vond ik het nodig zijn arbeid op de
voet te volgen. Daartoe zou ik er afdrukken van maken
door een vel papier over het stuk bamboe te leggen en
er met een zacht potlood over te arceren; de tekening
kwam er dan in wit op tevoorschijn.
Ik gaf hem een blanke bamboe en nodigde hem uit daar
een figuur op te graveren. Had hij een deel klaar dan nam
ik de koker uit zijn handen, maakte de afdruk en gaf het
ding terug. Verwonderd keek Kamonie me aan, maar
zwijgend ging hij verder. Om de paar minuten gebeurde
hetzelfde en ik zag, dat hij zich begon op te winden. Langzamerhand
begon hij razend te worden, maar toen ik zag,
dat hij op het punt stond uit te barsten had ik voldoende
figuren op het papier staan om hem de bedoeling duidelijk
te maken. Daarna accepteerde hij mijn hinderlijke optreden
graag.
216