Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa

Deklaracja jako akt mowy i gatunek tekstu263Modu³ow¹ konstrukcjê spaja eksplicytna rama tekstowa. Sk³adaj¹ siêna ni¹: tytu³, preambu³a, segment finalny z podpisami sygnatariuszy.Tytu³Tytu³ zawiera zwykle klasyfikacjê gatunkow¹ dokumentu: Powszechnadeklaracja praw cz³owieka i obywatela, Karta Narodów Zjednoczonych,Miêdzynarodowy pakt praw cz³owieka, Miêdzynarodowa konwencjaw sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej itp. Stosunkowoczêsto dokument funkcjonuje pod nazw¹ wskazuj¹c¹ miejscejego powstania: Deklaracja boloñska, Deklaracja madrycka, rzadziej skojarzonyjest z jego autorem: Deklaracja Schumana, niekiedy tytu³ ³¹czyinformacje ró¿nego rodzaju: Deklaracja Sejmu Rzeczypospolitej Polskiejw sprawie solidarnoœci z narodem tybetañskim 24 sierpnia 2001 roku.Pe³na nazwa dokumentu bywa skracana w dyskursie publicznym, np. Deklaracjaz Glasgow. Silne uniwersytety dla silnej Europy przywo³ywanajest zwykle pod pierwsz¹ czêœci¹ tytu³u: Deklaracja z Glasgow stanowi...,Deklaracja z Glasgow okreœla... Niekiedy w obiegowym sposobieodsy³ania do dokumentu przywo³uje siê nazwê w oryginalnej wersji jêzykowej,np. Budapeszteñsk¹ i Berliñsk¹ Deklaracjê inicjatywy otwartegodostêpu okreœla siê Open Access. Sprzyja temu syntetycznoœæ nazwy i u¿ywanietej postaci w adresie internetowym (www.zim.mpg.de/openaccess).W wielu odwo³aniach stosuje siê skondensowane nazwy deklaracji, pomijaj¹ceczêœæ oficjalnego tytu³u, np. z nazwy Powszechna Deklaracjapraw cz³owieka i obywatela czêsto wypadaj¹ skrajne okreœlenia.Preambu³aPreambu³a, czêsto nazwana tak expressis verbis, stanowi rodzaj wstêpuwyjaœniaj¹cego okolicznoœci powstania dokumentu. Ujêta jest w ramêobejmuj¹c¹ informacjê o podmiotach sk³adaj¹cych deklaracjê, okolicznoœciachjej powstawania oraz przes³ankach przedsiêwziêcia. Wszystkieczêœci ramy tekstowej preambu³y cechuje silna szablonowoœæ. Na pocz¹tku