• MESLEKİ YAZILAR1 Mayıs 2004 tarihi itibariyle (Yeni)Sosyal Sigortaİşlemleri Yönetmeliğinin yürürlüğe girmesininardından, ünitelerce yapılacak işlemleri açıklamaküzere bir de 13.05.2004 tarihli ve 16-318 Ek sayılıGenelge çıkarılmıştır.Sözkonusu Genelge; işyerlerinde kısmi zamanlı(part-time) olarak çalışan sigortalılar için düzenlenmişolan yazılı sözleşmenin noterden tasdikli olmasınınzorunlu olmadığı, ayrıca, bu sözleşmenin,“Eksik Gün Bildirim Formu” ekinde ve aylık primve hizmet belgesinin verilmesi gereken yasal süreiçinde Kuruma verilmiş olması kaydıyla, söz konusuform ve sözleşmenin işverenlerden her ay tekrar istenilmeyeceği,açıklanmıştır.Öte yandan, kısmi süreli çalışmalara ait iş sözleşmesinoterden onaysız ve yasal süresi dışında verilmişise, verildiği ay ve sonrası için hüküm ifadeedecek, başka bir deyişle verildiği ayı takip edenaylarda yine her ay istenilmeyecektir.II.3-Üçüncü Dönem: Sözleşme Her Ay Verilmeli!...Yap boz tahtası gibi, bu dönemde tekrar başa dönülüyorve yazılı kısmi süreli iş sözleşmesinin her ayverilmesi zorunluluğunu doğuran bir işlem yapılıyor.Yapılan bu işlemin esasen çok da istenen bir işlemolmadığı ise sonradan anlaşılıyor.Şöyle ki; bilindiği üzere, Başkanlık Makamının19.01.2011 tarihli ve 41 sayılı OLUR’ları ile Kurumumuztarafından çıkarılan ve halen uygulanan genelgelerin,yürürlükte bulunan güncel mevzuata göreyeniden gözden geçirilmesi, güncelleştirilmesi vekonu bazında tekleştirilmesi uygulaması başlamıştır.Bu kapsamda çıkarılan Genelgelerden birisi de“ilişiksizlik belgesi” konulu, 04.02.2011 tarihli ve2011/13 sayılı Genelgedir.Sözkonusu genelge ile ilişiksizlik belgesi düzenlenmesibahsi ile ilgili açıklamalar yapıldıktanbaşka, birçok genelge ve genel yazı da yürürlüktenkaldırılmıştır. Yürürlükten kaldırılan genelgelerdenbirisi de 16-318 Ek sayılı Genelgedir.Böyle olunca, 04.02.2011 tarihinden itibaren,“06” kodunda eksik gün bildirimi yapılan sigortalılariçin, aylık prim ve hizmet belgesinin Kurumaverilmesi gereken sürenin sonuna kadar, her ay, eksikgün bildirim formu ekinde yazılı kısmi süreli işsözleşmesinin de Kuruma verilmesi zorunluluğu başlamıştır.Bu zorunluluk 1 Eylül 2012 tarihine kadardevam etmiştir.Dahası, eski alışkanlıkla bu zorunluluğu yerinegetirmeyenler hakkında idari para cezası da uygulanmıştır.Zira, 5510 sayılı Kanunun 102.maddesi birincifıkrasının (c) bendinin 3.numaralı alt bendinegöre, “ek belgenin 86.maddenin beşinci fıkrasınaistinaden Kurumca re’sen düzenlenmesi durumunda,aylık asgari ücretin iki katını geçmemek kaydıylaher bir ek belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına,aylık asgari ücretin yarısı tutarında” idari para cezasıuygulanması gerekmektedir.II.4-Dördüncü Dönem: Yeniden Bir Kez VerilmesininYeterli SayılmasıOrtaya çıkan bu karmaşa yakın zamanda hem dedaha üst bir hukuk normu ile düzeltildi. 1 Eylül 2012tarihi itibariyle yürürlüğe giren İşveren UygulamaTebliğinin (2.1.2.6) maddesinde konuyla ilgili gerekliaçıklamalara yer verilmiştir.Buna göre; işyerlerinde kısmi zamanlı (part-time)olarak çalışan sigortalılar için düzenlenmiş olan yazılısözleşmenin noterden tasdikli olması zorunludeğildir. Kısmi süreli çalışmalara ait iş sözleşmesinoterden onaysız ve yasal süresi dışında verilmişise, verildiği ay ve sonrası için hüküm ifade edecektir.Kısmi iş sözleşmesinin, “Eksik Gün BildirimFormu” ekinde ve aylık prim ve hizmet belgesininverilmesi gereken yasal süre içinde Kuruma verilmişolması kaydıyla, söz konusu form ve sözleşme işverenlerden,sözleşme süresi boyunca, her ay tekraristenilmeyecektir.Hatta bu sefer uygulama alanı genişletilmiş, sadecesözleşme değil eksik gün formunun da her ayistenmeyeceği kararlaştırılmıştır.SONUÇ OLARAK04.02.2011-01.09.2012 devresinde, eksik günbildiriminde kanıtlayıcı belge verme zorunluluğukapsamında olan işyerleri, “06” kodunda eksik günbildirimi yapıp da aylık prim ve hizmet belgesininKuruma verilmesi gereken sürenin sonuna kadareslik gün bildirim formu ekinde yazılı kısmi süreliiş sözleşmesini her ay Kuruna vermemişler ise idaripara cezası ile karşı karşıya kalacaklardır.Bu durum, ilişiksizlik belgesi ile ilgili olarak Kurum2011/13 sayılı Genelgesi ile düzenleme yaparken,hiç ilgisi olmadığı halde ve bazı bölümlerineistisna getirilmeden 16-318 Ek sayılı Genelgenin yürürlüktenkaldırılmasından doğmuştur.Ancak sorun İşveren Uygulama Tebliği ile çözülmüş,1 Eylül 2012 tarihinden geçerli olmak üzere,“06” kodunda eksik gün bildirimi yapılan durumlarda,yazılı kısmi süreli iş sözleşmesinin ve eksik günbildirim formunun her ay verilmesi zorunluluğu ortadankaldırılmıştır.48BÜLTEN • TEMMUZ-AĞUSTOS 2012
ÖRNEKLERLE SİGORTALININALACAĞI SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİKGELİRİNİN HESAPLANMASII- GİRİŞİş kazası 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve GenelSağlık Sigortası Kanunu’nun 1 13 üncü maddesindetanımlanmıştır. Buna göre iş kazası;a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,b) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniylesigortalı kendi adına ve hesabına bağımsızçalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,c) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının,görevli olarak işyeri dışında başka bir yeregönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçenzamanlarda,d) Emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğinceçocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtlaişin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında,meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradanbedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır(5510, m. 13).İş kazasının meydana gelmesi halinde sigortalıyakazadan dolayı sağlık nedenleri ile çalışamadığı hergün için günlük geçici iş göremezlik ödeneği ödenmektedir(5510, m. 18). Öte yandan iş kazası veyameslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve özürlernedeniyle SGK tarafından yetkilendirilen sağlık hizmetisunucularının sağlık kurulları tarafından verilenraporlara istinaden SGK Sağlık Kurulunca meslektekazanma gücü en az % 10 oranında azalmış bulunduğutespit edilen sigortalı, sürekli iş göremezlikgelirine hak kazanır (5510, m. 19).1 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu,16.06.2006 tarihli ve 26200 sayılı Resmi Gazete.Bünyamin ESENSosyal Güvenlik DenetmeniBu yazımızda sürekli iş göremezlik gelirinin tanımınıyapacak, ödenek ve gelirlere esas tutulangünlük kazancın tespitini ele alarak sürekli iş göremezlikgelirinin nasıl belirlendiğini örnekler ileaçıklayacağız.II- İŞ KAZASI HALİNDE GELİR VE ÖDENEKLEREESAS KAZANÇİş kazası hallerinde çalışanın almakta olduğu ücretve tüm unsurları ile sigorta primine esas kazanç(SPEK) tutarı önem kazanmaktadır. Zira çalışanınSPEK tutarı, SGK tarafından verilecek ödeneklerinve bağlanacak gelirlerin hesabına esastır. GerektiğindeSGK tarafından iş kazası ve meslek hastalığıhallerinde Sosyal Güvenlik Denetmenleri ve SGKMüfettişleri tarafından denetim yapılarak sigortalınınkazanç tutarı tespit edilmektedir.İş kazası ve meslek hastalığı hallerinde verileceködeneklerin veya bağlanacak gelirlerin hesabınaesas tutulacak günlük kazanç; iş kazasının olduğutarihten, meslek hastalığı halinde ise iş göremezliğinbaşladığı tarihten önceki on iki aydaki son üçay içinde 5510 sayılı Kanuna göre (5510, m. 80)hesaplanacak prime esas kazançlar toplamının, bukazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesisuretiyle hesaplanır (5510, m.17). 4/1-(a) sigortalılarıaçısından ayni esaslar ile daha önce mülga 506sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nda 2 yer almaktaolan uygulama 4/1-(b) (Bağ-Kur) sigortalıları açısından5510 sayılı Kanunla yeni bir düzenleme olarakgetirilmiştir.İş göremezliğin başladığı tarihten önceki on ikiaydaki son üç ay içindeki kazancın tespitini örneklerile açıklayalım:2 Mülga 506sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu, 29.07.1964 tarih ve11766 sayılı Resmi Gazete.• MESLEKİ YAZILARBÜLTEN • TEMMUZ-AĞUSTOS 2012 49
- Page 3 and 4: 4Oniki yıldır titiz çalışmalar
- Page 5 and 6: BAŞLARKENDeğerli Meslektaşlarım
- Page 7 and 8: YENİ MESLEKTAŞLARIMIZBELGELERİN
- Page 9 and 10: laştırmaktı. Yani vergi kaygıs
- Page 11 and 12: yerde tehdit eder.” sözünü hat
- Page 13 and 14: İŞ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞ
- Page 15 and 16: İsrail, kuzey sahili açıklarınd
- Page 17 and 18: dışa bağımlılık gerektirmemel
- Page 19 and 20: Türkiye’nin Bono*’su dediler.
- Page 21 and 22: EKONOMİDE TATSIZ SONBAHARProf. Dr.
- Page 23 and 24: Peki bu durumda biraz nefes almak n
- Page 25 and 26: KitapKörleşmeAli İrfan YILMAZSMM
- Page 27 and 28: FİNANSMAN GİDER KISITLAMASISalim
- Page 33 and 34: devrinde tevkifat uygulaması için
- Page 35 and 36: YAPILAN SON DEĞİŞİKLİKLERÇER
- Page 37 and 38: gulanacak vergi indirimi oranı %90
- Page 39 and 40: tarihinden sonra ise kalan süre ka
- Page 41 and 42: envanter ile bilanço düzenler ve
- Page 43 and 44: fiilen ortada bulunmayanlar, yukar
- Page 45 and 46: veya kooperatifin ise iflas işleml
- Page 47 and 48: leri ve finansal durumu hakkında f
- Page 49: KISMİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİN
- Page 53 and 54: işçi 30.05.2010 tarihinde iş kaz
- Page 55 and 56: Ortalama günlük kazanç: 714,97/
- Page 57 and 58: yetlerinin sona erdiği tarihten it
- Page 59 and 60: SERBEST MUHASEBECİ 1 VE SERBEST MU
- Page 61 and 62: işletmecilik, muhasebe, finans, ma
- Page 63 and 64: Diğer taraftan aynı maddenin 3 ü
- Page 65 and 66: i bilmeden kullandığı belirlenen
- Page 67 and 68: meslek mensubunun ortalama 50 ila 2
- Page 69 and 70: YENİ TÜRK TİCARET KANUNU'NAGÖRE
- Page 71 and 72: zarar gören kişinin şikâyetine
- Page 73 and 74: ve yasal gündemin belirlenmesinden
- Page 75 and 76: programlarının Tarım ve Köyişl
- Page 77 and 78: -IV-6337 SAYILI TÜRK AKREDİTASYON
- Page 79 and 80: Ayrıca, Sosyal Güvenlik Kurumu Ba
- Page 81 and 82: kümlü bulundukları kuralları, b
- Page 83 and 84: -XIX-41 SERİ NO’LU MOTORLU TAŞI
- Page 85 and 86: iradenin şirketin parasının kull
- Page 87 and 88: YARGI KARARLARIT.C.DANIŞTAYDÖRDÜ
- Page 89 and 90: adı geçen Şahıs ve müzakereler
- Page 91 and 92: Diğer taraftan, İşletmenize kay
- Page 93 and 94: olduğu,- 4/2 nci maddesinde, bir h
- Page 95 and 96: olmayan gayrimenkullerin kiralanmas
- Page 97 and 98: irinci fıkrasının (k) bendinde b
- Page 99 and 100: sı zorunlu defterlerde;-Tasdik iş
- Page 101 and 102:
nizasyon hizmetleri, pazar araştı
- Page 103 and 104:
in, kiralamak veya çeşitli şekil
- Page 105 and 106:
GECİKME ZAMMI ORANLARIDönemi Ayl
- Page 107 and 108:
PERAKENDE SATIŞ FİŞİ, YAZAR KAS
- Page 109 and 110:
İŞSİZLİK ÖDENEĞİ VE SÜRESİ
- Page 111 and 112:
ÖZEL USULSÜZLÜK CEZALARI• Fatu
- Page 113 and 114:
57 103 Yıllık İzin Ücretini Yas
- Page 115 and 116:
5510 - Madde: 102İDARİ PARA CEZAL
- Page 117 and 118:
• Defter Kayıtlarının Geçersi
- Page 119 and 120:
• Ticaret Sicil Memurluklarınca
- Page 121 and 122:
DİĞERARAÇ MUAYENE ÜCRETLERİOto