• MESLEKİ YAZILARŞİRKET ORTAKLARINA SGKTARAFINDAN İDARİ PARA CEZASIVERİLİP VERİLMEYECEĞİNİNAÇIKLANMASIVakkas DEMİRSGK MüfettişiI- GİRİŞ5510 sayılı yasadan önce şirket ortakları 1479sayılı esnaf Bağ-Kur yasası kapsamında zorunlu olaraksigortalı sayılmışlardı. Şirket ortağı olan kişiler,şirkete ortak oldukları tarihten itibaren üç ayiçinde Bağ-Kur’a kayıt ve tescilini yaptırmadıklarıtakdirde, Bağ-Kur tarafından bu kişilere yaklaşık 80TL tutarında idari para cezası verilmekteydi. Şirketortaklığı sona eren kişilerin de Bağ-Kur kapsamındasigortalılıkları sona erdiğinden dolayı, şirket ortaklığınınsona erme durumunu üç ay içinde Bağ-Kur’abildirmeyenler hakkında da, Bağ-Kur tarafından bukişilere yaklaşık 80 TL tutarında idari para cezasıverilmekteydi.Bağ-Kur mevzuatında şirket ortaklarına “tescilve sigortalılığın sona ermesi” konusunda uygulananidari para cezasının miktarı düşük olduğu için, şirketortakları tarafından bu uygulamaya pek itirazedilmemekte ve idari para cezaları ödenmekteydi.Ancak, 5510 sayılı yasanın 1 Ekim 2008’den itibarenbütün hükümleriyle yürürlüğe girmesiyle birlikte,idari para cezaları brüt asgari ücret tutarıüzerinden tespit edilmeye ve vatandaşlara verilmeyebaşlandı. İdari para cezası tutarları 1 Ekim2008’den sonra, 2008 öncesindeki devreye göreyüksek olunca, vatandaşlar tarafından bazı SGK uygulamalarınaitiraz edilmeye başlandı.Son zamanlarda SGK tarafından bazı şirket ortaklarına,5510 sayılı yasadaki bildirim yükümlülüğüneuyulmadığı gerekçesiyle idari para cezası tebligatlarıgönderilmiş ve gönderilmeye devam edilmektedir.Bu makale çalışmamızda, şirket ortaklığınagirişini ve şirket ortaklığından ayrılışını SGK’ya bildirmeyenkişilere SGK tarafından idari para cezasıverilip verilemeyeceğini açıklamaya çalışacağız.II- ŞİRKET ORTAKLIĞININ 5510 SAYILI YASADAKİSİGORTALILIK BAŞLANGIÇLARI VE SONA ERME DU-RUMLARIŞirket ortaklarının 5510 sayılı yasadaki sigortalılıklarınailişkin SGK’ya bildirim yükümlülüğü, ikişekildedir. Bunlardan birincisi; şirket ortaklarınınsigortalılıklarının başlangıcına ilişkin SGK’ya bildirimyükümlülüğü, ikincisi ise, şirket ortaklarınınsigortalılıklarının sona ermesine ilişkin SGK’ya bildirimyükümlülüğüdür.Şirket ortaklarının sigortalılıklarının ne zamandanitibaren başlatılacağı, 5510 sayılı yasanın7 nci maddesi (b) fıkrasında hüküm altına alınmıştır.Bahse konu (b) fıkrasına göre, şahıs şirketlerindenkollektif, adi komandit şirketlerin komandite ve komanditerortakları ve donatma iştiraki ortaklarının5510 sayılı yasa kapsamındaki sigortalılıkları, vergimükellefiyetlerinin başladıkları tarihten itibarenbaşlamaktadır.Limited şirket ortakları ile sermayesi paylara bölünmüşkomandit şirketlerin komandite ortaklarının5510 sayılı yasa kapsamındaki sigortalılıkları şirketinticaret sicil memurluklarınca tescil edildikleritarihten itibaren başlamaktadır.Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının5510 sayılı yasa kapsamındaki sigortalılıklarıise, yönetim kuruluna seçildikleri tarihtenitibaren başlamaktadır.Şirket ortaklarının sigortalılıklarının ne zamansona ereceği ise, 5510 sayılı yasanın 9 uncu maddesindehüküm altına alınmıştır. Bahse konu 9 uncumaddeye göre, şahıs şirketlerinden kollektif, adikomandit şirketlerin komandite ve komanditer ortaklarıve donatma iştiraki ortaklarının 5510 sayılıyasa kapsamındaki sigortalılıkları, vergi mükellefi-54BÜLTEN • TEMMUZ-AĞUSTOS 2012
yetlerinin sona erdiği tarihten itibaren sona ermektedir.Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerinkomandite ortaklarının 5510 sayılı yasa kapsamındakisigortalılıkları, şirketin ticaret sicil memurluğundankaydının silindiği tarihten itibarensona ermektedir.Limited şirket ortaklarından hisselerinin tamamınıdevredenlerin hisse devri yapılmasına ortaklarkurulunca karar verildiği tarihten itibarensona ermektedir.Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olanortaklarının sigortalılıkları, yönetim kurulu üyeliklerininsona erdiği tarihten itibaren sona ermektedir.Hakkında mahkemece iflas veya tasfiye açılmışolan şirketin ortakları, şirket ortaklığına istinadenkurulan 4/b sigortalılıklarını SGK’dan talep etmelerihalinde, mahkemece iflasın veya tasfiyenin açılmasınakarar verilen tarihte sona erdirirler. Bunayönelik taleplerinin olmaması halinde ise, şirket ortaklığındandolayı kurulan 4/b sigortalılıkları, mahkemeceiflasın kapatılmasına karar verilen tarihtesona erdirilir. Şirket ortağının eğer SGK’dan böylebir talebi yoksa, şirketin tasfiyesinin sonuçlandığınadair tasfiye kurulu kararının ticaret sicil memurluğunatescil edildiği tarih itibariyle sigortalılığı sonaerer. Münfesih duruma düşen herhangi bir şirketinortağının sigortalılığı, sigortalının (şirket ortağının)SGK’dan talepte bulunması halinde, şirketin münfesihduruma düştüğü tarih itibariyle sigortalılığısona erer. Şirket ortağının SGK’dan böyle bir talebiyoksa, şirketin tasfiyesinin sonuçlandığına dairtasfiye kurulu kararının ticaret sicil memurluğunatescil edildiği tarih itibariyle şirket ortağının sigortalılığısona erer.III- SGK’NIN ŞİRKET ORTAKLARINA İDARİ PARACEZASI VERİP VEREMEYECEĞİBazı SGK müdürlüklerince vatandaşlara gönderilenidari para cezalarının asıl konusu, yazımızın üsttekibölümünde belirttiğimiz gibi şirket ortaklarınınortaklığa başlayış ve ortaklıktan çıkış durumlarınıSGK’ya bildirmemelerinden dolayıdır.İdari para cezalarına konu olan asıl durum “bildirimyükümlülüğü” olduğu için, 5510 sayılı yasadaşirket ortaklarıyla ilgili bildirim yükümlülüğü hükümleriniaçıklayalım.5510 sayılı yasanın “Sigortalı Bildirimi ve Tescili”başlıklı 8 inci maddesi üçüncü fıkrasında; “…diğerleri için 7 nci maddenin birinci fıkrasının (b)bendinde belirtilen sigortalılık başlangıcından; …kendi mevzuatına göre kayıt ve tescili yapan ilgilikurum, kuruluş ve birlikler, vergi daireleri ve esnafsicil memurluğu sigortalı işe giriş bildirgesi düzenleyerek,Kuruma vermekle yükümlüdür. 4 üncümaddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (1), (2) ve(3) numaralı alt bentlerinde sayılanların bildirimlerien geç 15 gün, … içinde yapılır…” hükümleribulunmaktadır.Kanun metnindeki hükümlerden anlaşılacağıüzere, şirket ortağı olan kişilerin ortaklıklarınınbaşlangıcını, ortaklık başlangıcından itibaren 15gün içinde Kuruma bildirme yükümlülüğü, sigortalısayılmayı gerektiren faaliyeti kayıt altına alan kurum,kuruluş, birlikler ve vergi dairelerine aittir.Örnek olarak, Bay A, 01.05.2012’de bir limited şirketeortak olmuş ve bu durum 01.05.2012’de ticaretsicile tescil olunmuştur. Ticaret sicil memurluğu,bu durumu en geç 15 gün içinde Sosyal GüvenlikKurumuna bildirmekle görevli ve yükümlüdür.Şirket ortaklarının ortaklıklarının başlangıç tarihindenitibaren SGK’ya 15 gün içinde bildirim yükümlülüğüneuymayanlar için verilecek idari paracezalarına ilişkin hükümler, 5510 sayılı yasanın 102nci maddesinde düzenlenmiştir. Bahse konu 102 ncimaddede aynen; “ …g) 8 inci maddesinin üçüncüfıkrasında,.. belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyenkurum ve kuruluşlar ile tüzel kişilere aylıkasgarî ücret tutarında idarî para cezası uygulanır…”hükümleri bulunmaktadır.Bu hükümlerden hareketle, kollektif, adi komanditşirket, sermayesi paylara bölünmüş komanditşirket ile limited şirket ortaklarının, ortaklıklarınınbaşlangıcına ilişkin kayıt ve tescil yükümlülüğü, vergidairelerinde ve ticaret sicil memurluklarında olduğuiçin, bu şirketlerin ortaklarına tescile dair bildirimyükümlülüğüne uyulmadığı gerekçesiyle SGK tarafındanidari para cezası verilemez. Anonim şirketlerinyönetim kurulu üyelerinin ise, sigortalılık başlangıçlarıher ne kadar yasa metninde; “yönetim kurulunaseçildikleri tarihten itibaren” başlayacağı hüküm altınaalınmışsa da, yönetim kurulu üyelerinin seçilmelerineilişkin durumu, ticaret sicil memurluğunatescil ettirme zorunluluğu olduğu için, anonim şirketlerinortaklarına veya tüzel kişiliğine de, tesciledair bildirim yükümlülüğüne uyulmadığı gerekçesiyleSGK tarafından idari para cezası verilemez.Kaldı ki, 5510 sayılı yasanın 8. maddesi ikincifıkrasında, “Sigortalılar çalışmaya başladıkları tarihtenitibaren en geç bir ay içinde, sigortalı olarakçalışmaya başladıklarını Kuruma bildirirler. Ancak,sigortalının kendini bildirmemesi, sigortalı aleyhinedelil teşkil etmez.” hükümleri bulunmaktadır.SGK’nın şirket ortaklarına tescile dair yükümlülüğeuyulmadığı gerekçesiyle idari para cezası veremeyeceğiüstte anlattığımız hususlarla kesinleşmiş• MESLEKİ YAZILARBÜLTEN • TEMMUZ-AĞUSTOS 2012 55
- Page 3 and 4:
4Oniki yıldır titiz çalışmalar
- Page 5 and 6: BAŞLARKENDeğerli Meslektaşlarım
- Page 7 and 8: YENİ MESLEKTAŞLARIMIZBELGELERİN
- Page 9 and 10: laştırmaktı. Yani vergi kaygıs
- Page 11 and 12: yerde tehdit eder.” sözünü hat
- Page 13 and 14: İŞ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞ
- Page 15 and 16: İsrail, kuzey sahili açıklarınd
- Page 17 and 18: dışa bağımlılık gerektirmemel
- Page 19 and 20: Türkiye’nin Bono*’su dediler.
- Page 21 and 22: EKONOMİDE TATSIZ SONBAHARProf. Dr.
- Page 23 and 24: Peki bu durumda biraz nefes almak n
- Page 25 and 26: KitapKörleşmeAli İrfan YILMAZSMM
- Page 27 and 28: FİNANSMAN GİDER KISITLAMASISalim
- Page 33 and 34: devrinde tevkifat uygulaması için
- Page 35 and 36: YAPILAN SON DEĞİŞİKLİKLERÇER
- Page 37 and 38: gulanacak vergi indirimi oranı %90
- Page 39 and 40: tarihinden sonra ise kalan süre ka
- Page 41 and 42: envanter ile bilanço düzenler ve
- Page 43 and 44: fiilen ortada bulunmayanlar, yukar
- Page 45 and 46: veya kooperatifin ise iflas işleml
- Page 47 and 48: leri ve finansal durumu hakkında f
- Page 49 and 50: KISMİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİN
- Page 51 and 52: ÖRNEKLERLE SİGORTALININALACAĞI S
- Page 53 and 54: işçi 30.05.2010 tarihinde iş kaz
- Page 55: Ortalama günlük kazanç: 714,97/
- Page 59 and 60: SERBEST MUHASEBECİ 1 VE SERBEST MU
- Page 61 and 62: işletmecilik, muhasebe, finans, ma
- Page 63 and 64: Diğer taraftan aynı maddenin 3 ü
- Page 65 and 66: i bilmeden kullandığı belirlenen
- Page 67 and 68: meslek mensubunun ortalama 50 ila 2
- Page 69 and 70: YENİ TÜRK TİCARET KANUNU'NAGÖRE
- Page 71 and 72: zarar gören kişinin şikâyetine
- Page 73 and 74: ve yasal gündemin belirlenmesinden
- Page 75 and 76: programlarının Tarım ve Köyişl
- Page 77 and 78: -IV-6337 SAYILI TÜRK AKREDİTASYON
- Page 79 and 80: Ayrıca, Sosyal Güvenlik Kurumu Ba
- Page 81 and 82: kümlü bulundukları kuralları, b
- Page 83 and 84: -XIX-41 SERİ NO’LU MOTORLU TAŞI
- Page 85 and 86: iradenin şirketin parasının kull
- Page 87 and 88: YARGI KARARLARIT.C.DANIŞTAYDÖRDÜ
- Page 89 and 90: adı geçen Şahıs ve müzakereler
- Page 91 and 92: Diğer taraftan, İşletmenize kay
- Page 93 and 94: olduğu,- 4/2 nci maddesinde, bir h
- Page 95 and 96: olmayan gayrimenkullerin kiralanmas
- Page 97 and 98: irinci fıkrasının (k) bendinde b
- Page 99 and 100: sı zorunlu defterlerde;-Tasdik iş
- Page 101 and 102: nizasyon hizmetleri, pazar araştı
- Page 103 and 104: in, kiralamak veya çeşitli şekil
- Page 105 and 106: GECİKME ZAMMI ORANLARIDönemi Ayl
- Page 107 and 108:
PERAKENDE SATIŞ FİŞİ, YAZAR KAS
- Page 109 and 110:
İŞSİZLİK ÖDENEĞİ VE SÜRESİ
- Page 111 and 112:
ÖZEL USULSÜZLÜK CEZALARI• Fatu
- Page 113 and 114:
57 103 Yıllık İzin Ücretini Yas
- Page 115 and 116:
5510 - Madde: 102İDARİ PARA CEZAL
- Page 117 and 118:
• Defter Kayıtlarının Geçersi
- Page 119 and 120:
• Ticaret Sicil Memurluklarınca
- Page 121 and 122:
DİĞERARAÇ MUAYENE ÜCRETLERİOto