Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Denetimin Unvan, İmkân ve Yetki Sorunu<br />
min kalitesi denetimin kalitesi ile yakından ilişkili<br />
hale gelmektedir. Ne var ki, ülkemizde istenen<br />
nitelikte bir denetim sistemi oluşturulamamıştır.<br />
Mevcut denetim sistemine bakıldığında ilk akla<br />
gelenler; fazla sayıda ama etkisiz denetim, kurallara<br />
uygunluğa ve geçmişe dönük denetim, hedeflerden<br />
ve performans göstergelerinden yoksun<br />
bir denetim ve yetersiz kamuoyu denetimidir. Çok<br />
sayıda, birbiriyle zaman zaman örtüşen, kurallara<br />
göre çalışma üzerinde yoğunlaşan ve hata bulma<br />
mantığı ağırlıklı denetim sonucunda, yöneticiler iş<br />
yapamaz hale getirildikleri gibi, israf ve yolsuzluklara<br />
da herhangi bir çözüm üretilmemektedir.<br />
Denetimde keyfilik ve denetim sisteminin siyasi<br />
tercihler ile amaç dışı kullanımı da eklendiğinde,<br />
denetim<br />
sistemi<br />
son derece<br />
sorunlu<br />
bir haldedir.<br />
Aksi<br />
takdirde,<br />
ülkemizde<br />
bu ölçüde<br />
israf ve<br />
usulsüzlüklerin<br />
yaşanması<br />
ve<br />
halkın ihtiyaçlarının<br />
karşılıksız<br />
kalması<br />
gerçeği ile<br />
karşı karşıya kalınmazdı. Şeffaflığa, hesap verme<br />
sorumluluğuna, katılımcılığa ve kamuoyu denetimine<br />
açık olmayan bir yönetim anlayışı ve yapılanması<br />
devam ettiği sürece de bu sorunların üstesinden<br />
kalıcı bir şekilde gelinmesi düşünülemez.<br />
Değişimin öncüsü olmak yerine; denetim görevini,<br />
yetkisini daha çok suç ve hata arayıcı ve de<br />
cezalandırıcı amaçlar için kullanan; sistem yerine<br />
birey, olay ve işlem odaklı denetim yapan; kötü<br />
işlese de statükonun bekçiliğini yapan; insanların<br />
eksik ve kusurlarına odaklanan Türkiye’nin geleneksel<br />
denetim birimleri reforma tabi tutulmalıdır.<br />
Eğitim sisteminin iyi çalışmamasındaki temel<br />
neden, okullarda öğretmenle rin serbest olması<br />
değil, tam tersine bütün hareketlerinin denetlenmesidir.<br />
Gerçekten de eğitime ilişkin en fazla sorumluluğu<br />
olan öğretmenlerin eğitime ilişkin en<br />
temel konularda bile karar yetkisi oldukça sınırlıdır.<br />
Öğret menlerin; müfredat belirlenmesi, müfredatın<br />
yenilenmesi, ders kita bının seçilmesi, ders gün/saatlerinin<br />
belirlenmesi, sınıf mevcudunun belirlenmesi,<br />
kullanılacak sınıf/mekânın belirlenmesi, okul<br />
bütçesinin kullanılması, öğrencilerin sınıf tekrarı<br />
yapıp yapmayacağına karar ve rilmesi, disiplin kurallarının<br />
belirlenmesi, sorunlu öğrencilerin sınıftan<br />
çıkarılması ya da okuldan uzaklaştırılması gibi<br />
temel konularda görüşleri ya dikkate alınmaz ya<br />
da çok az dikkate alınır. Ayrıca, birçok konuda da<br />
özgürlükleri gittikçe kısıtlanmaktadır. Öğretmenlerin<br />
öğrenci lere ilişkin hemen hemen hiçbir kararda<br />
etkili<br />
olmaması,<br />
okulda<br />
ve sınıfta<br />
kontrolü<br />
kaybetmelerine<br />
zemin<br />
hazırlamakta<br />
ve<br />
motivasyonlarını<br />
azaltmaktadır.<br />
Hesap<br />
verebilirlik<br />
reformlarının<br />
kavramsal<br />
sorunları sonucunda çoğu zaman pratikte<br />
beklenen sonuçları verme mesi şaşırtıcı değildir.<br />
Tepeden gelen reformlar öğretmenlerin hesap<br />
vermesini beklemektedir. Gerçekten de çok aşırı<br />
kontrol edilen öğret menlerin, iyi bir eğitim süreci<br />
sunmak için ihtiyaç duydukları kontrol ve esneklik<br />
ellerinden alınmaktadır. Bundan dolayı hesap<br />
verebilirlik reformları, eğitim süreçlerini iyileştirmediği<br />
gibi eğitim sorunlarının derinleşmesine de<br />
yol açabilmektedir. Eğitim süreçlerini iyileştirmenin<br />
vazgeçilmez unsurlarından biri, okulun yönetim<br />
ve organizasyo nunun öğretmen niteliğine<br />
olumsuz etkisinin fark edilmesidir. Öğret meninin<br />
her hareketini kontrol etmeye çalışan bir eğitim<br />
sisteminde öğretmenler sıradanlaşmaktadır. Dolayısıyla<br />
sadece başarılı adayları öğretmenliğe<br />
2 Nisan / Mayıs / Haziran 2015 Yıl: 11 / Sayı: 33<br />
EĞİTİM-ÖĞRETİM VE BİLİM ARAŞTIRMA DERGİSİ