322Łukasz Bartkowiak i innikrotnie średni okres pomiędzy drugim zabiegiem a kolejnąreoperacją wynosił w przypadku guzów łagodnych 7 miesięcy(zakres 5–9 miesięcy), a dla guzów złośliwych – 4,5miesięcy (zakres 2–8 miesięcy).DyskusjaSzeroko prowadzona jest dyskusja dotycząca przyczynniepowodzeń leczenia chirurgicznego nowotworów ślinianek.Wśród głównych czynników wymienia się czynniksubiektywny, błąd chirurga (nieradykalność pierwszegozabiegu) oraz przyczyny obiektywne, tj. cechy biologiczneguza jak brak ciągłości torebki, wieloogniskowy charakternowotworu lub duży potencjał proliferacyjny. Analizujączebrany materiał własny napotkaliśmy 4 przypadki zasługującena dokładniejsze omówienie. Pierwszy chory, lat 20,w chwili pierwszego zgłoszenia podczas pierwszej operacji,był operowany aż 4-krotnie z powodu nawrotowego guzamieszanego (07/1993; 10/1999; 07/2000; 02/2001). Cechykliniczne i sonograficzne pierwotnego guza, takie jak braktorebki, lokalizacja zarówno w powierzchownym, jak i głębokimpłacie ślinianki, zmiany wieloogniskowe już podczaswstępniej diagnostyki chorego wskazywały pomimo utkanianowotworu łagodnego na wysoki potencjał proliferacyjnyi bardziej złośliwy klinicznie charakter guza. Kolejnymczynnikiem predestynującym był młody wiek chorego.Były to zapewne przyczyny jednej z licznych wznów, pomimopotwierdzającego się w kolejnych badaniach histopatologicznychłagodnego charakteru guza. Kolejnym przypadkiemwartym omówienia była pacjentka operowana3-krotnie (2000 r., a następnie w odstępach 2-miesięcznych)z powodu carcinoma solidum. U chorej już w chwili zgłoszeniaguz był w wysokim stopniu zaawansowania klinicznego.W badaniu ultrasonograficznym miał obrazhypoechogeniczny, o policyklicznym i nieregularnymobrysie, wtopiony był w tkanki otaczające, a naciek dochodziłdo skóry.Dodatkowo w badaniu histologicznym potwierdzonowysoki stopień złośliwości raka. W związku z powyższym,już w czasie pierwszego zabiegu trudno było uzyskać bezpiecznemarginesy operacyjne. Podobny przebieg kliniczny,charakteryzujący się dużą dynamiką wzrostu guza i wystąpieniemwczesnej wznowy miał przypadek 3. Chory operowanybył 3-krotnie (10/1999; 02/2000; 06/2000). Guzpierwotny, rozpoznany w badaniu histopatologicznym jakoguz mieszany, po bardzo krótkim okresie czasu dał wznowęweryfikowaną histopatologicznie jako carcinoma adenocysticum.Pozostaje pytanie, jaki efekt można byłoby uzyskaćwdrażając leczenie uzupełniające gdyby pierwotne rozpoznaniehistologiczne ujawniło nowotwór złośliwy. Kolejnyprzypadek ujawnił natomiast bardzo duży dysonans pomiędzyłagodnym obrazem histologicznym a złośliwym przebiegiemklinicznym: chora, lat 61, operowana była 2-krotnie(1996 i 2000) z powodu adenoma oxyphilicum, ale mimołagodnego utkania nowotworu obserwowano przebiegkliniczny charakterystyczny dla nowotworu złośliwego: poniespełna trzech latach od pierwszego zabiegu wystąpiłyobjawy obwodowego porażenia n.VII z nasilającą się asymetriątwarzy oraz po kolejnych sześciu miesiącach znacznadynamika wzrostu guza z uwypukleniem okolicy przeduszneji wzrostem guza w kierunku dołu podskroniowego.Przykłady te zwracają uwagę na dużą różnorodnośćmanifestacji klinicznych, jak i naturalnego przebieguchoroby u pacjentów z guzami ślinianek. Są też potwierdzeniemtrudności w ich klasyfikowaniu i prognozowaniu.Powyższe obserwacje wskazują na najczęstsze przyczynywystępowania niepowodzeń, tzn. wznów.WnioskiW latach 1995–2002 w Klinice Otolaryngologii i OnkologiiLaryngologicznej AM im Karola Marcinkowskiegow Poznaniu obserwowano wzrost liczby chorych leczonychz powodu guzów ślinianek. Guzy łagodne stanowiły 80%,a najczęściej występujący wśród nich gruczolak wielopostaciowystanowił większość przypadków. Wśród guzów nawrotowychprzeważały nowotwory złośliwe. Wysoka bezwzględnaliczebność wznów wśród guzów mieszanych wynikaz dużej liczby operowanych przypadków oraz cechbiologicznych guza.Piśmiennictwo1. Seifert G.: Histological Typing of Salivary Gland Tumors.Springer Verlag, Berlin Heidelberg 1991.2. Becker W., Naumann H.H., Pfaltz C.R. (red.): Gruczoły ślinowe.[W:] Choroby uszu, nosa i gardła]. Bel Corp, 1999Warszawa, 533–562.3. Rodriguez-Bigas M.A., Sako K., Razack M.S., Shedd D.P.,Bakamjian V.Y.: Benign parotid tumors: a 24-year experience.J. Surg. Oncol., 1991, 46, 3, 159–61.4. Kopeć T.: Nowotwory gruczołów ślinowych. Kamica gruczołówślinowych. Prz. Lek., 2002, vol. 5, tom 9, 78–81.5. Zakrzewski A.: Otolaryngologia Kliniczna, PZWL, Warszawa1981, 2, 260–265.
<strong>Nowiny</strong> <strong>Lekarskie</strong> 2006, 75, 4, 323–327PATRYCJA GULA, WOJMIR ZIĘTKOWIAKWPŁYW DOPOCHWOWEGO LECZENIA ESTRIOLEMZMIAN ATROFICZNYCH POCHWY NA GRUBOŚĆ ENDOMETRIUMU KOBIET PO MENOPAUZIEEFFECT OF VAGINAL ESTRIOL THERAPY OF VAGINAL ATROPHYON THE ENDOMETRIAL THICKNESS IN POSTMENOPAUSAL WOMENKlinika Ginekologii OperacyjnejAkademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w PoznaniuKierownik Kliniki: prof. dr hab. Stefan SajdakStreszczenieWstęp. W okresie klimakterium dochodzi do spadku stężenia estrogenów, co zapoczątkowuje szereg zmian zanikowych w obrębie narządówmoczowo-płciowych. W leczeniu zmian atroficznych pochwy preferuje się dopochwowe preparaty estriolu.Cel pracy. Ocena wpływu leczenia estriolem zmian atroficznych pochwy na grubość endometrium u kobiet po menopauzie.Metodyka. Badaniem objęto 23 kobiety w okresie postmenopauzy z objawami zmian atroficznych pochwy: suchością, swędzeniem, częstymistanami zapalnymi lub dyspareunią. Pacjentki podzielono na dwie grupy. W grupie 1 (n = 10) pacjentki otrzymywały globulki dopochwowelub krem zawierające 0,5 mg estriolu, które stosowały przez pierwsze 2 tygodnie leczenia codziennie a następnie 3 razy w tygodniuprzez okres 3 miesięcy. Grupa 2 (n = 13) była grupą kontrolną. Grubość endometrium oceniano ultrasonograficznie z użyciem sondy dopochwowej5 MHz przed rozpoczęciem leczenia a następnie po 3 miesiącach.Wyniki. Średnia grubość endometrium przed rozpoczęciem terapii wynosiła 2,75 mm a po 3 miesiącach leczenia preparatami estriolu 2,82mm. Różnica grubości endometrium była nieistotna statystycznie (p > 0,05). W grupie kontrolnej średnia grubość endometrium wynosiła2,45 mm a po 3 miesiącach 2,32 mm. Zmiany grubości endometrium były również nieistotne statystycznie (p > 0,05).Wnioski1. Dopochwowe leczenie zmian atroficznych pochwy preparatami estriolu nie prowadzi do istotnych zmian grubości endometrium u kobietpo menopauzie.2. Nie wykazano istotnej statystycznie różnicy w grubości endometrium u kobiet stosujących dopochwowe preparaty estriolu w porównaniuz kobietami nie stosującymi terapii hormonalnej.SŁOWA KLUCZOWE: estriol, ultrasonografia, menopauza, endometrium, atrofia pochwy.SummaryIntroduction. During the menopause there is low serous level of estrogens, which starts many lesions of atrophic character in the urogenitaltract. In treatment of these changes we prefer vaginal estriol therapy.The aim. Evaluation of the effect of vaginal estriol therapy on the endometrial thickness in postmenopausal women with vaginal atrophy.Methods. Clinical survey comprised 23 postmenopausal women with local vaginal complaints: dryness, itching, recurrent vaginal infectionsor dyspareunia. We divided our clinical survey into two groups. In the first group (n = 10) patients received intravaginal globules or creamcontaining 0.5 mg of estriol daily for 2 weeks and after that 3 times a week for a total period of 3 months. The second group (n = 13) wasa control group. Thickness of the endometrium was estimated before treatment and after 3 months by ultrasonography using 5 MHz vaginalprobe.Results. The average endometrial thickness was 2.75 mm before the treatment and 2.82 mm after 3 months of treatment by vaginal estriol.Changes of endometrial thickness were statistically insignificant (p > 0.05). In the control group the average endometrial thickness was 2.45mm and 2.32 mm after 3 months. Changes of endometrial thickness were also insignificant (p > 0.05).Conclusions1. Treatment of vaginal atrophic lesions by vaginal estriol does not lead to statistically significant difference in endometrial thickness inpostmenopausal women.2. There are no significant changes in endometrial thickness in women receiving vaginal estriol in comparison with women without hormonetherapy.KEYWORDS: estriol, ultrasound, endometrium, vaginal atrophy.WstępW okresie klimakterium dochodzi do spadku stężeniaendogennych hormonów płciowych pochodzenia jajnikowego,co zapoczątkowuje szereg zmian o charakterze zanikowymzarówno w obrębie narządów płciowych, jak i w dolnymodcinku dróg moczowych [1, 2, 3]. Zmiany atroficznepojawiają się w obrębie sromu, pochwy, macicy, jajowodóworaz cewki moczowej i pęcherza moczowego [1]. Stopniowoulega spłaszczeniu wzgórek łonowy, kurczą się i zmniejszająwargi sromowe większe i mniejsze oraz zmniejsza sięgęstość owłosienia łonowego. Pochwa staje się węższa,krótsza i mało elastyczna [1]. W związku z ubytkiem estrogenów,w wyniku zmniejszonej produkcji śluzu, dochodzi
- Page 2 and 3: REDAKTOR NACZELNYEDITOR IN CHIEFpro
- Page 4 and 5: 312Bartosz Sokół i innipodpotylic
- Page 8 and 9: 316Anna Bryl i inniNadmierna stymul
- Page 10 and 11: 318Anna Bryl i inniTab. 1. Wskaźni
- Page 12 and 13: Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 320-3
- Page 16 and 17: 324Patrycja Gula, Wojmir Ziętkowia
- Page 18 and 19: 326Patrycja Gula, Wojmir Ziętkowia
- Page 20 and 21: Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 328-3
- Page 22 and 23: 330Krystyna Przybyłowska i inniWyk
- Page 24 and 25: 332Krystyna Przybyłowska i inniBre
- Page 26 and 27: Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 334-3
- Page 28 and 29: 336Teresa Seidler, Milena GryzaTabe
- Page 30 and 31: 338Teresa Seidler, Milena Gryzaspo
- Page 32 and 33: Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 340-3
- Page 34 and 35: 342Barbara Stawińska-Witoszyńska
- Page 36 and 37: Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 344-3
- Page 38 and 39: 346Irena Maniecka-Bryła, Marek Bry
- Page 40 and 41: 348Irena Maniecka-Bryła, Marek Bry
- Page 42 and 43: 350Irena Maniecka-Bryła, Marek Bry
- Page 44 and 45: 352Wojciech Kapała, Jerzy Skrobisz
- Page 46 and 47: 354Wojciech Kapała, Jerzy Skrobisz
- Page 48 and 49: 356Wojciech Kapała, Jerzy Skrobisz
- Page 50 and 51: 358Wojciech Kapała, Jerzy Skrobisz
- Page 52 and 53: 368Wiesław Kalupanych nie przejawi
- Page 54 and 55: 370Wiesław Kalupa20018016014012010
- Page 56 and 57: 372Teresa Kosicka, Hanna Kara-PerzI
- Page 58 and 59: 374Teresa Kosicka, Hanna Kara-Perz
- Page 60 and 61: 376Teresa Kosicka, Hanna Kara-Perzn
- Page 62 and 63: 2Teresa Kosicka, Hanna Kara-Perz
- Page 64 and 65:
Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 378-3
- Page 66 and 67:
Agnieszka Wyrwińska i inni 380minu
- Page 68 and 69:
Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 382-3
- Page 70 and 71:
Beata Kosińska 384ocena endoskopow
- Page 72 and 73:
Beata Kosińska 386ty białek osocz
- Page 74 and 75:
Beata Kosińska 38821. Frewin R.J.,
- Page 76 and 77:
390Anna Wawrocka, Maciej Krawczyńs
- Page 78 and 79:
392Anna Wawrocka, Maciej Krawczyńs
- Page 80 and 81:
Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 394-3
- Page 82 and 83:
Ewa Zeyland-Malawka, Elżbieta Prę
- Page 84 and 85:
Ewa Zeyland-Malawka, Elżbieta Prę
- Page 86 and 87:
400Aleksandra Kuligowska, Grażyna
- Page 88 and 89:
402Aleksandra Kuligowska, Grażyna
- Page 90 and 91:
Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 404-4
- Page 92 and 93:
Dominik Dytfeld i inni 406skopii (M
- Page 94 and 95:
408Marcin Wieczorek i inniratykę p
- Page 96 and 97:
410Marcin Wieczorek i inniTab. 1. S
- Page 98 and 99:
412Marcin Wieczorek i inniSchisandr
- Page 101 and 102:
Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 407-4
- Page 103 and 104:
INSTRUCTIONS TO AUTHORSGeneral1. No