NOWINY LEKARSKIE 4 - Nowiny Lekarskie - UMP

Rozwój badań nad wykorzystaniem substancji pochodzenia roślinnego w terapii nowotworów 413trudno przechodzą z jelita do krwi, ich spożywanie zapobiegarozwojowi tak rozprzestrzenionych w populacjiświatowej nowotworów, jak rak jelita grubego czy odbytnicy[17, 18].10.6. Izotiocyjaniany i ich glukozydy to związki znajdującesię w popularnych warzywach z rodziny Krzyżowych(kapusta, szpinak, kalafior, brokuły, gorczyca i in.).Poza tym stosunkowo łatwo można je otrzymać laboratoryjnie.Wykazano, że aktywnie hamują proliferację rakapłuc, raka nabłonka jamy nosowej, raka przełyku, czerniakai innych nowotworów poprzez blokowanie enzymów związanychz cytochromem P-450, wzmagając jednocześniedziałanie enzymów detoksykacyjnych, takich jak transferazaglutationu. Izotiocyjaniany bada się w tym kierunku jużod wczesnych lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku [17].11. Vilcacora – rewelacja czy oszustwo?Mało kto nie słyszał o rzekomych zbawiennych dlacierpiących na raka właściwościach pewnej peruwiańskiejrośliny zwanej Vilcacorą. O popularności tego zielaświadczy choćby liczba stron internetowych jemu poświęconych.W ogromnej większości ich autorzy zachwalająwyciąg z Vilcacory jako niezwykle skuteczny,uniwersalny lek przeciwko nowotworom. Czy roślina tato rzeczywiście cudowne odkrycie w medycynie?Historia tropikalnego pnącza Uncaria tomentosa ozwyczajowej nazwie Vilcacora lub Cat’s Claw (ang.: kocipazur) wiąże się z osobą polskiego zakonnika Ojca EdmundaSzeligi. W 1930 roku w wieku 24 lat wyjechał on doPeru w celach misyjnych. Tam – jak sam mówił – uczyłIndian wiary, a oni uczyli go dżungli. Poznał właściwościlecznicze wielu nieznanych Europejczykom gatunkówroślin, w tym owego pnącza. Po sukcesach terapeutycznych(odnotowane przypadki wyleczenia nowotworów mózgui czerniaków) podjął decyzję o zaprezentowaniu cudownejrośliny światu. W tym celu założył z pomocą „pewnegowpływowego biznesmena” Instytut Fitoterapii Andyjskiej.Do dnia dzisiejszego z usług Instytutu skorzystało około 35tys. chorych z całego świata.Wyciąg z Uncaria tomentosa, poza dwiema grupamialkaloidów o właściwościach przeciwskurczowych, zawierasubstancje, których aktywność farmakologiczna klasyfikujeten lek do grupy antykancerogenów. Są to mianowicieszeroko rozpowszechnione w świecie roślinnym antyutleniacze:polifenole, flawonoidy. Skład chemiczny wyciąguw żaden sposób nie uprawnia do nazywania go lekiemzwalczającym nowotwory [19, 20]. Co prawda, niektórebadania dowodzą, jakoby wyciąg ten pobudzał apoptozękomórek nowotworowych, ale są to dane niezweryfikowaneprzez niezależną placówkę badawczą. Niestety, handelVilcacorą to dochodowy biznes, zważywszy na fakt, że2-miesięczna kuracja kosztuje 15 dolarów amerykańskich.W 1994 r. preparat został zatwierdzony przez WHO jakolek wspomagający terapię onkologiczną.Vilcacora nie jest cudownym lekiem przeciwnowotworowym.Nie jest też do końca oszustwem – stosowanarozsądnie wraz z odpowiednią terapią pomaga wleczeniu. W tym miejscu rodzi się poważny dylematetyczny dla lekarza. Czy zamiast drogiej Vilcacory nieproponować pacjentowi diety bogatej w rodzime warzywai owoce? Z drugiej strony – jak wiadomo nie od dziś– wiara czyni cuda, więc może kto wierzy w uzdrawiającąmoc zioła niech sobie je zażywa?Piśmiennictwo1. Rembieliński R.: Historia farmacji. Państwowy Zakład WydawnictwLekarskich, Warszawa 1963, 28–45.2. Hartwell J.L., Kelly M.G.: The biological effects and thechemical composition of podophyllin. J. Natl. Cancer Inst.,1954, 14, 968.3. Hande K.R.: Etoposide: four decades of development of a topoisomeraseII inhibitor. Eur. J. Cancer A, 1998, 34, 1514–1521.4. Zając M., Pawełczyk E.: Chemia leków. Wydawnictwa UczelnianeAkademii Medycznej w Poznaniu, Poznań 2000,757–789.5. Locatelli C., Petrolini V., Varango C. i wsp.: Colchicine poisoningfrom accidental ingestion of colchicum autumnaleleaves. Toxicol. Lett., 1998, 95, 79.6. Skarżewski J.: Wprowadzenie do syntezy organicznej. WydawnictwoNaukowe PWN, Warszawa 1999, 302–308.7. Bissery M.: Preclinical pharmacology of docetaxel. Eur. J.Cancer, 1995, 31, 1–6.8. Gidding C.E.M., Kellie S.J., Kamps W.A. i wsp.: Vincristinerevisited. Crit. J. Oncology/Hematology, 1999, 29, 267–287.9. Aapro M.S., Harper P., Johnson S.A. i wsp.: Developmentsin cytotoxic hemotherapy: advances in treatment utilizing vinorelbine.Crit. J. Oncology/Hematology, 2001, 40, 251–263.10. Gerrits C.J.H., Burris H., Schellens J.H.M. i wsp.: Five daysof oral topotecan (Hycamtin®), a phase I and pharmacologicalstudy in adult Patients with solid tumors. Eur. J. CancerA, 1998, 34, 1030–1035.11. O’Reilly S., Rowinsky E.K.: The clinical status of irinotecan(CPT-11), a novel water soluble camptothecin analogue: Crit.Rev. Oncology/Hematology, 1996, 24, 47–70.12. Khan R.M., Mlungwana S.M.: 5-Hydroxylapachol: a cytotoxicagent from Tectona grandis. Phytochemistry, 1999, 50,439–442.13. Zuo V., Supino R., Righetti S.C. i wsp.: Selective cytotoxicityof betulinic acid on tumor cell lines, but not on normalcells. Cancer Lett., 2002, 175, 17–25.14. Hashimoto F., Kashiwada Y., Cosentino L.M. i wsp.: Anti-AIDS agents-XXVII. Synthesis and anti-HIV activity of betulinicacid and dihydrobetulinic acid Derivatives. Bioorg.Med. Chem., 1997, 5, 2133–2143.15. Fremont L.: Biological effects of resveratrol. Life Sci., 2000,66, 663–673.16. Suganoma M., Okabe S., Sueoka N. i wsp.: Green tea andcancer chemoprevention. Mutat. Res., 1999, 428, 339–344.17. Greenwald P., Clifford C.K., Milner J.A.: Diet and cancerprevention. Eur. J. Cancer, 2001, 37, 948–965.18. Peterson J., Dwyer J.: Flavonoids: dietary occurrence and biochemicalactivity. Nutr. Res., 1998, 18, 1995–2018.19. Keplinger K., Laus G., Wurm M. i wsp.: Uncaria tomentosa– Ethnomedicinal use and new pharmacological, toxicologicaland botanical results. J. Ethnopharm., 1998, 64, 23–34.20. Santa Maria A., Lopez A., Diaz M.M. i wsp.: Evaluation ofthe toxicity of Uncaria tomentosa by bioassays in vitro.J. Ethnopharm., 1997, 57, 183–187.