Tilpassing til eit klima i endring - Klimatilpasning

NOU 2010: 10 155Tilpassing til eit klima i endring Kapittel 10Utvalet vurderer at det er behov for at kunnskapsgrunnlagetfor klimaendringar og klimaframskrivingarblir gjort meir tilgjengeleg, og atvurderingar av risiko integrerer omsynet til klimaendringar.Behova er knytte til både kartgrunnlagog overvaking, men òg forsking og utvikling. Forsikringsbransjensine behov vil her vere tilsvarandesom for infrastruktursektorane, omtalte i kapittel9.10.4.4 Tilrådingar frå utvaletFor å styrkje tilpassingskapasiteten i forsikringsnæringaog forsikringsordningane si rolle i klimatilpassingsarbeidettilrår utvalet:• Etablere ein database til offentleg bruk og forskingmed eit samla, anonymisert datagrunnlagover klimarelaterte skadar frå forsikringsselskapaog Naturskadepoolen.• Auke kvalitet og standard ved gjenoppbyggingog reparasjon av bygningar ved å skjerpe kravatil utførande aktørar og avgrense forsikringsselskapasitt høve til kontant utbetaling av skadeoppgjer.• Naturskadelova og -ordninga bør gjennomgåastfor å vurdere differensiering av eigendelarknytte til naturskaderisiko, og kva høve somfinst for å dreie ordninga meir i førebyggjanderetning, til dømes øyremerkje delar av premientil førebyggjande tiltak som tiltak rundt flaumvegarog forseinkingsmoglegheiter.10.5 ReiselivKlimaet har stor betydning for reisevanane til folk.Endringar i klimaet kan difor føre til endringar ireisemønster. Nye og endra rammevilkår vil òg hastor betydning for dei produkta som reiselivet tilbyr.Snøfattige og snøfrie vintrar kan få store konsekvensarfor vinterdestinasjonane våre, og meirnedbør kan redusere kvaliteten på naturopplevingar.Samtidig kan varmare og meir solrike somrari Sør-Noreg føre til at sommarturismen aukar.Hyppigare og meir uføreseielege naturhendingarkan føre til endra risikobilete for mange av deiprodukta som reiselivet tilbyr. Dersom dette førertil fleire ulykker, kan det medverke til å reduserekonkurranseevna for denne delen av næringa.Reiseliv er blant dei raskast veksande næringanebåde i Noreg og internasjonalt. Næringa utgjordei 2008 i overkant av 3 prosent av BNP oghadde ein samla omsetnad på om lag 180 milliardarkroner (Innovasjon Noreg 2009). Naturopplevingarer det primære produktet og sjølve fundamentetfor store delar av norsk reiseliv. Noreg harsett seg som mål å styrkje posisjon sin som destinasjonfor naturopplevingar i åra framover. Endringari grunnlaget for naturopplevingar kan diforfå store konsekvensar for reiselivet i Noreg oginnebere omstilling for mange reiselivsaktørar.Verknadene av klimaendringane på reiselivetvil i stor grad avhenge av reiselivsaktørane si tilpassingsevne.Reiselivet har lang tradisjon for å tilpasseseg ved å skreddarsy nye løysingar. Innovasjonog omstilling er ein naturleg del av reiselivsaktøranesitt arbeid for å tilby nye og betre reiselivsprodukttil turistane og tilpasse seg stadig endrarammevilkår.Næringa er godt tilpassa klimaet i dag og harkapasitet til tilpassingar, både gjennom teknologiskeløysingar og utvikling av nye produkt. Klimaendringanekan òg innebere auka tilstrøymingav turistar på kostnad av andre land som blir rammahardare av klimaendringar. Trass i at reiselivsnæringaer utsett for klimaendringar, er det utvaletsi samla vurdering at reiselivsnæringa ikkje erspesielt sårbar for dette. Reiselivet treng primærtgode rammevilkår for innovasjon og omstilling.Aktørane har behov for tilpassingsrelevant kompetanseog oppdatert kunnskap.10.5.1 Sårbarheit for klimaendringar10.5.1.1 Kor utsett er næringa for klimaet i dag?Norsk reiselivsnæring er nært knytt til norsk naturog klima. Temperatur, talet på timar med sol,nedbør og ekstremvêr legg viktige rammevilkårfor næringa. Reiselivet blir òg påverka av brannfare,skred, flaum og erosjon (Aaheim mfl. 2009).Næringa er merksam på at dårleg vêr reduserernaturopplevingane til turistane og har utviklastrategiar og tiltak for å bli meir uavhengige avvêret. Mange stader i landet er det bygd opp naturopplevingssentersom er attraktive uansett vêrforhold.Nordkapphallen er sprengd ut i fjellet, ogder det blir vist film og bilete frå området i finvêr,eller ein kan beundre utsikta gjennom panoramavindaugeinnandørs.10.5.1.2 Kor utsett er næringa for klimaendringar?Klimaendringane vil innebere fleire og større snøfrieområde i Noreg fram mot 2100. To månaderkortare snøsesong i det indre Austlandet, i fjellet iSør-Noreg og på Finnmarksvidda og to til tre månaderkortare snøsesong i låglandet og langs kysteni heile landet vil i praksis bety at snøen forsvinnheilt i mange av desse områda. Innimellom