Onderzoek naar afstandsmoeders

Henny (39 jaar), die 26 jaar geleden op haar 13 de een dochter kreeg die zij heeftafgestaan, verwoordde:Maar ik ben heel destructief geweest hoor, mezelf verwonden, ontzettend grootminderwaardigheidsgevoel, ja. Ik had echt een hele grote sociale angst. Indagtherapie is dat allemaal naar boven gekomen. Maar de heling was toch wel omvertrouwen te krijgen in het verhaal en in het beginnen te praten over mijn dochteren mij. Ik moest het vertrouwen krijgen dat het er mag zijn, en inzicht krijgen van“ja maar je was te jong en je mocht niet spreken en je had geen aandeel”. Hetverdriet, nogmaals, ik heb zo vreselijk veel gejankt, zo vreselijk veel gehuild. En ikhad het gevoel na een aantal weken “ik ga helemaal niet meer terug, want ik hebgeen vel meer over mijn hele lijf, ik ben zo kaal, ik kan me helemaal nergens meermee beschermen, ik ben zo bloot, zo kwetsbaar”.Ook een hulpverleenster drukt de risico’s uit, als ik haar vraag om een moedervoor het onderzoek te benaderen voor een interview. Ze heeft hier moeite meewant ‘het grenst toch allemaal aan psychiatrie’. Hiermee bedoelt ze niet dat dezevrouwen psychiatrische patiënten zijn, maar ze bedoelt dat ervaringen diegepaard gaan met ATA psychiatrie kunnen veroorzaken, en zo beargumenteert zehaar terughoudendheid. Ze is bang om met een onverwacht telefoontje debeschermende mechanismen van afsluiting en verdringing te verstoren.Ondanks de opvatting dat de trauma-accumulatie niet bevorderlijk is voor hetmaken van een bewuste keuze, worden ATA-processen in gang gezet. Ook alsmoeders hun gevoelens uit de weg gaan en er blijk van geven de realiteit van hetmoederschap niet onder ogen te willen zien. Dit betekent dat deze moedersbesluiten tot een onomkeerbare levensinsnijdende beslissing, zonder er zelf bij tezijn.Institutionele kadersVrouwen die in Nederland hun kind afstaan hebben te maken met hunpersoonlijke leefsituatie, maar ook met wetgeving en met regels en opvattingendie gelden binnen hulpverlenende instanties. In dit onderzoek staat de Fiom alshulpverlenende instantie centraal. De Fiom is de afgelopen decennia geëvolueerdtot een organisatie die de geschiedenis van reproductieve rechten van vrouwenonderschrijft. Feministische golven zoals de echo’s van ‘Baas in eigen buik’hebben er toe geleid dat Fiom-hulpverleners zich ten doel stellen om de cliëntente coachen bij het nemen van een geïnformeerd besluit. Zoals abortus door deFiom wordt gezien als een verworven recht, wordt ook ATA gezien als een recht.Mits met een cliënte intensief is gesproken over alternatieven zoals mogelijkehulpvormen om het kind toch zelf groot te brengen of pleegzorg in plaats vanadoptie. Mocht een cliënt bij haar ATA besluit blijven, zien de Fiom-hulpverlenerszich niet als de geëigende persoon om een vrouw daarin te hinderen. Ook al vindteen hulpverlener het persoonlijk niet verstandig in een bepaald geval, dan zalhaar professionaliteit gebaseerd op de opvatting zoals beschreven, er toe leidendat ze de vrouw steunt in haar beslissing tot ATA. Het beïnvloeden van de151