motor tasarımına giriş

Kaldırıldığında parça eski boyutlarına çabucak döner. Malzemenin bu davranışına'elastik davranış", B noktasına "'elastikiyet (akma) sınırı", o andaki gerilmeye de"'elastik gerilme" denir. Yani. malzeme B 'ye kadar elastik. B 'den sonra plastikmalzeme özelliği gösterir. B 'den sonraki yüklemelerde, uygulanan yük kaldırıldığındaparça artık eski boyutlarına dönemez. C noktasında kritik gerilmeye ulaşılır. Cnoktasına "dayanma sınırı", o andaki gerilmeye de "kritik gerilme" denir. B-Cnoktalan arasında, yük artmadığı halde, uzamada ani bir artış olur. D noktasındamaksimum gerilmeye ulaşılır. D noktasına "kopma sınırı", o andaki gerilmeye de'kopma (gerilmesi) dayanımı" denir. D noktasından sonra yük azaltılsa bile, parçauzayarak E noktasında kopar.Gerilmenin genel eşitliği;Burada;Gerilme., N/mm 2 ,F: Yük, N,A: Yüke direnen alan, mm 2 dir.Kopma dayanımı (maksimum dayanım) ise;(7.3)Burada;(T. • Kopma Dayanımı N/mm 2 .F max : Maksimum yük, N,A: Yüke direnen alan, mm 2dir.Yumuşak çeliğin maksimum kopma dayanımı, 400 N/mm 2 ,belirli bir çelik alaşımının ki ise 150 N/mm 2 kadardır.Yük değişimleri oluyor veya darbe yükleri uygulanıyorsa, bu değerler azalır.Uygulamada doğrudan yük altında çalışan parçalarda başarısızlık nadiren olmakta,kırılma genellikle malzeme yorulmasından kaynaklanmaktadır.Yorulma dayanımı, malzemelerin çevrimsel değişen yüklere karşıgösterdikleri direncin bir göstergesidir. Eğer yük, malzemeye tekrar tekrar uygulanırveya sürekli yön değiştirirse, malzemenin kopma dayanımı azalacaktır. Motorda da butür yükler altında çalışan birçok parça bulunmaktadır.