You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Çağdaş Denetim Modellerinden Gelişimsel Denetimin İncelenmesi<br />
yı, öğrenci ve öğretmenlerden saygı görmeyi<br />
amaçlamaktadır. Öğretim görevleri aşamasında<br />
öğretmen öğretimsel konular ve disiplin<br />
sorunları ile ilgilenmektedir. Son olarak öğretimsel<br />
etki aşamasında öğretmen öğrencinin<br />
gelişimi ve öğrenmesi üzerinde öğretimin etkileri<br />
ile ilgilenir.<br />
3.2. Gelişimsel Denetim Modelleri<br />
1980’li yıllardan beri gelişimsel denetim modelleri<br />
hakkında çeşitli görüşler sunulmakta ve<br />
araştırmalar yapılmaktadır. Gelişimsel denetim<br />
modellerinin temelinde<br />
iki varsayımın<br />
olduğu<br />
söylenebilir.<br />
Bunlar (1) denetim<br />
süreci birbirinden<br />
niteliksel<br />
olarak farklı olan<br />
bir dizi aşamalardan<br />
oluşmaktadır.<br />
(2) Niteliksel<br />
anlamda<br />
gelişimin sağlanması<br />
için denetim<br />
ortamının<br />
bu duruma uygun<br />
bir şekilde<br />
oluşturulması<br />
gerekmektedir<br />
(Chagon ve Russell,<br />
1995). Gelişimsel<br />
denetim<br />
hakkında yapılan<br />
araştırmalar<br />
sonucunda<br />
çeşitli modeller<br />
geliştirilmiştir. Bu modeller; Littrell, Lee-Borden,<br />
ve Lorenz Modeli, Stoltenberg ve Delworth Modeli,<br />
Skovholt ve Ronnestad Modeli ve Glickman’ın Gelişimsel<br />
Denetim Modeli şeklindedir. Denetim sürecini<br />
gelişimsel bir bakış açısı ile ele alan bu modellere<br />
ilişkin açıklamalara aşağıda yer verilmiştir.<br />
Littrell, Lee-Borden, ve Lorenz Modeli<br />
Littrell, Lee-Borden, ve Lorenz’in (1976) geliştirdiği<br />
denetim modeli dört aşamadan oluşmaktadır.<br />
Bu aşamalar danışmanlık/terapi, öğretim, müşavirlik<br />
ve kendini denetleme şeklindedir. Aşağıda<br />
bu aşamalara ilişkin açıklamalar sunulmuştur.<br />
Aşama 1 (Danışmanlık/Terapi): Bu aşama denetmen<br />
ile denetlenen arasında ilişki kurmayı<br />
içermektedir. Bu ilk aşamada denetmen ve denetlenen<br />
süreç sonunda ulaşacakları hedefleri<br />
ve çalışma sözleşmesini belirlerler.<br />
Aşama 2 (Öğretim): Bu aşamada denetmen<br />
hem öğretmen hem de danışman rolü üstlenir.<br />
Denetlenenin beceri, teknik ve teori anlamında<br />
kendi eksikliklerinin farkına varması sağlanır.<br />
Aşama 3 (Müşavirlik): Denetmen denetlenenden<br />
uzaklaşır. Denetmen denetlenenle işbirliği<br />
yaparak denetlenenin kendini rahat ve güvende<br />
hissetmesi sağlanır.<br />
Aşama 4<br />
(Kendini Denetleme):<br />
Denetmen<br />
denetlenenden<br />
daha da uzaklaşır.<br />
Denetlenen<br />
kendi gelişiminden<br />
ve denetiminden<br />
sorumlu<br />
olur.<br />
Stoltenberg<br />
ve Delworth<br />
Modeli<br />
Stoltenberg<br />
ve Delworth<br />
(1987) denetim<br />
sürecini üç gelişimsel<br />
düzey<br />
ve sekiz boyut<br />
olarak nitelendirmişlerdir.<br />
Denetim<br />
sürecinin<br />
ilk düzeyi öncelikle<br />
ihtiyaçların<br />
ve denetlenenlerin özelliklerinin belirlenmesini<br />
içermektedir. İkinci düzey, kişilerarası becerileri,<br />
hedefleri ve değerlendirmeyi kapsamaktadır.<br />
Üçüncü düzey ise denetim sonunda denetmenlerin<br />
denetlenenlere tavsiyelerini içerir. Bunun yanında<br />
yazarların belirtmiş olduğu sekiz boyut sırasıyla:<br />
(1) müdahale becerileri, (2) değerlendirme<br />
teknikleri, (3) kişilerarası farklılıklar, (4) kavramsallaştırma,<br />
(5) bireysel farklılıklar, (6) teorik yönelim,<br />
(7) hedefler ve planlar ve (8) iş ahlakı şeklindedir.<br />
Bununla birlikte her boyut için gelişim seviyesini<br />
izleyen üç yapı önerilmektedir. Bu öneriler, bireylerin<br />
kendilerinin ve başkalarının farkındalıkları;<br />
20 Nisan / Mayıs / Haziran 2015 Yıl: 11 / Sayı: 33<br />
EĞİTİM-ÖĞRETİM VE BİLİM ARAŞTIRMA DERGİSİ