You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Türkiye’de Maarif Müfettişlerinin Uygulamada Karşılaştıkları Sorunlar<br />
siyaset yapıyorum. Buradan arkadaşım ceza alırsa<br />
şahsen ben de bunu kimsenin yanına bırakmam. Bilesiniz.”<br />
diyerek müfettişi tehdit etmiştir.<br />
Bölge sistemi olsa bu olur muydu?.....<br />
Örnek Olay IV. (Yıl:1996)<br />
Şehrin çıkışında yapımı planlamaya alınan bir<br />
ilkokulun, henüz hafriyat çalışması bile yapılmadan<br />
su basmalına kadar yapılmış gibi gösterilerek<br />
müteahhide ödeme yapıldığını, zamanın ana<br />
muhalefet partisinin bir ilçe başkanı Ankara’ya<br />
şikâyet ediyor. İnceleme mahalline müfettiş gönderiliyor…….<br />
Müfettişin kanaati sözlü olarak alındıktan<br />
sonra, Valilikten gelen sözlü talimat ile bu inceleme<br />
müdür yardımcısına yaptırılıyor… Sonuç ne<br />
oldu?.....<br />
Örnek Olay V.<br />
Amirlerin Gizli Sicil Raporlarının Bilgi Edinme<br />
Yasası Gereği öğrenildiği yıllardı. Kendini sürekli<br />
yenileyen, okuyan, okullarda çok sevilen ve işini<br />
çok iyi yapmaya çalışan ve ayrıca müfettişlik etik<br />
kurallarına tam olarak uyma azminde olan bir<br />
müfettişimizin sicili İlköğretim Müfettişleri Başkanı<br />
tarafından 98, il müdürü tarafından 60 (Orta),<br />
Üçüncü amir ise müdüre katılarak 60 vermiş. Niye<br />
böyle oldu diye sorduğumuzda ise, Bu müfettişimizin<br />
cevabı: “Bilemiyorum ama, o yıl iktidarda<br />
olan partinin ilçe başkanı tarafından açılmak istenen<br />
bir dershaneyi (il müdürünün ısrarlı telkinlerine<br />
rağmen) eksiklikleri nedeniyle açmamıştım. Aklıma<br />
başka da hiçbir şey gelmiyor” demişti.<br />
Örnek Olay VI. (Yıl:2001)<br />
Yine bir özel anaokulunun açılışında, kahvehane<br />
ile okul arasındaki mesafe 90 metre olduğundan<br />
dolayı olumsuz rapor verecek olan müfettişler,<br />
İl Müdürünün isteği ve baskısıyla mesafeyi 100<br />
metre olarak göstermişler ve kurum açılmış. Daha<br />
sonra yapılan şikâyet üzerine müfettişler ceza almış<br />
ve ayrıca yargılanmışlardır. Bu durum karşısında<br />
il müdürünün bu müfettişlerden biriyle yaptığı<br />
görüşmede söylediği: “Müfettiş Bey, ben il müdürüyüm<br />
ve siyasetçiye olan yakınlığım nedeniyle müdür<br />
oldum. Siyasetçinin isteğini yapmak zorundayım.<br />
Size ısrar da etmiş olabilirim. Bu da normaldir. Siz<br />
müfettişsiniz yönetmeliğe uymuyorsa açmayacaktınız<br />
okulu… ”<br />
Yukarıda anlatılan bu olaylar, sadece iki müfettişin<br />
başından geçen örnek olaylardan sadece<br />
birkaçıdır. İllerde görev yapan yaklaşık 3000 müfettişe<br />
ait yaşanmış binlerce benzer olay, konunun<br />
önemini açıklamaya yeterlidir. Burada hepsini yazmak<br />
ahlaken de hukuken de mümkün değildir.<br />
Müfettişlik mesleğinin onurunun korunması,<br />
etkililiğinin sağlanması, devletin/ hükümetin proje<br />
ve politikalarının tam ve doğru uygulanması;<br />
baskı, etki ve yönlendirmelerden uzak, objektif ve<br />
adil denetleme ve değerlendirme için müfettişlerin<br />
doğrudan Bakanlığa bağlı olarak illerin dışında;<br />
belirlenecek bölge merkezlerinde örgütlenmesi<br />
gerekmektedir.<br />
Örneklendirilecek canlı olaylarla engelleri sıralamak<br />
mümkün ancak, bir örnekle yetineceğim:<br />
Örgün bir özel öğretim kurumu, öğretmenlerinin<br />
bir kısmını Haziran ayı sonunda; SGK primleri ödememek<br />
için istifa etmiş gösteriyor. Eylül ayında yeniden<br />
başlamış gösteriyor ki, işe girip çıkmış olsun<br />
ve kıdem tazminatı da oluşmasın. Kurucu, bunu<br />
bilerek yapıyor, kurum müdürüne yaptırıyor. İstifa<br />
dilekçelerini alıyor ama il/ilçe müdürlüklerine<br />
göndermiyor.<br />
Bu canlı örnekte olduğu gibi hükümetin iyi<br />
niyetle uygulamaya koyduğu politikalar sabote<br />
edilmektedir. Ben müfettişim, bunu görmek istiyorum.<br />
Hükümetime, politikalarına destek olmak<br />
istiyorum ama engeller var. Kurucular bir şekilde<br />
siyasi iktidara, bürokratlarına, milletvekillerine<br />
ulaşıyor. İl, ilçe milli eğitim müdürleri baskı altına<br />
alınıyor. Kurucu kendi yaptığını hiç gündeme getirmeden<br />
müfettişi kusurlu göstermeye çalışıyor.<br />
Bu ise imajımızı, moral ve motivasyonumuzu düşürüyor.<br />
Hükümetlerin iyi niyetle çıkardığı projeler<br />
amacının dışında kişilere hizmet eder hale geliyor.<br />
Böyle yüzlerce yaşanmış ve yaşanmakta olan örnekler<br />
gösteriyor ki müfettişlerin; “her türlü baskıya<br />
karşı tarafsızlığını muhafaza etmesi, siyasî, idarî,<br />
ekonomik, sosyal ve kültürel etkilerden kaçınabilmesi,<br />
adaletle işini yapabilmesi”nin olmazsa olmaz<br />
şartı: İl düzeyindeki teftiş yapılandırılmasının bölge<br />
düzeyine çekilmesiyle mümkün olacaktır. Çünkü<br />
bu baskılar yerel düzeyde daha ağır olmakta ve<br />
müfettişin direncini zorlamaktadır. Bu ise bizlerin<br />
hem bu dünyasını hem de büyük hesabın görüleceği<br />
öbür dünyasını karartmaktadır.<br />
Sayın Başbakanımın, tebessümü yüzünden<br />
eksik olmayan sayın Milli Eğitim Bakanımın ‘Bakı<br />
kulu’ olabilme temennisi ile burada yazdıklarımın<br />
değerlendirileceğini gönülden inanıyorum.<br />
80 Nisan / Mayıs / Haziran 2015 Yıl: 11 / Sayı: 33<br />
EĞİTİM-ÖĞRETİM VE BİLİM ARAŞTIRMA DERGİSİ