Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
İlkokul Yöneticilerinin Öğretmen Denetim Uygulamalarının Değerlendirilmesi<br />
Sonuç, Tartışma ve Öneri<br />
Araştırmada elde edilen bulgulara göre, ilkokul<br />
yöneticileri öğretmen denetim görevlerini yeterince<br />
yerine getirememektedirler. Alan yazında<br />
ilköğretim okulu yöneticilerinin görevlerini konu<br />
alan pek çok çalışmalar yapılmıştır (Ağaoğlu vd.,<br />
2012; Aslanargun ve Göksoy, 2013; Balyer, 2012;<br />
Gündüz ve Balyer 2013; Yılmaz, 2009; Özdemir,<br />
2009; Fırıncıoğulları Bige, 2014; Kurt, 2009; Topcu<br />
ve Aslan, 2009; Tunçer, 2002; Turan, Yıldırım ve<br />
Aydoğdu, 2012; Ural ve Aslim, 2013; Uslu, 2013;<br />
Akçay ve Başar, 2004; Kaykanacı, 2003). Çalışmalar<br />
incelendiğinde okul yöneticilerinin amaçlara uygun,<br />
öğretimin niteliğini arttırmaya yönelik etkili<br />
bir denetim yapamadıkları görülmektedir.<br />
Topçu (2010) yapmış olduğu araştırmada, yöneticilerin,<br />
çok sık olmasa da sınıfları ziyaret ettiklerini;<br />
ancak daha çok eğitim öğretime ilişkin etkinlikleri<br />
biçimsel olarak izlediklerini; kim tarafından<br />
yapılırsa yapılsın, denetimin faydalı ve gerekli<br />
olduğunu, ancak öğretmenlerin denetimin amaolarak<br />
görülmesi de manidardır. Konuyla ilgili yönetici<br />
ve öğretmenlerden bazıları görüşlerini şöyle<br />
ifade etmişlerdir:<br />
‘Hazırlıklarında noksanlığı olan öğretmenler<br />
rahatsızlık hissediyorlar ve ders anlatmaktan rahatsız<br />
oluyorlar.’(Y10). ‘Denetim olması sebebiyle<br />
öğretmenler daha stresli oluyor ve sınıfa kendisini<br />
tam olarak veremiyorlar.’(Y14). ‘Müfettişler varken<br />
öğretmenlerin genel olarak fazla bir eksiği olmazdı.<br />
Ama şimdi evrak işi kısmını yapmak istemiyorlar.<br />
Eksiğini söyleyince öğretmen bozuluyor.’(Y1).<br />
Tablo 3. Okul Yöneticilerinin Etkili Öğretmen<br />
Denetimini Gerçekleştirebilmesine İlişkin Öğretmen<br />
ve Yönetici Önerileri<br />
Tema<br />
Okul<br />
Yöneticilerinin<br />
Etkili Denetim<br />
Yapabilmelerine<br />
İlişkin Öğretmen<br />
ve Yönetici<br />
Önerileri<br />
Kodlanmış İfadeler<br />
Etkili ve çözüm odaklı iletişim becerisine<br />
sahip olmalıdırlar. (Ö1, Ö2, Ö3, Ö8, Ö11,<br />
Ö14, )<br />
Objektif ve tarafsız davranabilmelidirler.<br />
(Ö4, Ö6, Ö7, Ö9, Ö10, Ö11, Ö12, Ö15, Y3,<br />
Y11, )<br />
Okul yöneticileri yeterliliğe dayalı olarak<br />
seçilmelidir, eğitime alınmalıdır (Ö5, Y1, Y2,<br />
Y4, Y7, Y8, Y9, Y10, )<br />
Kendi branşlarında uzman olmalıdırlar.<br />
(Ö7,Ö10, Ö11)<br />
Rehberlik yapabilmelidirler. (Ö3, Ö4, Ö11)<br />
Denetim düzenli aralıklarla yapılmalıdır (Ö7,<br />
Ö13, Y12, )<br />
Samimi ve yapıcı olmalıdırlar. (Ö4, Ö14, Ö15,<br />
Y5, Y14, Y15)<br />
Tablo 3’te okul yöneticilerinin etkili denetim<br />
yapabilmesine ilişkin yönetici ve öğretmenlerin<br />
görüşleri yer almaktadır. Yöneticiler düzenli aralıklarla,<br />
çözüm odaklı iletişim sürecine girip objektif<br />
bir şekilde rehberlik yaptığında ve bu süreçte yapıcı<br />
olduklarında etkili denetimin gerçekleşebileceğini<br />
belirtmişlerdir. Memduhoğlu’nun (2007) da<br />
belirttiği gibi; Türkiye’de okul yöneticisi seçme ve<br />
atama sistemindeki rasyonel olmayan keyfi uygulamalar,<br />
okul yöneticiliğinin bir yeterlik ve uzmanlık<br />
alanı olarak görülmemesine neden olmaktadır.<br />
Konuyla ilgili yönetici ve öğretmenlerden bazıları<br />
görüşlerini şöyle ifade etmişlerdir:<br />
‘Öğretmen denetlenmesinde idarenin kişisel<br />
duygularını katabileceği ölçekler olmamalı, nesnellik<br />
olmalıdır.’(Y3). ‘Eleştirel bir dil kullanılmadan<br />
öğretmenin eksiği yapıcı şekilde dile getirilmeli, bu<br />
durumu öğretmene bir silah olarak değil süreci ge-<br />
liştirmede gereklilik olarak görmeli ve ona göre davranmalıdır.<br />
Olaya şahsi bakmamalı, duygularını karıştırmadan<br />
nesnel yaklaşmalıdır. Bence böyle olduğunda<br />
güçlüklerle karşılaşılmaz.’(Ö4). ‘İnsanı yücelt<br />
ki devlet yücelsin bakış açısıyla samimi ve yapıcı bir<br />
denetimin yapılması gerektiğini düşünüyorum.’(Y5).<br />
‘Eleştiri yaparken açık aramak şeklinde değil de yapıcı<br />
olmalı. Bir de öğrencilerin yanında ya da herkesin<br />
içinde açık şekilde değil de özel olarak konuşmalı<br />
ve öğretmeni dinlemelidir.’(Ö14).<br />
Bunların yanı sıra yönetici görüşlerinde okul<br />
müdürlerinin denetimin nasıl yapılacağına dair<br />
yeterli donanıma sahip olmadıklarının farkında<br />
olmaları ve bu eksikliğin giderilmesine yönelik<br />
eğitim almaları gerektiğini belirtmeleri de denetim<br />
sürecindeki boşluğu önemli bir şekilde vurgulamaktadır.<br />
Konuyla ilgili yönetici ve öğretmenlerden<br />
bazıları görüşlerini şöyle ifade etmişlerdir:<br />
‘İş alanımız çok fazla. Teftiş başlı başına bir alan.<br />
Bu konuda kendimi yeterli bulmuyorum.’(Y1).<br />
‘Müdürlerin çoğu torpille atanıyorlar sınavla değil.<br />
Gelenler de yeterli donanıma sahip olamıyorlar<br />
maalesef.’(Ö5).‘Okul müdürü denetim konusunda<br />
olaya vakıf değil. Yöneticiler denetim konusunda<br />
mesleki yeterliğe ulaştırılmalı.’(Y8). ‘Müdürlere<br />
hizmet içi kurs veya seminerlerle gerekli bilgiler<br />
verilebilir.’(Y7).<br />
Yıl: 11 / Sayı: 33<br />
Nisan / Mayıs / Haziran 2015<br />
EĞİTİM-ÖĞRETİM VE BİLİM ARAŞTIRMA DERGİSİ<br />
93
Change language