Tilpassing til eit klima i endring - Klimatilpasning

194 NOU 2010: 10Kapittel 15Tilpassing til eit klima i endringom klimaendringar og tilpassing frå ei rekkje etatarog forskingsinstitusjonar. Sekretariatet har òginitiert og medverka til undersøkingar om klimatilpassingi norske fylke og kommunar, og etablertkurs i regi av Nasjonalt utdanningssenter for samfunnstryggleikog beredskap (NUSB).Sekretariatet er lokalisert i DSB, som sortererunder Justisdepartementet, men det har mandatog delar av finansieringa frå Miljøverndepartementet.Sekretariatet rapporterer både til Miljøverndepartementetog departementsgruppa.Sekretariatet beskriv sin funksjon som først ogfremst å vere knytt til samordning og informasjons-og kompetanseutvikling på kommunalt ogregionalt nivå. Sekretariatet har planleggjarar ikommunar og på fylkesnivå som si viktigaste målgruppe,og framhevar at direkte kontakt med desseaktørane har verka positivt på framdrifta i arbeidet.I samtale med sekretariatet blei informasjonsogbevisstgjeringsarbeid trekt fram som dei mestsentrale elementa i tilpassingsarbeidet i dag. Detteer i tråd med erfaringane frå andre land, særlegi ein tidleg fase. Sjølv om volumet på innsatsen ogforankringa er ulik, har fokuset på lokalt nivå ogsamansetjinga av oppgåver og funksjonar mangelikskapstrekk med tilpassingsarbeidet i Storbritanniaog andre land. I møte utvalet hadde medulike myndigheitsnivå og organisasjonar i Storbritanniai januar 2010 kom det fram at informasjonog bevisstgjering har vore avgjerande for prosessenmed å innarbeide omsynet til klimaendringar isamfunnsplanlegginga. Dette er òg støtta av forsking(Hovelsrud og Smith 2010).Sekretariatsarbeidet har òg teke vare på arbeidetretta mot nasjonale aktørar. Rapportering tildepartementsgruppa, samarbeid om havnivåstigning,der det er etablert ei uformell arbeidsgruppe,og samarbeid med NVE og andre i levering avmateriale til Klimatilpasning.no er eksempel pådette. Etter utvalet si vurdering har sekretariatsfunksjoneni dag likevel ikkje ressursar nok til åhandtere koordineringsrolla fullt ut. Sekretariatetbestår av 4,5 stillingar og må prioritere strengt. Inoverande ressurssituasjon skjer det ei nedprioriteringav dialogen med direktorata som har styringsdialogmed fylkesmennene og av kartleggingaav kommunane sitt klimatilpassingsarbeid. Informasjonsarbeideter prioritert blant anna gjennomarbeidet med Klimatilpasning.no. Etter utvaletsi vurdering er ikkje ressursane som blirbrukte på dette, tilstrekkelege. Klimatilpassing erei ny oppgåve, og informasjonsbehovet er stort ialle forvaltningsledd og samfunnet elles.Klimatilpassingssekretariatet er i dag organisertsom eit prosjekt. I ein startfase av tilpassingsarbeidethar denne arbeidsforma hatt fleire fordelar.Eit prosjekt gir rom for raske avgjerder ogtil å definere roller og oppgåver etter kvart somein får erfaringar. Prosjektorganisering har òg voreei god tilnærming for eit nytt fagområde somikkje er ein sektor, men eit omsyn som skal integrerast.Etter utvalet sine vurderingar vil likevel eislik organisering ha avgrensingar på lengre sikt. Iei prosjektorganisering kan personalressursar lettomprioriterast til meir akutte oppgåver med detresultatet at tilpassingsarbeidet blir nedprioritert.Klimatilpassing er eit langsiktig arbeid og krevløysingar som ikkje er tidsavgrensa i mandat og finansiering.Etter utvalet si vurdering vil ei permanentordning gjere synleg det langsiktige perspektiveti klimatilpassingsarbeidet. Det vil òg gi ei klarareorganisasjonslinje, som gjer det lettare å inkludereomsynet til tilpassing i den ordinære avgjerdsstrukturen.Plankompetanse er ein nøkkelkompetanse forklimatilpassingsarbeid. Sjølv om kunnskap om klimasystemetog klimaendringar òg er viktig, trengden koordinerande sekretariatsfunksjonen primærtkompetanse om samfunn og samfunns- ogarealplanlegging. Sekretariatet står i dag nærplanmiljøa i DSB og Miljøverndepartementet, ogdette vurderer utvalet som positivt. Det er òg verdifullekoplingar mellom arbeidet med førebyggjandesamfunnstryggleik og klimatilpassing,mellom anna ROS-analysar, nærare omtalt i kapittel13.Å byggje opp eit kompetansemiljø er tid- ogressurskrevjande. Kompetansen i det klimatilpassingssekretariatsom er i dag, er eit verdifulltgrunnlag å byggje vidare på i oppbygginga av eitbreiare fagmiljø.15.3 Felles styringsverktøy forklimatilpassingFelles styringsverktøy, som plan- og bygningslovamed tilhøyrande forskrifter og statlege rettleiararfor kostnadsanalysar, er sentrale for å integrereklimatilpassingsomsyn. Skal klimaendringar blieitt av omsyna som blir vurderte i analyse- ogplanleggingsarbeid i forvaltninga, må desse verktøyaha retningslinjer for korleis dette omsynetskal takast vare på. Utvalet har for eksempelmerka seg at det i Regjeringa si utgreiing om tilpassingi 2008 ligg ei føresegn om at det i størreoffentlege investeringar over 500 millionar skalgjerast ein analyse av klimaendringar. I verktøya