Evaluatie van Preventieve Ondersteuning ... - Trimbos-instituut

Bovendien is het gesprek alleen aangeboden indien de patiënt – in onderstaande tekst aangeduid als
‘de zorgontvanger’ – geen bezwaar heeft gemaakt dat de mantelzorger werd benaderd voor een
POM‐gesprek.
Er is gekozen voor het verrichten van het onderzoek onder mantelzorgers die in 2010 een
POM‐aanbod kregen, om voldoende respondenten te treffen die zich de verschillende elementen van
het POM‐aanbod konden herinneren. Bovendien is gekozen voor de Rembrandthof, omdat de
instelling de POM‐methodiek nauw naleefde en de POM‐gesprekken werden gevoerd door één
medewerker. Hierdoor was geen sprake van verschil in uitvoering van POM door verschillende
medewerkers. Een toelichting op de uitvoering van POM bij de Rembrandthof is te vinden in Bijlage I.
Werving respondenten en procedure
Elke mantelzorger die een POM‐gesprek aangeboden heeft gekregen werd in oktober en november
2010 door een medewerker van de Rembrandthof telefonisch benaderd voor deelname aan het
onderzoek. Indien de mantelzorger instemde, kreeg hij of zij een informatieformulier (Bijlage II),
toestemmingsverklaring (Bijlage III) en antwoordenveloppe toegezonden. Indien mantelzorgers na
vijf pogingen niet werden bereikt, kregen zij tevens het schriftelijke pakket toegezonden. Het
informatieformulier geeft een korte uitleg over het onderzoek, garandeert dat de gegevens anoniem
worden verwerkt en geeft de mantelzorgers twee weken om na te denken of zij aan het onderzoek
willen meewerken. Voor eventuele vragen konden de mantelzorgers contact opnemen met de
onderzoeker of een medewerker van GGz Centraal. Op het toestemmingsformulier konden de
mantelzorgers aangeven of zij toestemming verleenden om de gegevens van het POM‐gesprek (bijv.
mate van belasting) te gebruiken voor dit onderzoek. Verder konden de mantelzorgers op het
toestemmingsformulier aangeven of zij toestemming verleenden om hen te benaderen voor een
interview. Het toestemmingsformulier was bestemd voor de Rembrandthof. Een medewerker van de
Rembrandthof zorgde er vervolgens voor dat de onderzoeker de formulieren en contactgegevens van
mantelzorgers die toestemming verleenden tot haar beschikking kreeg. Indien mantelzorgers
toestemming gaven om benaderd te worden voor een interview, werd telefonisch contact met hen
opgenomen door de onderzoeker. In het telefonisch contact konden mantelzorgers aangeven of zij de
voorkeur gaven aan een persoonlijk of telefonisch interview en werd vervolgens een afspraak
gemaakt voor het interview.
In totaal zijn 31 mantelzorgers telefonisch bereikt door de medewerker van de
Rembrandthof. Van deze groep gaven 23 mantelzorgers telefonisch door dat zij interesse hadden om
deel te nemen aan het onderzoek. Acht mantelzorgers gaven door dat zij niet wilden deelnemen aan
het onderzoek. Deze mantelzorgers gaven als reden dat de opname te kort geleden was gebeurd
waardoor het moeilijk was om er al over te praten (1), geen beheersing van de Nederlandse taal (1),
een negatieve ervaring met het POM‐aanbod (2), geen tijd (2) of geen reden (2). Uiteindelijk is van
dertien mantelzorgers een schriftelijke toestemming ontvangen voor eind december 2010. De
mantelzorgers – in onderstaande tekst aangeduid als ‘respondenten’ – gaven toestemming voor
zowel het gebruik van hun gegevens als benadering voor een interview.
De interviews vonden plaats in november en december 2010. In totaal zijn elf afzonderlijke
interviews afgenomen met dertien respondenten. Twee maal zijn beide ouders van een zorg‐
ontvanger gezamenlijk geïnterviewd (R7‐R8, R12‐R13). De interviews zijn bij de respondenten thuis
afgenomen met uitzondering van twee telefonische interviews (R1, R11). De interviews werden
gehouden aan de hand van een semi‐gestructureerde vragenlijst (zie ‘Dataverzameling’).
Dataverzameling
Registratieformulieren
Tijdens het POM‐aanbod werden gegevens geregistreerd door de POM‐medewerker. De registratie‐
formulieren bevatten data over de mantelzorger en het POM‐aanbod: geslacht, relatie tot zorg‐
ontvanger, ondersteuningsvragen, mate van belasting, gemaakte afspraken, aantal gevoerde
gesprekken (eventuele vervolggesprekken, telefonische follow‐up), gebruik van het aanbod en
opmerkingen. De mate van belasting is gemeten aan de hand van de EDIZ. De EDIZ‐vragenlijst is door
de mantelzorgers zelf ingevuld vóór het POM‐gesprek.
32