Tilpassing til eit klima i endring - Klimatilpasning
Tilpassing til eit klima i endring - Klimatilpasning
Tilpassing til eit klima i endring - Klimatilpasning
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
18 NOU 2010: 10Kapittel 1<strong>Tilpassing</strong> <strong>til</strong> <strong>eit</strong> <strong>klima</strong> i <strong>endring</strong>• Koordineringa må styrkjast i <strong>til</strong>passingsarbeidetMiljøverndepartementet si koordinering måstyrkjast ved at sekretariatet for den praktiskekoordineringa av <strong>til</strong>passingspolitikken bliretablert som ein permanent funksjon med aukakapasitet og ressursar.• <strong>Tilpassing</strong>sarbeidet må inkludere <strong>eit</strong> internasjonaltansvarNoreg har <strong>eit</strong> ansvar for å medverke <strong>til</strong> at sårbareog mindre ressurssterke land blir meir robustei møte med <strong>eit</strong> <strong>klima</strong> i <strong>endring</strong>.– Utvalet <strong>til</strong>rår at dette blir innarbeidd som <strong>eit</strong>prioritert område i norsk bistand.– Utvalet <strong>til</strong>rår at Noreg tek på seg finansielleforpliktingar i det internasjonale arbeidetfor <strong>klima</strong><strong>til</strong>passing, både for å styrkje <strong>til</strong>passingskapasitetengenerelt og for å styrkjeførebygginga mot naturkatastrofar.– Utvalet <strong>til</strong>rår at <strong>klima</strong><strong>til</strong>passing blir integrerti det internasjonale samarbeidet omhavressursar og særleg i forvaltninga avArktis.1.2 Tilrådingar for ulikesamfunnsområdeUtvalet har, i <strong>til</strong>legg <strong>til</strong> dei 10 hovudpunkta, gjort<strong>til</strong>rådingar om <strong>til</strong>tak i omtala av samfunnsområde idel III. Desse forslaga er ikkje uttømmande ogerstattar ikkje sektorane sine eigne vurderingar,men er forslag som utvalet meiner bør prioriterastfor å styrkje <strong>til</strong>passingskapasiteten på desseområda.For å redusere naturmiljøet si sårbarh<strong>eit</strong> for<strong>klima</strong><strong>endring</strong>ar <strong>til</strong>rår utvalet:Kartlegging og overvaking– Gjennomgang av dagens kartlegging og overvakingav økosystem og <strong>klima</strong>effektar, for åavklare behov for <strong>endring</strong>ar eller supplerandeprogram.– Vidare utvikling av metodar for naturovervakingamå prioriterast. Overvakinga må innrettastmot behov som følgjer av <strong>klima</strong>utviklinga,mellom anna utvikle og bruke relevanteindikatorar.– Det må etablerast <strong>eit</strong> heilskapleg operasjoneltovervakingssystem for havets økosystem.Forskingsbasert kunnskapsutvikling– Styrking av forskinga knytt <strong>til</strong> økosystemeffektar,spesielt <strong>endring</strong>ar i samansetjing av arter,biologisk mangfald og produktivitet i nøkkelarter.– Styrkje kunnskapsgrunnlaget for utvikling avøkosystembasert forvaltning.– Styrkje forsking knytt <strong>til</strong> vippepunkt for dramatiske<strong>endring</strong>ar.– Utvikling av betre verdisetjingssystem fornatur og økosystemtenester for bruk i forvaltninga.– Styrkje kunnskap om verknadene av havforsuringpå marine organismar.Forvaltningsregima– Styringssystem og kompetanse må utviklastslik at økosystembasert forvaltning kan liggje<strong>til</strong> grunn i alle relevante sektorar og forvaltningsnivå.– Styrkje den tverrsektorielle koordineringa av<strong>klima</strong><strong>til</strong>passingsarbeidet for å sikre ei heilskapleg<strong>til</strong>nærming.– Gjennomgå og <strong>til</strong>passe regelverk for å sikrebetre ivaretaking av omsynet <strong>til</strong> naturmiljøet,inkludert å utforme regelverk som fremjarmaksimalt robuste fiskebestandar.– Betre ivaretaking av naturområde for å sikrebåde naturmangfald og karbonlager gjennomrobuste og vel fungerande økosystem, nokosom òg reduserer <strong>klima</strong>sårbarh<strong>eit</strong>a.– Verneområde må prioriterast og utformast slikat dei medverkar <strong>til</strong> å gi arter høve <strong>til</strong> flytting ogmotverkar genetisk utarming.– Ein meir effektiv kamp mot uønskte framandearter.– Styrkje verkemiddel for å ivareta omsynet <strong>til</strong>truga arter og naturtypar som kan bli setteunder ytterlegare press som følgje av <strong>klima</strong><strong>endring</strong>ar.For å styrkje <strong>til</strong>passinga <strong>til</strong> <strong>klima</strong><strong>endring</strong>anei helsesektoren <strong>til</strong>rår utvalet:– Styrkje det internasjonale samarbeidet og detnasjonale arbeidet med overvaking av spreiingav vektorar som kan overføre sjukdomar sommalaria og dengue. Overvaking av spreiing avallergiframkallande plantearter må òg styrkjast.– Forsking på:– varme og h<strong>eit</strong>ebølgjer og korleis dettespelar inn på dødsprosent og kva slagbetydning dette kan ha for samfunnet.– samanhengar mellom <strong>klima</strong> og pollenallergi,korleis den enkelte kan førebyggjeallergi og medisinsk behandling av allergi.