Tilpassing til eit klima i endring - Klimatilpasning

116 NOU 2010: 10Kapittel 9Tilpassing til eit klima i endringFormålet med desse er å leggje til rette for samordningav planlegginga mellom produksjon ognett og mellom konsesjonsområda. Ein viktig delav KSU-ane er scenariobeskrivingar, der moglegutvikling fram i tid i produksjon, forbruksetterspørselog nettkapasitet blir vurdert. Bruken avscenariometodikken skal sikre at viktige samfunnsdrivararblir inkluderte i kraftsystemplanlegginga.Det vil vere behov for å inkludere klimaverknadersom viktige variablar for framtidige utgreiingar.RessursarKraftsektoren har betydelege økonomiske ressursarog relevant kompetanse. Desse er sett på somtilstrekkelege for å møte tilpassingsbehova.Det er dyrt å byggje kraftforsyningsanlegg, ogdet er både vanskeleg og kostnadsdrivande å gjerebygningstekniske eller arealvise endringar i ettertid.For fysiske anlegg som på kortare eller lengresikt kan bli påverka av eit endra klima, bør diforklimatilpassingsbehov vere ein del av prosessenog vurderingane allereie frå planfasen av.Klimaendringar kan komme til å tvinge frammeir ombygging og utbygging. For eksempel vilhyppigare skred føre til meir sediment, noko somaukar vedlikehaldsbehovet på anlegg. Klimaendringarsom auka flaum, skred og nedbør kan òg gimeir skadar på demningar og inntak, røyrgater, elveløp,turbinar, transformatorar og nett. Det er diforeit hovudpoeng at det vil lønne seg å investerei robust teknologi.KunnskapsgrunnlagetAuka risiko forårsaka av klimaendringar må kartleggjastvidare av sektoren for å sikre ei robustkraftforsyning i eit endra klima. Som ein del av behovetfor betre kunnskap om framtidsklimaet, ogkorleis dette kan påverke kraftforsyninga, er detbehov for vurderingar av risiko og sårbarheit ogvidare forsking på moglege direkte og indirektekonsekvensar. Det gjeld for eksempel:– kartlegging av mogleg effekt av lynfrekvens ogkva område som kan vere mest utsette– påverknad på kraftinstallasjonar av havnivåstigningog stormflod– moglege konsekvensar ved nytt flaum- ogskredregime og utfordringar for kraftforsyningsanleggi og ved regulerte/ikkje regulertevassdrag og skredutsette område– isingsproblematikk under klimaet i framtida– greie ut korleis vind og vindretningar vilpåverke kraftforsyningsinstallasjonar– skogrydding i samband med kraftgater– behovet for endringar i vedlikehald (saltkrystallisering,forvitring, slagregn o.a.), og omdette vil påverke korleis og kor vi byggjer– samspelet med andre infrastrukturområde(slike som veg og tele)– høvet til å leggje distribusjonsnettet i kabel(jordkabel) i område som vil bli spesielt utsettefor vind, snø/is og regn– greie ut måleparameter for (manglande) vedlikehaldav komponentar og konstruksjonar iforsyningsnettet– vurdering av om endringar i konsesjonsvilkårog manøvreringsreglement vil vere nødvendigefor å optimalisere kraftproduksjonen ogredusere skadeverknadene av til dømes flaumari eit framtidig klima eller motverka negativeverknader av minstevassføring på naturmangfaldPrioriteringEi undersøking i regi av NVE i 2009 stadfester atklimatilpassing er på dagsorden hos mange energiselskap(NVE 2009). Det er likevel variasjonmellom selskapa. Seks av ti verksemder i energibransjentrur at klimaendringar kan medføre utfordringarfor tryggleiken, men det er berre 24prosent som har konkrete planar for tilpassing idag. Resten av denne bransjen avventar situasjonen.Det er blant dei største verksemdene at bevisstheitsnivåeter høgast. Så godt som heile bransjen(99 prosent) har kjennskap til klimaendringar.Det er vidare ei relativt stor gruppe (31 prosent)som meiner at klimaendringar ikkje vil gisærskilde utfordringar for eiga verksemd.Tryggleik og beredskap står høgt på dagsordenenbåde hos styresmakter og i bransjen. Avbrothar betydelege samfunnsøkonomiske konsekvensarog dessutan stor betydning for ei rekkjesamfunnskritiske funksjonar. Det bør òg nemnastat ved hendingar i nettet vil selskapet, i tillegg til åtape direkte inntekter ved at det ikkje får selt varenetil kunden, også få reduksjonar i den fastsetteinntektsramma. Skuldast feilen i tillegg brot påforskriftkrav, kan selskapet få gebyr for dette ellerandre sanksjonar. Klimarelaterte forhold har allereiesterkt fokus i dag og dette er eit godt utgangspunkti klimatilpassingsarbeidet.Andre forhold som påverkartilpassingskapasitetenVed reinvesteringar og utbetringar av kraftnettetmå nettselskapa leggje større vekt på klimaunder-