işletmelerin lojistik faaliyetlerinde dış kaynak kullanımı

Dağıtım lojistiği, kullanıma hazır ürünlerin işletme sınırlarından çıkmasıyla
başlamakta ve satıcı ya da son kullanıcıya ulaşmasıyla son bulmaktadır. Ürünün
teslimindeki son halka olması ve müşterilerle en yakın temasın sağlandığı nokta
olması dolayısıyla lojistiğin en önemli bölümü olarak nitelendirilebilir.
1.5.4. Tersine Lojistik (Reverse Logistics-RL)
Son yıllarda sürdürülebilir kalkınma anlayışı ve çevre koruma bilincinin
artışıyla birlikte, işletmelerin çevreye bakış açılarında önemli bir değişim
yaşanmaktadır. Bu çerçevede, kaynakların verimli kullanımı, atıkların minimize
edilmesi, geri dönüştürülmesi, çevre dostu tasarım ve paketleme gibi unsurlar ön
plana çıkmaktadır. İşletmelerde çevre bilincinin yerleşmesi ve çevre yönetim
sisteminin oluşturulması öncelikle tepe yönetimin çevre konusunda duyarlı olmasına
bağlıdır (Nemli, 2000,1).
“Tersine Lojistik” (reverse logistics), literatürde farklı şekillerde
tanımlanmıştır. Tersine lojistik hakkındaki ilk tanımlar, Lambert ve Stock (1981)
tarafından yapılmıştır Tersine lojistik, tek yöndeki ürün gönderiminin (ileri lojistik)
önemi sebebi ile “tek yönlü bir yolda yanlış yönde gitmek” olarak tanımlanmıştır.
1980’ler boyunca tersine lojistik kavramı, birincil akışa karşıt olarak, müşteriden
üreticiye doğru ürünün hareketi ile sınırlı olmuştur. 1998’de Stock, tersine lojistiği
“ürün dönüşleri, kaynak azaltımı, geri kazanım, materyal ikamesi, materyallerin
yeniden kullanımı, atıkların yok edilmesi ve yakılması, tamir ve yeniden üretimde
lojistiğin rolü” olarak tanımlamıştır (Karaçay, 2005: 318).
Tersine lojistik, lojistiğin ters yönlü süreci olarak tanımlanabilir. “Geleneksel
olarak tersine lojistik, malların tekrar dönüşümü olarak algılanmıştır. Bugün ise
tanımlar hangi işletme ya da endüstri bölümünün tanımı yaptığına göre
değişmektedir. “Perakendeciler tersine lojistiği bir tüketici tarafından geri verilen bir
ürünü satıcılara geri götürmenin bir yolu olarak görmektedirler”. “İmalatçılar tersine
38