NOWINY LEKARSKIE 4 - Nowiny Lekarskie - UMP

Guzy nowotworowe ślinianek – analiza retrospektywna materiału operacyjnego Kliniki Otolaryngologii ... 321W dużych gruczołach ślinowych, 80% guzów to guzy łagodne[2, 3]. Im mniejszy gruczoł ślinowy tym większeprawdopodobieństwo powstania nowotworu złośliwego [4].Nowotwory łagodne ślinianek, zwłaszcza gruczolakimieszane, mogą ulegać zezłośliwieniu, dlatego teżwszystkie guzy tej okolicy należy uważać za podejrzane.Najczęstszym objawem łagodnego nowotworu śliniankijest obecność asymetrii w okolicy kąta żuchwy lub okolicyprzedusznej, uwypuklenia lub wyraźnego guza stopniowopowiększającego się i nie dającego dolegliwościbólowych [5].Materiał i metodyBadania przeprowadzono w oparciu o retrospektywnieprzeanalizowany materiał Katedry i Kliniki Otolaryngologiii Onkologii Laryngologicznej Akademii Medycznej im.Karola Marcinkowskiego w Poznaniu z lat 1995–2002.Podstawą do opracowania były historie choroby, kartyambulatoryjne oraz zeszyty histologiczne z wynikami badańdrobnowidowych. Materiał obejmuje 355 pacjentówleczonych operacyjnie z powodu guzów ślinianek, 197kobiet (55%) i 158 mężczyzn (45%). Najmłodszy pacjentmiał 13 lat zaś najstarszy 88 lat (średnia wieku w grupiewynosiła 49). Spośród 355 pacjentów operowanych wlatach 1995–2002, 15 trafiło do Kliniki z guzami nawrotowymiw celu reoperacji. Grupę 15 pacjentów podzielono wzależności od ilości kolejnych reoperacji w obrębie ślinianek.Szczególną uwagę zwrócono na czas jaki upłynąłmiędzy pierwszym zabiegiem a nawrotem oraz międzyewentualnymi kolejnymi wznowami.WynikiNajczęściej obserwowanym guzem łagodnym w naszymmateriale był gruczolak wielopostaciowy, którystanowił 42% (149 pacjentów) wszystkich guzów ślinianek.Gruczolaki limfatyczne (guzy Warthina) stanowiły21% (75 przypadków). Guzy złośliwe stanowiły w analizowanymmateriale 20% (72 przypadki). 17% (59 przypadków)stanowiły inne rozpoznania histopatologiczne,w tym: lipoma, haemangioma, neurinoma, lymphangioma,gruczolak jednopostaciowy (ryc. 1.).Liczba zabiegów w latach 1995-200260504030201001 2 3 4 5 6 7 8Ryc. 2. Liczba chorych leczonych operacyjnie z powodu guzówślinianek w Klinice Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznejw latach 1995–2002.Poddano analizie grupę chorych reoperowanych z powoduwystąpienia wznowy nowotworu ślinianki. Kobietystanowiły 53% reoperowanych pacjentów, natomiast mężczyźni– 47%. Najczęstszymi pierwotnymi guzami obserwowanymiu pacjentów, u których rozwinęła się wznowabyły guzy złośliwe. 33,5% ogółu wznów stwierdzono upacjentów z guzami pierwotnie zdiagnozowanymi jakozłośliwe. Kolejną grupą były gruczolaki wielopostaciowe,które stanowiły identyczny odsetek (5 pacjentów, czyli33,5%). Wznowę w przypadkach guzów Warthina obserwowanow 20% (3 chorych). 13% (2 przypadki) dotyczyłyguzów o innym rozpoznaniu histopatologicznym, jak: lipoma,haemangioma, neurinoma, lymphangioma, adenomamonomorphicum (ryc. 3.).2; 13%inne3; 20%Tu WarthiniTu mixtuscarcinoma5; 34%72; 20%59; 17%innecarcinomaTu Warthini75; 21%Tu mixtus149; 42%Ryc. 1. Częstość występowania guzów o poszczególnych typachutkania histologicznego w analizowanym materiale.5; 33%Ryc. 3. Utkanie histologiczne guzów nawrotowych.Szczegółowa analiza wykazała, że sześciu pacjentówleczono dwukrotnie z powodu wznowy w obrębie operowanejślinianki, a dwóch aż trzykrotnie. 7 chorych reoperowanychz powodu wznowy pozostawało bez objawówchoroby do czasu obecnej analizy. Średni czas do wystąpieniawznowy wynosił dla guzów łagodnych 31 miesięcy(zakres 2–75 miesięcy), a dla guzów złośliwych 11 miesięcy(zakres 1–24 miesiące). U chorych operowanych kilka-