Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
“Denetimin Öze İlişkin Hali, Özdenetim. Eğitim<br />
Çalışanları Neden Özdenetimli Olmalı”<br />
Doç. Dr. Nail YILDIRIM<br />
Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölüm Başkanı<br />
Yürekten adanmak, denetlenmeyi ve<br />
ödüllendirilmeyi gereksiz kılar ( Baltaş, 2013).<br />
Öğrencinin merkeze alındığı bugünkü eğitim<br />
sisteminde anlayışlar, özellikle eğitim çalışanlarının<br />
paradigmaları da değişmektedir. Bu gün artık<br />
insan tek, özne, özde bir, soyunun temsilcisi olarak<br />
görülmekte ve bireysel farklılıkları da ön plana çıkmaktadır.<br />
İnsanın, insanlaşmasının sürecinin yine<br />
insanla olması yaşadığı bireyselleşme-sosyalleşme<br />
ilişkisi dikkate alındığında insanın özüne yolculuk,<br />
özün harekete geçmesi önemli görülmektedir.<br />
Şu bir gerçek ki öz harekete geçmeden, bakım,<br />
denetim, yönetim, disiplin, motivasyon, güven,<br />
fedakârlık, bilinç… gibi yaşamsal kavramlar hep<br />
dıştan zorlamaya maruz kalmaktadır. Bunda da<br />
tüm insanlığın başarısı ortadadır. Örneğin insanda<br />
özdisiplini harekete geçirmeden dışarıdan zorlama<br />
disiplin anlayışları ne kadar başarılı olabilir?<br />
Benzer şekilde, öz harekete geçmeden insan ne<br />
kadar veya nereye kadar denetlenebilir. Bu makalede<br />
denetimin öze ilişkin hali özdenetim eğitim<br />
çalışanları açısından ele alınmaktadır. Öz denetime<br />
kavramsal, denetimsel bakış, bireysel özdenetim<br />
ihtiyacı, eğitim çalışanları, öğrenci açısından<br />
bakış makalenin içeriğini oluşturmaktadır.<br />
İnsana ilişkin bakışımız yüzünden özdenetimli<br />
olmak zorundayız. Peygamberimizin ister putperest<br />
olsun ister Müslüman ölülere ve dirilere insan<br />
olduğu için ayakta selam vermesi (Öztürk, 2011)<br />
bunun karşılığının Mevlana’da eyleme dönüşen<br />
insan sevgisinin, saygısının dayandığı “insan yaratıcının<br />
bir nefhasıdır (Hicr, 29 akt. Öztürk, 2011)<br />
gereği her insanın özdenetimi yaşam biçimi haline<br />
getirmesi gerekmektedir. Aksi takdirde insan<br />
hem kendisine hem de başka insanlara sorun olabilmektedir.<br />
Bu gerçeği Öztürk’ün aktarmalarında<br />
(2011) Max Scheler,” insan günümüzde olduğu kadar<br />
hiçbir devirde kendisi için problem olmamıştır”<br />
şeklinde ifadesiyle dillendirmektedir.<br />
Denetim yönetimi geliştiren önemli bir süreçtir.<br />
Örgütün amacına ulaşıp ulaşmadığının<br />
(Aydın,1986:1) bilinmesini sağlar. Bu denetim<br />
örgüt içi bir birim tarafından olduğu gibi bireylere<br />
özdenetim bilinci kazandırılarak da (Yıldırım,<br />
2011) gerçekleştirilebilir. Bu da örgütün kalitesini<br />
artırabilir. Denetimin uzak hedefi, öğrenciler dahil,<br />
okuldaki herkesi özdenetimli yapmaktır. Özdenetimli<br />
olmak, çağdaş bireyin özelliklerindendir. Bu<br />
anlamda denetim herkesin görevidir. Her işin son<br />
basamağı o işin denetimidir. Sürekliliği sağlamanın<br />
iki etkili yolu, denetim görevlerini yaymak ve<br />
kişileri özdenetimli yapmaktır (Başar, 1995).<br />
Özdenetim; kişinin duygularını yönetebilmesi,<br />
yönlendirebilmesi (Töremen ve Çankaya, 2008;<br />
Delice ve Günbeyi; 2013), güdülerini yönetebilme<br />
yeteneği (Poskey, 2006: 1. akt. Delice ve Günbeyi;<br />
2013), duyguları dengeli ve uyumlu bir biçimde<br />
ortaya koyabilme becerisi, sağduyu sahibi, vicdanlı<br />
davranma olarak da tanımlamak mümkündür<br />
(Doğan, 2005: 117). Tanımlardan anlaşılacağı<br />
üzere özdenetim aynı zamanda bir beceridir. Bu<br />
beceri kişinin bir problem veya aksilikle karşılaştığında<br />
kendini yatıştırması, karamsarlıktan ve alınganlıktan<br />
kurtulup soğukkanlı davranarak yapıcı<br />
çözümler üretebilmesini sağlar (Delice ve Günbeyi;<br />
2013).<br />
34<br />
EĞİTİM-ÖĞRETİM VE BİLİM ARAŞTIRMA DERGİSİ<br />
Nisan / Mayıs / Haziran 2015 Yıl: 11 / Sayı: 33
Change language