Onderzoek naar afstandsmoeders

Dit wordt in het adoptieveld ook wel taboe genoemd. In het dagelijks taalgebruikbetekent taboe meestal een gezamenlijke ontkenning, een situatie die nietbespreekbaar is. Dit geldt niet voor de situatie van Marianne want buiten haar omwordt door de personen in haar gemeenschap haar situatie intensief besproken.In cultureel antropologische zin is een taboe niet zozeer een ontkenning, maareen gezamenlijk uitgevoerde handeling (cf. Blok, 2001) 67 . Taboes hangen samenmet verboden en zijn vaak gerelateerd aan seksualiteit. Een afstandsmoeder is depersonificatie van het ATA-taboe en dit werkt door in de wijze waarop de ATAbetekenis krijgt, zowel ten tijde van het besluitvormingsproces als ook daarna.De taboes die met ATA samenhangen komen in de hulpverlening tot uitdrukking inhet begrip ‘geheimhouding’. Bij de Fiom heeft geheimhouding als term eenspecifieke betekenis en daarbij horende consequenties. Het begrip staat met groteregelmaat vermeld in de dossiers en staat voor vertrouwelijkheid. Zodravertrouwelijkheid wordt afgesproken met een cliënte, treden er specifiekemechanismes in werking waarmee de hulpverlening rekening moet houden.Bijvoorbeeld: het voorkomen dat er bij de moeder thuis post komt of dat er anderebij de baby horende activiteiten aan het adres van de moeder gericht worden. DeFiom wordt dan het postadres voor deze vormen van correspondentie voor devrouw. Dit heet in jargon dat de vrouw ‘domicilie heeft bij de Fiom’. Uit deonderzochte Fiom-dossiers blijkt dat in totaal 109 afstandsmoeders hebbengekozen voor domicilie bij de Fiom. Acht afstandsmoeders kozen niet voor‘domicilie’. Van 68 vrouwen is dit gegeven niet in het dossier terug te vinden en 12afstandsmoeders werden niet begeleid door de Fiom.Niet alleen Islamitische vrouwen, maar vrijwel alle vrouwen die afstand doen ofhebben gedaan zullen de zwangerschap en ATA voelen als een privézaak.Gedurende de zwangerschap brengt het verbergen praktische problemen metzich mee. Echter, ook na de bevalling blijft de ATA een gevoelig thema en debeleving dat er niet vrijuit over kan worden gesproken werkt diep door. In onderandere de paragrafen ‘Leven in een leugen’ en ‘Trauma accumulatie’ wordt hierverder op ingegaan.EerFidan is bang dat haar zwangerschap bekend wordt bij haar oudste halfbroer enook binnen de Turkse gemeenschap. Eer hangt samen met een angst vooreerverlies en heeft te maken met het oordeel van een betekenisvolle ander.Binnen de sociale groep waar een persoon bij hoort, of bij wil horen, speelt demening van de andere groepsleden over persoonlijkheid en gedrag eenbelangrijke rol. Gedrag dat afwijkt van de dominante morele code kan leiden tot67 Blok stelt dat taboes de grenzen markeren tussen de fundamentele categorieën van eensamenleving. Hij haalt daarbij Van Gennep (1960 [1990]: 8) aan door te stellen dat taboes ‘are actsrather than negations of acts’.70