Onderzoek naar afstandsmoeders

Voorlopige voogdij (VOVO)Na de bevalling verschilt de juridische procedure, afhankelijk van de leeftijd vande moeder. Dit heeft te maken met de juridische status van meerder- ofminderjarigen. In Nederland verandert de status van minderjarig in meerderjarigop de dag dat een persoon de 18-jarige leeftijd bereikt.Als een meerder- of minderjarige moeder na de bevalling aangeeft dat zij (nogsteeds) voornemens is afstand van haar kind te doen wordt de RvdK diezelfdedag nog geïnformeerd. Een meerderjarige moeder is in principe verplicht om haarkind te verzorgen en het op te voeden omdat ze wettelijk het ouderlijk gezag overhaar kind heeft. Heeft ze na de bevalling het voornemen haar kind af te staan, danziet ze feitelijk af van het gezag. Bij minderjarige moeders staat het gezag over debaby ‘open’. Dit betekent dat ongeacht of een minderjarige moeder voornemens ishet kind groot te brengen of niet, altijd gezag voor de baby moet worden geregeld.Bij openstaand gezag of niet uitgeoefend gezag (meerderjarige moeders) verzoektde RvdK op de dag van de geboorte aan de rechter per omgaande de voorlopigevoogdij (VOVO) over het kind uit te spreken. Door deze maatregel wordt hetgezag van de moeder indien zij meerderjarig is tijdelijk geschorst en wordt hetgezag over het kind overgedragen aan Bureau Jeugdzorg (BJZ). Deze maatregelis tijdelijk en in afwachting van een definitieve maatregel of gezagsvoorziening.Neutraal terrein gezinAls de VOVO is uitgesproken informeert de RvdK Bureau Jeugdzorg (BJZ). BJZwijst een contactpersoon aan die de voorlopige voogdij uitvoert en plaatst het kindzo spoedig mogelijk in een tijdelijk pleeggezin. De tijdelijke pleegouders weten datde baby in principe drie maanden bij hen zal zijn (‘neutraal terrein gezin’). Zijhebben daardoor geen belangenverstrengeling met de afstandsmoeder ofeventueel de afstandsouders. 23 Gedurende deze periode heeft deafstandsmoeder de gelegenheid om haar gedachten te herordenen en haaraanvankelijke besluit te heroverwegen. Als de afstandsmoeder beslist dat zij tochzelf voor haar kind gaat zorgen zal, indien er geen bezwaren zijn, de plaatsing bijhet pleeggezin zo spoedig mogelijk worden beëindigd. Als de afstandsmoedermeer tijd nodig heeft om tot een besluit te komen kan de plaatsing wordenverlengd. De RvdK streeft na deze periode te beperken vanwege hethechtingsproces van het kind en het kind zo snel mogelijk te plaatsen bijouders/verzorgers waar het blijvend kan opgroeien.OntheffingBinnen zes weken, vlak voor de VOVO afloopt, maakt de RvdK eenvervolgprocedure aanhangig. Zij verzoekt tegelijk om aanhouding zodat zij tijd23 In dit onderzoek staat de afstandsmoeder centraal. Daarom wordt verder de term‘afstandsmoeder’ gebruikt. Echter, in situaties waarbij een afstandsvader is betrokken geldt in depraktijk dat het woord ‘afstandsmoeder’ kan worden vervangen door ‘afstandsouders’.18