338Teresa Seidler, Milena Gryzaspożycia olejów roślinnych w Polsce. Jak wynika z danychw niektórych grupach młodzieży i dorosłychdzienne zapotrzebowanie na witaminę E jest realizowanena poziomie – 110–162% [18, 29, 23]. Prawdopodobniesportowcy ze Szczecina i Stargardu nie realizowali zaleceńodnośnie spożycia olejów roślinnych jako naturalnegoźródła tego ważnego antyoksydanta. Potwierdzeniemtego przypuszczenia jest bardzo niskie spożycie produktówz grupy inne tłuszcze. Niedobory w grupie witaminantyoksydacyjnych częściowo wyrównywała witamina C.W literaturze spotyka się różne wartości odnośnie wielkościspożycia tej witaminy. W niektórych grupach osóbjest ono wystarczające [30] a w innych nie [23].Niepokój może budzić zbyt niska zawartość witaminyB6 w badanych racjach, zwłaszcza w kontekście jejroli w przemianach białkowych. Wydaje się, że podobnesytuacje niedoborowe występują ostatnio dość często wPolsce, zwłaszcza w grupach młodzieży [18, 29, 23].Z analizy wyników wielkości spożycia składnikówmineralnych wynikało, że racje pokarmowe badanychosób miały niewystarczającą ilość wapnia a nadmiernąfosforu. Utrzymywanie się przez dłuższy czas niekorzystnegostosunku ilościowego pomiędzy tymi pierwiastkami(średnio 1:1,6) w ankietowanej grupie, możegenerować zaburzenia w osiąganiu szczytowej masykostnej u młodzieży a resorpcję kości i wcześniejszeobjawy osteoporozy u dorosłych.Przyczyną niedostatecznego spożycia wapnia byłaniewystarczająca ilość mleka i jego przetworów w diecie(tabela 3). W Polsce, od dłuższego czasu obserwuje sięniedobór wapnia na tle spadku spożycia mleka. Dotyczywielu grup społecznych, w tym młodzieży i studentów[18, 19, 29, 31, 32, 33, 23].W żywieniu sportowców zdarzają się zarówno niedoborywapnia – np. w grupie kolarzy torowych i miotaczy,badanej przez Raczyńskiego i in. [16], jak i wystarczającespożycie – np. w grupie sportowców przebywających nazgrupowaniach treningowych w Centralnych OśrodkachSportowych [34] i sportowców dyscyplin wytrzymałościowychze szkół mistrzostwa sportowego [17].Podsumowując, wydaje się, że żywienie pływakówwyczynowych i amatorów z województwa szczecińskiegonie spełniało w wielu przypadkach wymogów dlasportowców. Wynikało to prawdopodobnie z niedostatecznejwiedzy żywieniowej, jak i niedoceniania roliżywienia w sporcie zarówno przez osoby uprawiającesport, jak i odpowiedzialne za ich szkolenie.Wnioski1. Racje pokarmowe badanych sportowców różniłysię pod względem zawartości składników odżywczych.2. W grupie pływaków wyczynowych było niewystarczającespożycie energii, tłuszczu, węglowodanów,witaminy E, B6, tiaminy, wapnia i magnezu.3. Wśród pływaków amatorów niedostateczne spożyciedotyczyło – witaminy E, B6, tiaminy, ryboflawinyi wapnia.4. Racje pokarmowe pływaków amatorów zawieraływystarczającą ilość produktów z sześciu grup a pływakówwyczynowych – z trzech grup.5. Ocena statystyczna wyników wskazywała, że amatorzyspożywali znacząco więcej białka, węglowodanówi magnezu niż pływacy wyczynowi.6. Stosunek ilościowy wapnia do fosforu nie był właściwy(średnio 1:1,6).Piśmiennictwo1. Janiszewska R.: Wpływ pływania rekreacyjnego na organizmczłowieka. Med. Sport., 2004, 20, 56–62.2. Molenda E.: Pływanie jako forma wspomagania terapii osóbchorych na cukrzycę. Med. Sport., 2004, 20, 153–157.3. Dziedziczak K. Witkowski M.: Rozwój fizyczny i sprawnośćfizyczna dzieci uprawiających pływanie. Wych. Fiz.i Sport., 1998, 4, 13–19.4. Michalak E., Pietrusik K.: Zastosowanie testu mocy maksymalnejdo oceny wydolności beztlenowej młodych pływaków.Sport pływacki i lekkoatletyczny w szkole. Wrocław:AWF; 2000.5. Johnson J.: Wymagania dietetyczne olimpijczyków. Med.Sport., 2000, 4 (3), 179–184.6. Ziemlański Ś.: Rola żywienia w sporcie i profilaktyce. Kult.Fiz., 1982, (1–3), 4–9.7. Bączyk S., Szczęśniak Ł.: Racjonalne żywienie człowieka.Warszawa, PWN, 1990, 201–215.8. Maughan R., Burke L.: Zdolność do wysiłku w sporcie.Med. Sport., 2000, Wyd. I.9. Nazarewicz R., Babicz-Zielińska E. Wybrane wskaźniki odżywieniaoraz upodobania żywieniowe młodzieży szkołybaletowej. Rocz. PZH 2000, 51 (4), 393–401.10. Mędrala-Kudera E.: Charakterystyka sposobu odżywianiasię młodzieży uprawiającej sport. Żyw. Człow., 2003, 30 1/2,532–537.11. Gacek M.: Punktowa ocena sposobu żywienia się młodzieżystudiującej w AWF w Krakowie. Żyw. Człow., 2003; 30 1/2,324–327.12. Szponar L., Wolnicka K., Rychlik E.: Album fotografii produktówi potraw. Warszawa, IŻŻ; 2000.13. Ziemlański Ś., Bułhak-Jachymczyk B., Budzyńska-Topolowska J., Panczenko-Kresowska B., Wartanowicz M.:Normy żywienia dla ludności w Polsce. Now. Med., 1998(4): 1-27.14. Szczygieł A., Bułhak-Jachymczyk B., Szostak W.B.: Normyżywienia Cz. I. Normy wyżywienia Cz. II. Modele racji pokarmowych.Warszawa, IŻŻ, 1987.15. Maughan R.J., Shirreffs S.M., Baxter-Jones A.D.G.: Żywieniei młodzi sportowcy. Med. Sport., 1999, 3, 93–101.16. Raczyński G., Raczyńska B., Szczepańska B.: Ocena sposobuwyżywienia miotaczy i kolarzy torowych kadry narodowej.Wych. Fiz. i Sport., 1986, 2, 51–62.17. Szczepańska B., Siwińska D., Raczyńska B., Raczyński G.Zawartość wapnia i fosforu w całodziennych racjach pokarmowychsportowców dyscyplin wytrzymałościowych.Wych. Fiz. i Sport., 1998, 4, 51–57.18. Ilow R., Regulska-Ilow B., Szymczak J.: Ocena sposobużywienia dziewcząt ze szkół średnich z Głogowa i Lubina.Bromat. Chem. Toksykol., 1999, 32, 1, 27–33.19. Duda G., Gertig H., Maruszewska M., Kulesza C., PrzysławskiJ., Purczyński A., Szajkowski Z., Ucińska D.: Ocenawartości odżywczej całodziennych racji pokarmowych mło-
Ocena spożycia składników odżywczych przez pływaków z województwa zachodniopomorskiego 339dzieży szkół ponadpodstawowych. Bromat. Chem. Toksykol.,1992; 25, 4, 319–325.20. Szponar L., Rychlik E., Respondek W.: Nutrition mode andnutritional status of girls and women in Poland. Żyw. Człow.i Metab., 1996, 23 (supl. 2), 38–70.21. Ostrowska A., Szewczyński J., Gajewska M.: Wartość odżywczacałodziennych racji pokarmowych uczniów szkółśrednich z województwa mazowieckiego. Część I. Składnikipodstawowe. Żyw. Człow., 2003, 30, 1/2, 362–366.22. Maruszewska M., Przysławski J. Bolesławska I.: Składnikipodstawowe w całodziennych racjach pokarmowych studentówuczelni poznańskich. Żyw. Człow., 2003, 30, ½, 347–351.23. Szymelfejnik E.J., Wądołowska L., Cichon R., PrzysławskiJ., Bolesławska I.: Wartość odżywcza tygodniowych racjipokarmowych młodzieży akademickiej. Żyw. Człow., 2003;30 (1/2), 120–126.24. Żebrowska A., Pokora I.: Poziom spożycia podstawowychskładników pokarmowych a wybrane wskaźniki antropometrycznestanu odżywienia u mężczyzn o wysokiej aktywnościfizycznej. Żyw. Człow., 2003, 30, 1/2, 603–606.25. Gurr M.I., Szponar L.: Węglowodany a stan zdrowia człowieka.Żyw. Człow., 1997; 24, 3, 323–344.26. Pokora I., Pilis W.: Oddziaływanie diety niskowęglowodanowejoraz odwodnienia termicznego na reakcje termoregulacyjnepodczas wysiłku fizycznego. Med. Sport., 1999, 3, 4,265–271.27. Maruszewska M., Duda G., Gertig H., Przysławski J.: Ocenawartości odżywczej całodziennych racji pokarmowych młodzieżyszkół średnich. Bromat. Chem. Toksykol., 1998, 31 3,207–21.28. Szponar L., Rychlik E.: Nutrition mode and nutritional statusof boys and men in Poland. Żyw. Człow., 1996, 23 (supl. 2):3–37.29. Ostrowska A., Szewczyński J., Gajewska M.: Wartość odżywczacałodziennych racji pokarmowych uczniów szkółśrednich z województwa mazowieckiego część II. Skladnikimineralne i witaminy. Żyw. Człow., 2003, 30 (1/2): 367-371.30. Seidler T., Aleksiewicz A.: Ocena spożycia witamin przezstudentów Akademii Rolniczej w Szczecinie. Zeszyty NaukoweAkademii Rolniczej w Szczecinie – seria ScientiaAlimentaria 2001, 1, 73–80.31. Czapska D., Ostrowska L. Karczewski J.: Zawartość wybranychbiopierwiastków w całodziennej racji pokarmowej studentówAkademii Medycznej w Białymstoku. Rocz. PZH,2000, 51, 4, 353–359.32. Ołtarzewski M., Szponar L., Rychlik E. Spożycie wapniawśród dzieci i młodzieży w Polsce. Żyw. Człow., 2003, 30(1/2), 278–283.33. Olędzka R., Kozłowska B., Wisniewska J., MoczydłowskaI., Niedżwiedzka M., Jelińska M.: Ocena poziomu spożyciawapnia, fosforu i magnezu w całodziennych racjach pokarmowychstudentów. Żyw. Człow., 2003, 30 (1/2), 40–45.34. Szczepańska B., Malczewska J.: Zawartość energii i wybranychskładników mineralnych w całodziennych racjach pokarmowychstosowanych w żywieniu polskich sportowców.Żyw. Człow., 2003, 30 (1/2), 538–542.Teresa SeidlerZakład Podstaw Żywienia CzłowiekaAkademia Rolniczaul. Papieża Pawła VI nr 371-459 SzczecinTel. (091) 4 250 211; e-mail: seidler@tz.ar.szczecin.pl
- Page 2 and 3: REDAKTOR NACZELNYEDITOR IN CHIEFpro
- Page 4 and 5: 312Bartosz Sokół i innipodpotylic
- Page 8 and 9: 316Anna Bryl i inniNadmierna stymul
- Page 10 and 11: 318Anna Bryl i inniTab. 1. Wskaźni
- Page 12 and 13: Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 320-3
- Page 14 and 15: 322Łukasz Bartkowiak i innikrotnie
- Page 16 and 17: 324Patrycja Gula, Wojmir Ziętkowia
- Page 18 and 19: 326Patrycja Gula, Wojmir Ziętkowia
- Page 20 and 21: Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 328-3
- Page 22 and 23: 330Krystyna Przybyłowska i inniWyk
- Page 24 and 25: 332Krystyna Przybyłowska i inniBre
- Page 26 and 27: Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 334-3
- Page 28 and 29: 336Teresa Seidler, Milena GryzaTabe
- Page 32 and 33: Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 340-3
- Page 34 and 35: 342Barbara Stawińska-Witoszyńska
- Page 36 and 37: Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 344-3
- Page 38 and 39: 346Irena Maniecka-Bryła, Marek Bry
- Page 40 and 41: 348Irena Maniecka-Bryła, Marek Bry
- Page 42 and 43: 350Irena Maniecka-Bryła, Marek Bry
- Page 44 and 45: 352Wojciech Kapała, Jerzy Skrobisz
- Page 46 and 47: 354Wojciech Kapała, Jerzy Skrobisz
- Page 48 and 49: 356Wojciech Kapała, Jerzy Skrobisz
- Page 50 and 51: 358Wojciech Kapała, Jerzy Skrobisz
- Page 52 and 53: 368Wiesław Kalupanych nie przejawi
- Page 54 and 55: 370Wiesław Kalupa20018016014012010
- Page 56 and 57: 372Teresa Kosicka, Hanna Kara-PerzI
- Page 58 and 59: 374Teresa Kosicka, Hanna Kara-Perz
- Page 60 and 61: 376Teresa Kosicka, Hanna Kara-Perzn
- Page 62 and 63: 2Teresa Kosicka, Hanna Kara-Perz
- Page 64 and 65: Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 378-3
- Page 66 and 67: Agnieszka Wyrwińska i inni 380minu
- Page 68 and 69: Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 382-3
- Page 70 and 71: Beata Kosińska 384ocena endoskopow
- Page 72 and 73: Beata Kosińska 386ty białek osocz
- Page 74 and 75: Beata Kosińska 38821. Frewin R.J.,
- Page 76 and 77: 390Anna Wawrocka, Maciej Krawczyńs
- Page 78 and 79: 392Anna Wawrocka, Maciej Krawczyńs
- Page 80 and 81:
Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 394-3
- Page 82 and 83:
Ewa Zeyland-Malawka, Elżbieta Prę
- Page 84 and 85:
Ewa Zeyland-Malawka, Elżbieta Prę
- Page 86 and 87:
400Aleksandra Kuligowska, Grażyna
- Page 88 and 89:
402Aleksandra Kuligowska, Grażyna
- Page 90 and 91:
Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 404-4
- Page 92 and 93:
Dominik Dytfeld i inni 406skopii (M
- Page 94 and 95:
408Marcin Wieczorek i inniratykę p
- Page 96 and 97:
410Marcin Wieczorek i inniTab. 1. S
- Page 98 and 99:
412Marcin Wieczorek i inniSchisandr
- Page 101 and 102:
Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 407-4
- Page 103 and 104:
INSTRUCTIONS TO AUTHORSGeneral1. No