• MESLEKİ YAZILARtutulmuşlardır. İlgili düzenlemeyi iki açısından elealacak olursak;Birincisi, ilgili genel tebliğin “Amaç” başlıklıbirinci bölümünde Serbest muhasebeci ve serbestmuhasebeci mali müşavirlerin, bu işlemlerinden(3568 sayılı yasanın 2-A-a maddesinde hüküm altınaalınan yetkiler) dolayı ortaya çıkacak mali sorumluluğunV.U.K.’unn mükerrer 227 nci madde ilehüküm altına alındığı, buna göre, vergi beyannamelerinin3568 sayılı Kanuna göre yetki, almış meslekmensupları tarafından da imzalanması mecburiyetinigetirmeye Maliye Bakanlığı’nın yetkili olduğu, busuretle, beyannameyi imzalayan meslek mensupları,imzaladıkları beyannamelerde yer alan bilgilerindefter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkileden belgelere uygun olmamasından dolayı ortayaçıkan vergi ziyaına bağlı olarak salınacak vergi,ceza ve gecikme faizlerinden mükellefle birliktemüştereken ve müteselsilen sorumlu tutulacağı, birbaşka deyimle meslek mensuplarına verilen yetkilereilişkin mali sorumluluk, Vergi Usul Kanunununmükerrer 227 nci maddesi ile düzenlenmiş olduğu,anılan madde ile verilen yetki çerçevesinde ilgiliyasal düzenlemeye ilişkin usul ve esasların bu Tebliğlebelirlendiği hüküm altına alınmıştır.Tebliğin amaç bölümünde de belirtildiği üzereilgili genel tebliğ ile ancak “imzaladıkları beyannamelerdeyer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bukayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygunolmaması” hususuyla ilgili usul ve esaslar hakkındadüzenlemeler yapılabilir. Bunun dışında bir sorumlulukgetirilemeyeceği, aksi taktirde bu Tebliğ’insöz konusu kısmının yasal dayanaktan yoksun olacağıve hukukende geçerli olmayacağı sonucu ortayaçıkmaktadır. Sonuç itibariyle meslek mensuplarınınimzaladıkları beyannamelerde yer alan bilgilerindefter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkileden belgelere uygun olmamasıyla ilgili getirilenmali sorumluluk dışında, bilerek kullandıklarıveya harici araştırmayı gerektirmeden sahte veyamuhteviyatı itibariyle yanıltıcı olduğu anlaşılabilenbelgelerden, miktar veya tutar itibariyle işletmeninfaaliyet konusu veya iş hacmiyle mütenasip olmayanbelgelerden ve ticari örf ve teamüle uygunolmayan belgelerden de sorumlu tutulamayacaklarıortaya çıkmaktadır.İkincisi; Olamayacağını yukarıdaki paragraftaaçıklamış olmakla birlikte ilgili düzenlemenin yasalolduğu varsayımı altında bile meslek mensuplarınabu tür sorumlulukların yüklenemeyeceği kanaatindeyim.Şöyle ki;Bir faaliyetin, işlemin veya belgenin doğruluğuancak harici araştırmayla mümkündür. Gider veyamaliyet kapsamında gelen belgelerin sadece belgeyebakarak sahte olmadığını anlamak yapılan fiilialım satımın sonucunda düzenlenmiş bir belge olduğuyönünde karar vermek bazı istisnalar dışında( mükellefin faaliyet konusuyla yakından uzaktanilgisi olmayan mal alımlarını veya giderleri yansıtanbelgeler gibi ) çok zordur. Uygulamada SM veSMMM’ler kendilerine mükellefler tarafından getirilenbelgeleri yasal defterlere kaydetmekte ilgilidönem sonlarında ise beyannamelerine yansıtarakbeyannamelerini ve eki mali tabloları hazırlamaktadırlar.Burada meslek mensubu belgenin son aşamasındamüdahil olmakta mal alım, satım ve gideryapılması aşamalarında müdahilliği olmamaktadır.Yani belgeleri düzenleyen mükellefler nezdinde incelemeyapmamakta, ilgili kişilerin işyeri ile depolarınınmevcut olup olmadığını, taşıma kapasitesininolup olmadığı gibi hususları araştıramamaktadır.3568 sayılı yasa kapsamında SM ve SMMM’lerinbilgi isteme, inceleme ( karşıt inceleme vb.), gibigerçek durumu ortaya çıkarabilecek yetkileri bulunmamaktadır.Yani SM ve SMMM’ler isteseler bilebelgelerin doğruluğunu araştıramayacaklardır. Çünküböyle bir yetkileri bulunmamaktadır.Diğer taraftan inceleme ve bilgi isteme yetkisiolmayan meslek mensuplarının miktar veya tutaritibariyle işletmenin faaliyet konusu veya iş hacmiylemütenasip olmayan belgelerden sorumlututulmasının da doğru olmadığı kanaatindeyim. İlgilihükme baktığımızda işletmenin faaliyet konusuveya iş hacmiyle mütenasip olmayan belgeleriayırmalarının bütün sektörlerdeki belgelerin miktarve tutarları ile işletmelerin faaliyet konuları arasındakiilişkiyi ortaya koymalarıyla mümkün olabileceğihususu birlikte değerlendirildiğinde bu hususundaimkansız olduğu ortaya çıkmaktadır. Ayrıca hermeslek mensubunun ortalama 50 – 200 arası müşterisiolduğu ve bunlarında ortalama 70 sektörde faaliyettebulunduğu göz önünde bulundurulduğundabunun zorluğu bir kat daha artmaktadır.Yukarıda yaptığımız açıklamalar birlikte değerlendirildiğinde,“belgelerin sahteliğinin” miktarveya tutar itibariyle işletmenin faaliyet konusuveya iş hacmiyle mütenasip olmadığı” ile “ticariörf ve teamüle uygun olmadığının”, anlaşılabilmesigenellikle harici bir araştırma yapılmasını gerektirecektir.Bu konular SM ve SMM’lerin görev ve yetkileridışında olup, bu konulardan ancak tasdik yetkisibulunan YMM’ler sorumlu tutulabilir. Aksi halde,muhtelif faaliyetlerde bulunun mükelleflerden (her64BÜLTEN • TEMMUZ-AĞUSTOS 2012
meslek mensubunun ortalama 50 ila 200 arası müşterisiolduğu düşünüldüğünde ) gelen binlerce belgenindefter kayıtlarının yapılması SM ve SMM’leraçısından neredeyse imkansız hale gelecektir. Bumeslek mensuplarının görevi, görünürde bariz usulsüzlüklertaşıyan ve sahteliği ilk bakışta anlaşılabilenlerdışındaki belgeleri mükellef defterlerinekaydetmektir, belgelerin gerçekliğinin denetlenmesiise YMM’lerin (ve de Devletin vergi incelemeelemanlarının) görev ve yetki alanına giren bir konudur.B- Denetim Elemanlarınca Yapılacak İşlem:V.U.K.’un 135 inci maddesinde sayılan vergi incelemeelemanlarınca yapılan incelemeler neticesindebir matrah farkı ortaya çıktığı takdirde, denetimelemanları, beyannameyi imzalayan meslekmensuplarının sorumlulularının tespitini yapacakve raporlarında ayrıca belirteceklerdir. Denetimelemanları, bulunan matrah farkı ile meslek mensubununsorumluluğu arasındaki ilişkiyi ilgili meslekmensubunun bilgisine de başvurmak suretiyle incelemeraporlarında net bir şekilde ortaya koyacak vebulunan matrah farkından meslek mensubunun sorumluolup olmadığını açıklayacaktır. Meslek mensubununVUK’un mükerrer 227. maddesinin MaliyeBakanlığı’na verdiği yetkiye istinaden, 29.07.1997tarih ve 23034 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan4 Sıra No.lu Vergi Beyannamelerinin Serbest Muhasebecive Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerceİmzalanması Hakkında Genel Tebliğ ile belirlenensorumluluk çerçevesinde müştereken ve müteselsilensorumlu olduğunun tespit edilmesi halinde, sözkonusu inceleme raporlarının onaylı birer örneğidenetim elemanlarınca, meslek mensubunun bağlıbulunduğu vergi dairesine (mali sorumluluk ) vedisiplin cezası (etik ve disiplin) yönünden de gereğiyapılmak üzere meslek odasına ayrıca gönderilecektir.Bulunan matrah farkı üzerinden tarh edilenvergi ve buna ilişkin cezalarda uzlaşmaya varılmışveya tahsilatın yapılmış olması, raporların birer örneğininmeslek mensubunun bağlı bulunduğu meslekodasına gönderilmesine engel teşkil etmeyecektir.Müşterek ve müteselsil sorumluluğu vergi incelemeraporu ile tespit edilen meslek mensupları hakkındavergi dairelerince yapılacak takibat, vergi ve cezatahakkukunun kesinleşmesinden sonra başlatılacakve tahakkuku kesinleşen vergi ve cezaların tahsilineyönelik olacaktır. Sorumluluğu tespit edilen meslekmensupları ile ilgili takibat, bu meslek mensuplarınınbağlı bulunduğu vergi dairelerince yerine getirilecektir.6- DEĞERLENDİRME VE SONUÇ:Meslek mensuplarının hak ve yetkileriyle ilgilidüzenlemeler 3568 sayılı yasa ile bu yetkilerindendoğan mali sorumluluk ise V.U.K’un mükerrer227 inci maddesiyle düzenlenmiştir.V.U.K’un mükerrer 227 inci maddesiyle meslekmensupları imzaladıkları beyannamelerdeveya düzenledikleri tasdik raporlarında yer alanbilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağınıteşkil eden belgelere uygun olmamasındandolayı ortaya çıkan vergi ziyaına bağlı olaraksalınacak vergi, ceza, gecikme faizlerinden mükelleflebirlikte müştereken ve müteselsilen sorumlututulmuşlardır. Vergi idaresi 4 Sıra No.luVergi Beyannamelerinin Serbest Muhasebeci veSerbest Muhasebeci Mali Müşavirlerce İmzalanmasıHakkında Genel Tebliğ ile bu sorumluluğun usul veesaslarını düzenlemiştir. İlgili genel tebliğ ile yapılandüzenlemelere baktığımızda mali sorumlulukkapsamında mükerrer 227 inci madde ile hükümaltına alınan beyanlarda yer alan bilgilerin kayıtlara,kayıtlarında belgelere uygunluğunun yanındailgili madde de yer almayan bilerek kullandıklarıveya harici araştırmayı gerektirmeden sahte veyamuhteviyatı itibariyle yanıltıcı olduğu anlaşılabilenbelgelerden, miktar veya tutar itibariyle işletmeninfaaliyet konusu veya iş hacmiyle mütenasip olmayanbelgelerden ve ticari örf ve teamüle uygunolmayan belgelerden de sorumlu tutulduğu görülmektedir.Diğer taraftan Meslek mensuplarının çalışma usulve esaslarını belirleyen Serbest Muhasebeci, SerbestMuhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali MüşavirlerinÇalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğinin“sorumluluk” başlıklı 8 inci maddesiylemeslek mensuplarının mesleği ifa ederken toplumve Devlete karşı sorumluluk taşımaları gerektiği hükümaltına alınmıştır. Yazımızın yukarıda yer alanbölümlerinde ayrıntılı olarak yer verdiğimiz üzereSerbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali MüşavirlerinVergi Usul Kanunu’nun Mükerrer 227 inciMaddesine Göre İmzalanacak Vergi BeyannamelerindeUyulacak Esaslara İlişkin Mecburi Meslek Kararıylada meslek mensuplarının mali sorumluluklarıylailgili tüm meslek mensuplarının riayet etmesigerekli kararlar alınmıştır.Yukarıda yaptığımız açıklamaları birlikte değerlendirecekolursak, meslek mensuplarının malisorumluluklarıyla ilgili hem vergi idaresi hem demeslek mensuplarının bağlı olduğu en üst birim(TÜRMOB) düzenlemeler yapmıştır. Her iki birimde• MESLEKİ YAZILARBÜLTEN • TEMMUZ-AĞUSTOS 2012 65
- Page 3 and 4:
4Oniki yıldır titiz çalışmalar
- Page 5 and 6:
BAŞLARKENDeğerli Meslektaşlarım
- Page 7 and 8:
YENİ MESLEKTAŞLARIMIZBELGELERİN
- Page 9 and 10:
laştırmaktı. Yani vergi kaygıs
- Page 11 and 12:
yerde tehdit eder.” sözünü hat
- Page 13 and 14:
İŞ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞ
- Page 15 and 16: İsrail, kuzey sahili açıklarınd
- Page 17 and 18: dışa bağımlılık gerektirmemel
- Page 19 and 20: Türkiye’nin Bono*’su dediler.
- Page 21 and 22: EKONOMİDE TATSIZ SONBAHARProf. Dr.
- Page 23 and 24: Peki bu durumda biraz nefes almak n
- Page 25 and 26: KitapKörleşmeAli İrfan YILMAZSMM
- Page 27 and 28: FİNANSMAN GİDER KISITLAMASISalim
- Page 33 and 34: devrinde tevkifat uygulaması için
- Page 35 and 36: YAPILAN SON DEĞİŞİKLİKLERÇER
- Page 37 and 38: gulanacak vergi indirimi oranı %90
- Page 39 and 40: tarihinden sonra ise kalan süre ka
- Page 41 and 42: envanter ile bilanço düzenler ve
- Page 43 and 44: fiilen ortada bulunmayanlar, yukar
- Page 45 and 46: veya kooperatifin ise iflas işleml
- Page 47 and 48: leri ve finansal durumu hakkında f
- Page 49 and 50: KISMİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİN
- Page 51 and 52: ÖRNEKLERLE SİGORTALININALACAĞI S
- Page 53 and 54: işçi 30.05.2010 tarihinde iş kaz
- Page 55 and 56: Ortalama günlük kazanç: 714,97/
- Page 57 and 58: yetlerinin sona erdiği tarihten it
- Page 59 and 60: SERBEST MUHASEBECİ 1 VE SERBEST MU
- Page 61 and 62: işletmecilik, muhasebe, finans, ma
- Page 63 and 64: Diğer taraftan aynı maddenin 3 ü
- Page 65: i bilmeden kullandığı belirlenen
- Page 69 and 70: YENİ TÜRK TİCARET KANUNU'NAGÖRE
- Page 71 and 72: zarar gören kişinin şikâyetine
- Page 73 and 74: ve yasal gündemin belirlenmesinden
- Page 75 and 76: programlarının Tarım ve Köyişl
- Page 77 and 78: -IV-6337 SAYILI TÜRK AKREDİTASYON
- Page 79 and 80: Ayrıca, Sosyal Güvenlik Kurumu Ba
- Page 81 and 82: kümlü bulundukları kuralları, b
- Page 83 and 84: -XIX-41 SERİ NO’LU MOTORLU TAŞI
- Page 85 and 86: iradenin şirketin parasının kull
- Page 87 and 88: YARGI KARARLARIT.C.DANIŞTAYDÖRDÜ
- Page 89 and 90: adı geçen Şahıs ve müzakereler
- Page 91 and 92: Diğer taraftan, İşletmenize kay
- Page 93 and 94: olduğu,- 4/2 nci maddesinde, bir h
- Page 95 and 96: olmayan gayrimenkullerin kiralanmas
- Page 97 and 98: irinci fıkrasının (k) bendinde b
- Page 99 and 100: sı zorunlu defterlerde;-Tasdik iş
- Page 101 and 102: nizasyon hizmetleri, pazar araştı
- Page 103 and 104: in, kiralamak veya çeşitli şekil
- Page 105 and 106: GECİKME ZAMMI ORANLARIDönemi Ayl
- Page 107 and 108: PERAKENDE SATIŞ FİŞİ, YAZAR KAS
- Page 109 and 110: İŞSİZLİK ÖDENEĞİ VE SÜRESİ
- Page 111 and 112: ÖZEL USULSÜZLÜK CEZALARI• Fatu
- Page 113 and 114: 57 103 Yıllık İzin Ücretini Yas
- Page 115 and 116: 5510 - Madde: 102İDARİ PARA CEZAL
- Page 117 and 118:
• Defter Kayıtlarının Geçersi
- Page 119 and 120:
• Ticaret Sicil Memurluklarınca
- Page 121 and 122:
DİĞERARAÇ MUAYENE ÜCRETLERİOto