Evaluatie van Preventieve Ondersteuning ... - Trimbos-instituut

10. Geschiktheid voor mantelzorgers in het algemeen
In dit hoofdstuk wordt de visie op de geschiktheid van POM van een praktijkdeskundige beschreven.
De resultaten uit voorgaande hoofdstukken zijn voorgelegd aan een expert op het gebied van POM en
mantelzorgers van mensen met fysieke problemen. Vervolgens is aan de expert gevraagd in hoeverre
de beschreven resultaten van toepassing zijn op mantelzorgers van mensen met fysieke problemen.
Daarna werd ingegaan op de vraag in hoeverre POM geschikt is voor mantelzorgers in het algemeen.
Setting
De expert is een wijkverpleegkundige en POM‐medewerkster bij Carint Reggeland. De expert heeft
dertig jaar ervaring als wijkverpleegkundige en is POM‐medewerkster sinds 2007. In totaal heeft de
expert ongeveer zeventig POM‐gesprekken gevoerd. Deze POM‐gesprekken worden standaard
aangeboden aan mantelzorgers van nieuwe cliënten voor thuiszorg niveau 3, 4 en 5. De cliënten zijn
overwegend (chronisch‐)zieken en ouderen en kampen hoofdzakelijk met lichamelijke gezondheids‐
problemen. Onder de mantelzorgers zijn vrouwen, 65‐plussers en partners oververtegenwoordigd.
Herkenbare resultaten
De expert constateert dat de resultaten van het onderzoek zeer herkenbaar zijn. De mantelzorgers
hebben een hoge mate van belasting zoals gemeten met de EDIZ. Volgens de expert ervaren de
meeste mantelzorgers een te zware belasting voordat het POM‐aanbod plaatsvindt. Daarnaast
verkeren mantelzorgers vaak al in een belastende situatie voordat de verzorgende hulp van de
thuiszorg wordt ingeschakeld. Verder komen de belemmeringen die mantelzorgers ervaren bij het
inschakelen van ondersteuning de expert bekend voor, net als de wijze waarop POM mantelzorgers
kan ondersteunen bij het inschakelen van hulp (zie Tabel 11). De expert benadrukt dat mantel‐
zorgers het gesprek zelf ook al als erg ondersteunend ervaren. Ook de vrij positieve waardering is
herkenbaar. De expert ziet mantelzorgers tevreden en opgelucht vertrekken na een POM‐gesprek.
Over het algemeen zijn de mantelzorgers blij met de ondersteuning van POM.
Visie
De expert wijst erop dat veel mantelzorgers het POM‐aanbod weigeren. Volgens de expert gaan
vooral de mantelzorgers die al een te zware belasting ervaren op het aanbod in. De expert noemt het
een heikel punt dat sommige mantelzorgers geen POM‐gesprek willen als ze nog geen zware
belasting ervaren. De expert wijst erop dat ze eigenlijk die groep mantelzorgers moet ontvangen die
niet zo zwaar belast is. Ook mantelzorgers die geen zware belasting ervaren en geen verdere
ondersteuningsvragen hebben in het stadium van het POM‐aanbod waarderen POM. De expert
constateert dat deze mensen het fijn vinden om over de mantelzorg te kunnen praten. Bovendien
geven de mantelzorgers aan dat ze nu weten waar ze eventueel terecht kunnen. Alleen een gesprek
biedt vaak al voldoende ondersteuning.
De meeste mantelzorgers die zij ontvangt voor een POM‐gesprek zitten vast in de
mantelzorgsituatie en zijn heel onzeker over wat ze mogen of kunnen doen om de situatie te
verbeteren. De expert meent dat POM zowel psychologische als praktische belemmeringen kan
wegnemen voor het inschakelen van ondersteuning. De POM‐medewerker kan mantelzorgers
informeren over ondersteuningsvormen die passend zijn voor hun situatie. Daarnaast kan de POM‐
medewerker mantelzorgers helpen bij de voorbereiding van het gebruik van ondersteuning, door
bijvoorbeeld contacten te leggen met andere instanties. Naast deze praktische ondersteuning ziet de
expert dat POM de bereidwilligheid van mantelzorgers om hulp in te schakelen kan stimuleren. Dit is
echter een moeilijke opgave en het lukt niet altijd om mantelzorgers tijdig over de drempel te helpen.
In sommige situaties moet het eerst vastlopen voordat er wat gebeurd. Dat is heel triest maar dat is
wel zo.
Het is de keuze van de mantelzorger om al dan niet ondersteuning in te schakelen. De POM‐
medewerker dient geen ondersteuning op te leggen. De steun van POM moet aansluiten op de
behoeften van de mantelzorger. De POM‐medewerker kan de drempel voor het inschakelen van
ondersteuning wel zo laag mogelijk maken. Bijvoorbeeld door te benadrukken dat het belangrijk is
73