Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Farklılaştırılmış Denetim ve Mentörlük<br />
Galbraith ve James (2004) mentör ile hizmet<br />
alan ilişkisini şöyle ifade etmektedir (Bakioğlu, Göğüş,<br />
Ülker, Bayhan ve Özgen, 2013).<br />
i. Kritik düşünme ve planlama<br />
ii. Hedef belirleme ve karar almada ortak<br />
hareket etme<br />
iii. Karşılıklı durum değerlendirme<br />
iv. Gelişim için belirlenen hedefler doğrultusunda<br />
ortak düşünme süreçleri<br />
Mentörlük sürecinde mentör ve hizmet alan<br />
arasındaki ilişki, denetmen ve öğretmen arasındaki<br />
ilişki açısından çözümlenebilir. Tarafların karşılıklı<br />
düşünmeleri ve gelişim sürecini planlamaları<br />
denetmen ve öğretmen arasında güven, saygı ve<br />
kabul düzeyini yükseltecektir. Denetim sürecine<br />
ilişkin hedefler öğretmenin gereksinimlerine göre<br />
birlikte belirlenebilir. Denetim yapılacak ortamın<br />
özellikleri, sahip olunan imkânlar, öğretmenin<br />
yetenekleri denetmen tarafından öğretmenle birlikte<br />
belirlenmeli ve tanımlanmalıdır. Öğretmenin<br />
geliştirilmesi için yapılacak bir gelişme planı aynı<br />
zamanda sosyal ve samimi ilişkilerle desteklenmelidir.<br />
Denetmen ve öğretmen arasında, denetmen<br />
egosunu öne çıkaran bir ilişinin olmaması arzulanan<br />
bir ilişki ve davranış biçimi olarak kabul edilmelidir.<br />
Denetmen ve öğretmen arasındaki mutlu<br />
ve sıcak bir ilişki öğrenme ve gelişmenin niteliğini<br />
artırabilecektir.<br />
Farklılaştırılmış denetim ve mentörlük arasındaki<br />
ilişki tecrübeli bir kişi olarak denetmenin<br />
yeni ve tecrübesiz bir öğretmene yardımı olarak<br />
ifade edilebilir. Farklılaştırılmış denetimde, aday<br />
öğretmenlere ve ciddi düzeyde yardıma gereksinim<br />
duyan asil öğretmenlere yapılan yardımlar<br />
öğretmenin gelişmesi için işe koşulabilir. Ancak<br />
bu süreç uzun zamanlıdır. Denetmenlerin öğretmenlerle<br />
geçirecekleri uzun zamanlı etkileşimler<br />
öğretmenlerin kalıcı öğrenmeler ve profesyonelleşmelerini<br />
sağlayabilir.<br />
Denetmen ve öğretmen arasındaki mentörlük<br />
ilişkisi denetmenin sürekli okulda bulunmaması<br />
nedeniyle hedeflerin niteliğini istenilir düzeye<br />
getiremeyebilir. Bu nedenle mentörlük müdüröğretmen;<br />
öğretmen-öğretmen arasındaki ilişkiler<br />
temelinde de ele alınırsa daha yüksek bir verim<br />
elde edilebilir. Göreve yeni başalayan öğretmenler<br />
birdenbire otuz kırk öğrencilik sınıflarda kendile-<br />
rini yalnız hissedebilmektedirler. Üniversitede aldıkları<br />
eğitimleri uygulamaya aktarma konusunda<br />
cesaretsiz davranabilirler. Böyle bir durumda aday<br />
öğretmenler daha tecrübeli ve bilgili bir danışmana<br />
gereksinim duyabilirler. Özellikle öğretmenlerin<br />
sınıf yönetimi becerileri, öğretim yöntem ve<br />
tekniklerini etkili kullanma konusundaki yetersizlikleri<br />
görevin ilk yıllarında bilinen sorunlardandır.<br />
Aday öğretmenlerin öğretmenliklerinin özellikle<br />
ilk yılında karşılaştıkları sorunlar, sürekli mentöröğretmen<br />
ilişkileri ile aşılabilir. Aynı şekilde ciddi<br />
sorunlar yaşayan öğretmenler de özellikle daha<br />
tecrübeli ve bilgili öğretmenler aracılığyla yardım<br />
alabilirler.<br />
Öğretmeneler için okullarda rehber öğretmen<br />
adı altında yapılan görevlendirmeler mentörlük<br />
uygulamaları ile benzerlik içermektedir. Mentör<br />
olarak müdürler ve öğretmenler, aday öğretmenler<br />
ve gelişim sorunu yaşayan öğretmenler için<br />
neler yapabilirler? Aday öğretmenlerin özellikle<br />
mesleklerinin ilk yıllarında sürekli gelişme ortamı<br />
içerisinde bulunmaları gerekmektedir. Bu nedenle<br />
zümre öğretmenler grubu öğretmenlerin birlikte<br />
öğrenmeleri ve birbirlerine rehberlik etmeleri açısından<br />
önemli olabilir. Zümre öğretmenleri grubu,<br />
aday öğretmenler için iyi bir yetişme ortamına<br />
dönüştürülebilir. Aynı zamanda gelişim sorunları<br />
yaşayan öğretmenler için de yetişme çevresi yaratabilir.<br />
Öğretmenlerin mentör aracılığıyla yetiştirilmeleri<br />
mesleğe uyum sağlamada, okullarına aidiyet<br />
ve bağlılık duyguları ile bağlanmalarına yardımcı<br />
olabilir. Mentör olarak bir müdür ya da öğretmen<br />
okulda neler yapabilirler? Müdürler öğretmenlerin<br />
okul içerisinde daha iyi yetişmeleri için gerek<br />
kendileri gerek diğer öğretmenleri mentör olarak<br />
atayarak öğretmenlerin yetişmelerine yardımcı<br />
olabilirler. Öğretmenlerin mentörler aracılığıyla<br />
yetiştirilmesi sürecinde mentör-öğretmenlerin<br />
yapmaları gereken davranış ve uygulamalara ilişkin<br />
ön çalışmalar şöyle sıralanabilir:<br />
1. Mentör olarak atanan öğretmen hizmet alan<br />
öğretmenle sıcak ve samimi bir tanışma gerçekleştirmelidir.<br />
Çift yönlü iletişimin hakim olduğu<br />
empatik bir süreçle tanışma sürdürülmelidir.<br />
2. Mentör ve hizmet alan öğretmen, okulu, okulun<br />
çevresini, sınıfları, öğrencileri ve benzeri<br />
okul değişkenlerini birlikte sorgulamalıdırlar.<br />
Yıl: 11 / Sayı: 33<br />
Nisan / Mayıs / Haziran 2015<br />
EĞİTİM-ÖĞRETİM VE BİLİM ARAŞTIRMA DERGİSİ<br />
15
Change language