NOWINY LEKARSKIE 4 - Nowiny Lekarskie - UMP

Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 311–314BARTOSZ SOKÓŁ, MARCIN KOT, TOMASZ ŁUKOMSKI, BŁAŻEJ POCZĄTEK, ROMAN JANKOWSKIANALIZA WIELOKROTNYCH POMIARÓWBIOIMPEDANCJI ELEKTRYCZNEJ MÓZGU U CHORYCH Z OBRZĘKIEM MÓZGUANALYSIS OF CEREBRAL ELECTRICAL BIOIMPEDANCE MONITORINGIN PATIENTS WITH BRAIN OEDEMAKatedra i Klinika Neurochirurgii i NeurotraumatologiiAkademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w PoznaniuKierownik: prof. dr hab. med. Stanisław NowakStreszczenieWstęp. Obrzęk mózgu stanowi istotne zagrożenie dla życia chorego. Monitorowanie obrzęku mózgu wymaga nieinwazyjnych metod pomiaru,które mogą być wykorzystane w warunkach klinicznych. Taką metodą mogą być pomiary bioimpedancji elektrycznej mózgu.Cel pracy. Celem pracy jest analiza wielokrotnych pomiarów bioimpedancji elektrycznej mózgu u chorych z obrzękiem mózgu.Materiał i metodyka. Badano czterech pacjentów z objawami ciasnoty wewnątrzczaszkowej. W badanej grupie były trzy kobiety i jedenmężczyzna, a średnia wieku wynosiła 49 lat. Obrzęk mózgu był wywołany nowotworem tylnej jamy czaszki (2 przypadki), krwiakiemśródmóżdżkowym (1 przypadek) oraz krwiakiem śródmózgowym (1 przypadek). Do pomiarów zmian bioimpedancji elektrycznej mózguwykorzystano analizę wartości rezystancji i reaktancji podczas przepływu prądu elektrycznego o natężeniu 800 uA i częstotliwości 50 kHz.Wyniki. Zastosowanie leków przeciwobrzękowych oraz założenie zastawki komorowo-otrzewnowej powodowały obniżenie rezystancji, cokorelowało z poprawą stanu neurologicznego pacjentów.Wniosek. Pomiary bioimpedancji elektrycznej mózgu są badaniem nieinwazyjnym i pozwalają na monitorowanie dynamiki obrzęku mózgu.SŁOWA KLUCZOWE: bioimpedancja elektryczna mózgu, obrzęk mózgu.SummaryIntroduction and aim. Brain oedema is a life-threatening factor. There is a need for new methods of non-invasive brain oedema monitoringwhich can be used in the clinical setting. Brain electrical bioimpedance measurement is one of such methods. The aim of the study is toanalyse multiple brain electrical bioimpedance measurements in patients with brain oedema.Material and methods. Four patients treated for intracranial hypertension were monitored. There were 3 females and 1 male in this groupwith mean age: 49.75 yrs. Brain oedema was caused by posterior fossa tumour (2 cases), intracerebellar haemorrhage (1 case) or intracerebralhaemorrhage (1 case). For the measurement of cerebral bioimpedance changes an electrical current of 800 µA at 50 kHz was applied.Subsequently brain resistance and reactance was calculated.Results. Resistance decreased after osmotic therapy and insertion of ventricular shunts. It correlated with patients` neurological state improvement.Conclusion. Multiple brain electrical bioimpedance measurements are noninvasive and allow monitoring of brain oedema dynamics.KEY WORDS: cerebral electrical bioimpedance, brain oedema.WstępObrzęk mózgu jest stanem bezpośrednio zagrażającymżyciu. Wczesne jego wykrycie oraz leczenie pozwalauchronić mózg przed nieodwracalnym uszkodzeniem.Opisane zostały następujące rodzaje obrzęku mózgu: wazogeniczny,cytotoksyczny, śródmiąższowy oraz osmotyczny.Wyróżnia się również złożone postacie obrzęku mózgu:obrzęk niedokrwienny czy pourazowy [1].Do pomiaru obrzęku mózgu w badaniach doświadczalnychużywane są metody oceniające zmianę wagi po usunięciuwody z analizowanych tkanek mózgu, a także metodydensytometryczne. W warunkach klinicznych stosuje sięrezonans magnetyczny (MR), tomografię komputerową(KT) oraz ocenę przepuszczalności bariery krew-mózg przyużyciu znaczników radioizotopowych (pozytronowa tomografiaemisyjna, tomografia komputerowa).Inną techniką, która mogłaby rozszerzyć wiedzę o przebieguleczenia obrzęku mózgu jest bioimpedancja elektryczna.Celem pracy jest opis przypadków chorych z obrzękiemmózgu, u których przeprowadzono monitorowaniebioimpedancji elektrycznej (rezystancji-Rz oraz reaktancji-Xc).Materiał i metodyWielokrotne pomiary bioimpedancji elektrycznej mózguzostały przeprowadzone u 4 chorych leczonych w KliniceNeurochirurgii i Neurotraumatologii. W badanej grupiebyły trzy kobiety i jeden mężczyzna w wieku od 23 do 80lat. Średni wiek badanych pacjentów wynosił 49,75 lat.Obrzęk mózgu był wywołany nowotworem tylnej jamyczaszki (2 przypadki), krwiakiem śródmóżdżkowym (1 przypadek),oraz krwiakiem śródmózgowym (1 przypadek).Do przeprowadzonych pomiarów wykorzystano metodęprzedstawioną przez Grasso [2], w której zmienionoułożenie elektrod. Elektrody napięciowe zakładano naprawej powiece (podczas badania oczy były zamknięte)oraz lewej okolicy podpotylicznej, natomiast elektrodyprądowe umieszczano na lewej powiece i prawej okolicy