Tilpassing til eit klima i endring - Klimatilpasning

108 NOU 2010: 10Kapittel 9Tilpassing til eit klima i endringBoks 9.4 Klimatilpassing av VA og overvassbehandling i Oslo kommuneVass- og avløpsetatens (VAVs) hovudutfordringarer relaterte til klimaendringane og eskaleringav dagens utfordringar. Klimaendringaneunderstrekar behovet for å få på plass ein overordnaovervasstrategi i Oslo kommune da detteer tverretatlege utfordringar som krev tverretatlegsamarbeid. Ein slik overordna plan må innehaldetilrettelegging for opne løysingar og lokalinfiltrasjon, planar for flaumvegar og korleis einkan unngå for mange tette flater. VAV har ein eksisterandehovudplan for avløp som strekkjerseg frå 2000–2015. Klimaendringar er lite omhandlai denne. Eit arbeid med ei revidering avHovudplan avløp, inkludert utfordringane medklimaendringar, er planlagt med start hausten2010.Klimatilpassing er spesielt viktig i forhold tilhandtering av overvatn. VAV pålegg i dag alle utbyggjararå handtere overvatn lokalt. Dersominfiltrasjon ikkje er mogleg, er det berre tillate åsleppe inn ei avgrensa mengd på offentleg leidningsnett.Resten må forseinkast på eigengrunn. Ved å redusere tilførsla av overvatn til offentlegleidningsnett blir vassføringa i leidningsnettetredusert og forseinka ved kraftig nedbør.VAV legg leidningar som skal vare +/– 100år. Da må ein i dimensjoneringa ta høgde forkorleis klima og avrenningsmønster vil vere iden perioden. Når det gjeld dimensjoneringsreglarbrukar VAV Norsk Vann si tilråding om gjentaksintervallsom beskriven i rettleiar om klimatilpassaovervasshandtering. VAV brukar ògoppdaterte IVF-kurver og flaumfrekvensanalysefor å finne gjentaksintervall for flaum/overfløyming.«Kjende» problemområde blir modellerteog tiltak foreslått i område med bl.a. overfløymingav kjellarar. I forhold til ekstremnedbørhar ikkje VAV endra dimensjoneringspraksisenno. VAV ventar på klare tilrådingar angåandedimensjonering for framtidig endring av nedbøren.Det er behov for nedbørsscenario med korttidsoppløysinglangt fram i tid.VA-tiltak som er aktuelle i Oslo kommune erbekkeopningsprosjekt, basseng som jamnar utavrenninga i overvassystem og fellessystem, separeringav spillvatn og overvatn og oppdimensjoneringav avløpsleidningarTverretatlege utfordringar i Oslo er tilretteleggingfor flaumvegar i urbane strøk, å unngå fortettingav areal og ei satsing på grøne tak.Interkommunale og internasjonale prosjekt erviktige for det lokale arbeidetOslo er med i «Framtidas byar» der klimatilpassinger eit av hovudtema. «Prepared» er eit EUprosjektpå vass- og avløpsutfordringar og klimaendringarder Oslo er ein av 14 deltakande byar,i tillegg til 21 forskingspartnarar i prosjektet.«Skint» er eit interregionalt prosjekt med bl.a.NIVA og NGU, som skal kople grunnvatn, overvatnog arkeologi i mellomalderbyar saman iplanleggingsfasen. Som ein del av dette prosjektetskal det utarbeidast ein nasjonal rettleiar forhandtering av grunnvatn og overvatn i byområdemed kulturminne.«Midgardsormen» er eit prosjekt for nytt avløpssystemi sentrale delar av Oslos bykjerne.Prosjektet «Midgardsormen» er utvikla for åmøte behova til byutviklinga i Bjørvika og villøyse miljøutfordringar i Bjørvika-området i dagog i framtida. «Midgardsormen» vil vere eitt avOslo kommunes viktigaste og største miljøtiltak.«Strategi 2010», av Fagrådet for vatn- og avløpsteknisksamarbeid i Indre Oslofjord, er eitvatn- og avløpsteknisk samarbeid mellom 10kommunar i Indre Oslofjord med fokus på betringav vasskvaliteten i fjorden. «Strategi 2010»har fokus på klimaendringar, befolkningsutviklingog tiltak for god avløpstransport og avløpshandtering.vasshandtering. I tillegg er det behov for meirkunnskap om kva tiltak og tekniske løysingar sompå ein best mogleg måte kan motverke skadar avklimaendringar.Fleire stader er det òg behov for å kartleggjevass- og avløpsnettet og kva delar som er sårbarefor klimaendringar. Det er òg behov for å få utviklabetre overvakings- og styringsteknologi forvass- og avløpsanlegga og metodar for å sikre deneksisterande vass- og avløpsinfrastrukturen motflaum og havnivåstigning. Noreg har ikkje godenasjonale oversiktar over leidningsnett, og detfinst ikkje nasjonale, felles datamodellar.Det er vidare behov for kunnskap om effektenav havnivåstigning på vass- og avløpsnettet.