Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa

Deklaracja jako akt mowy i gatunek tekstu261S³owa Aleksandra II jego s³ynne point de reveires – ‘koniec marzeñ’wypowiedziane w mowie wyg³oszonej po francusku (...) by³ydeklaracj¹ braku zgody na marzenia obywateli Królestwa Polskiego.(Niewiara 151)Trudno o coœ bardziej bezsensownego ni¿ deklaracja Rokity: Niceaalbo œmieræ.(GW 21 V 2006)Od decyzji referuj¹cego zale¿y, czy u¿yje nazw gatunkowych deklaracja,oœwiadczenie, czy formacji werbalnych deklaruje, oœwiadcza, zapowiada,obiecuje, por.:Ale oto 23 marca Hitler wyg³asza swoje pierwsze przemówieniew Reichstagu. To jest majstersztyk demagogii. Po pierwsze: deklarujeoparcie porz¹dku politycznego na moralnych przes³ankach religijnych(...) Po drugie: deklaruje, i¿ „rz¹d bêdzie przyk³ada³ najwy¿sz¹wagê do tego, by przyjazne stosunki ze Stolic¹ Œwiêt¹ by³ypielêgnowane” i obiecuje rych³e podpisanie konkordatu.(Musia³ 149)Wa¿ne deklaracje urzêdowe wyg³aszane ustnie maj¹ wczeœniej opracowan¹wersjê pisemn¹, zyskuj¹c¹ wartoœæ dokumentu po ich oficjalnymprzedstawieniu. Przygotowanie do prezentacji ustnej wywiera decyduj¹cywp³yw na kszta³t tekstu, wyraŸnie odbiegaj¹cy od formy deklaracjiprymarnie pisemnych. Deklaracja wyg³aszana ma postaæ tekstu spójnego,zintegrowanego, z klarown¹ struktur¹ tematyczno-rematyczn¹, co j¹ró¿ni od skondensowanych w treœci, a luŸnych w formie deklaracji pisemnych.Przyk³adem deklaracji ustnej mo¿e byæ Deklaracja wyg³oszona 9 maja1950 roku przez Roberta Schumana na konferencji prasowej, któraodby³a siê o godzinie szesnastej w Sali Zegarowej pa³acu Quai d’Orsay.Ta wa¿na deklaracja, inicjuj¹ca tworzenie Unii Europejskiej, zorganizowanazosta³a wokó³ jednozdaniowej propozycji: Rz¹d francuski proponujeumieszczenie ca³ej francusko-niemieckiej produkcji wêgla i stalipod zarz¹dem Wspólnej W³adzy najwy¿szej w organizacji otwartejna udzia³ innych krajów europejskich. Przedstawienie tej inicjatywy mów-