12.07.2015 Views

motor tasarımına giriş

motor tasarımına giriş

motor tasarımına giriş

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Aynı otomobilin, günde dört saat ve ortalama 30 kW güçle kullanılması halindekullanım faktörü;0,0167 x 3 = 0,0501yani ilk duruma göre üç katı kadar aitmiş olacaktır.En uygun <strong>motor</strong> tipiİhtiyaca en uygun <strong>motor</strong> tipinin hangisi olduğu sorusunun cevaplanmasısayesinde, aslında birçok durumda kullanılan yakıt türü kararlaştırılır. Benzin<strong>motor</strong>ları, güç ağırlıklarının ve maliyetlerinin düşük, ivme yeteneklerinin yüksek,bakımlarının kolay olmasının yanı sıra, daha sessiz, titreşimsiz, egzoz dumansız veözellikle soğuk havalarda daha kolay çalışmaları, benzinin de daha az kötü kokuluolması gibi nedenlerle, otomobillerde ve 75 kW gücün altında güç gerektiren diğeralanlarda, çoğunlukla diesel <strong>motor</strong>una tercih edilmektedirler.Büyük taşıtlar için gerekli olan gücü sağlamak üzere, daha büyük boyutlu <strong>motor</strong>tasarlamak gerekmektedir. Ancak, geniş silindir ölçüsünün detonasyona olan olumsuzetkisi nedeniyle, büyük silindir çaplı buji ile ateşlemeli <strong>motor</strong>u tasarlamak son derecegüçtür. Bu nedenle, bazı doğal gaz yakıt kullananlar hariç, imal edilmiş ve silindir çapı150 mm'den daha büyük olan buji ile ateşlemeli <strong>motor</strong> sayısı, yok denecek kadar azdır.Bu yüzden, büyük güçleri gerektiren alanlarda, diesel <strong>motor</strong>u alternatifsiz halegelmektedir. Diesel <strong>motor</strong>unun buji ile ateşlemeli <strong>motor</strong> karşısındaki diğer önemli biravantajı da yakıt ekonomisidir.Uygun süperşarj kullanımı ile, diesel <strong>motor</strong>unun boyut ve ağırlığı, benzinli<strong>motor</strong>la bir ölçüde rekabet edebilir düzeye gelmekte, ancak diğer olumsuzluklarıdevam etmektedir.Daha önce de belirtildiği gibi, düşük yakıt tüketimi ve düşük yakıt fiyatınınekonomik değeri, büyük oranda kullanım faktörüne bağımlıdır. Bu nedenle, kullanımfaktörü düşük olan hizmetlerde eğilim daha çok benzin <strong>motor</strong>u, kullanım faktörüyüksek olan hizmetlerde ise daha çok diesel <strong>motor</strong>u yönündedir. Bu yüzden, ticariolmayan otomobiller, küçük deniz botları, çim biçme makinaları, vb. kişiselhizmetlerde kullanılan araçlarda, buji ile ateşlemeli <strong>motor</strong>lar daha çokkullanılmaktadır. Ancak, yüksek yakıt fiyatları nedeniyle, diesel <strong>motor</strong>lu otomobillerinkullanım oranı da dikkate değer oranda altmıştır (1984 yılında Avrupa'da %17).Motorun iki zamanlı veya dört zamanlı olması konusunda uygun bir tercihyapmadan önce, iki zamanlı <strong>motor</strong>ların yaygın olarak kullanılmakta olduğu iki alanadikkat etmek yararlı olabilir. Bu alanlar, küçük buji ile ateşlemeli <strong>motor</strong>ların genelliklekullanıldığı motosikletler, deniz botu <strong>motor</strong>ları, hafif portatif <strong>motor</strong>ları, çim biçmemakinaları, ağaç testereleri, vb. ile ortadan büyük boylara kadar diesel ve gaz<strong>motor</strong>larıdır. Küçük iki zamanlı buji ile ateşlemeli <strong>motor</strong>ların tercih edilmesindegenellikle şu özellikler etkili olmaktadır:6

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!