NARODOWY PLAN ROZWOJU 2004-2006

Województwa wschodnie i północno-wschodnie są relatywnie najsłabiej wyposażonew sieć wodno-kanalizacyjną, ale z oczyszczaniem ścieków radziły sobie lepiej niż przeciętniew kraju. Najwyższy odsetek ścieków oczyszczano zarówno w rolniczych województwachściany wschodniej - lubelskim i podlaskim, jak i w gęsto zaludnionym województwiedolnośląskim. Odsetek ludności obsługiwanej przez oczyszczalnie ścieków osiągał wysokiewartości zarówno w dolnośląskim, jak i warmińsko-mazurskim.Do regionów o najwyższej konkurencyjności i poziomie rozwoju zalicza sięwojewództwa: małopolskie, mazowieckie, pomorskie i wielkopolskie. Ich przewagakonkurencyjna wynika z: wysokiej efektywności sektora produkcyjnego, dużego potencjałuzasobów ludzkich (m.in. ośrodki naukowe, najlepiej przygotowana kadra), stosunkowodobrze rozwiniętej infrastruktury. Mają one największą szansę na włączenie się w europejskieprocesy rozwojowe (globalizacja, budowa społeczeństwa informacyjnego). Atutami są ichstolice - duże aglomeracje o zróżnicowanej strukturze ekonomicznej i wysokim udziale usługw strukturze zatrudnienia. Istotnym czynnikiem ograniczającym jakość życia w tychaglomeracjach jest jednak zły stan transportu zbiorowego (regres transportu szynowego,zanieczyszczający środowisko transport autobusowy, brak ścieżek rowerowych).Relatywnie najlepsza sytuacja występuje w województwie mazowieckiem -województwie o największej powierzchni i największej liczbie ludności, skupiającym ponadjedną trzecią ogółu zarejestrowanych w kraju spółek prawa handlowego z udziałem kapitałuzagranicznego, najniższej stopie bezrobocia, najniższej liczbie bezrobotnych przypadającychna 1 ofertę pracy, najwyższych w kraju zarobkach oraz najwyższym dodatnim saldziemigracji. Mazowieckie charakteryzuje ponadto najwyższy wskaźnik zatrudnienia, najwyższywspółczynnik skolaryzacji i najniższy ujemny przyrost naturalny. Województwo towypracowuje największy PKB (zarówno w wartościach bezwzględnych, jak i w przeliczeniuna 1 mieszkańca). Mazowieckie jest jednak województwem o największych zróżnicowaniachwewnątrzregionalnych – między Warszawą a podregionami: ostrołęckim, radomskimi siedleckim różnice poziomu PKB per capita kształtują się w proporcji 5:1.Regionami, które stoją przed poważnymi trudnościami, są województwa we wschodniejPolsce: lubelskie, podlaskie, podkarpackie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie. Czynnikihamujące ich rozwój to: nieefektywna struktura zatrudnienia: mało produktywne rolnictwo,niski poziom rozwoju usług i przemysłu, niska jakość zasobów ludzkich (w tym słabaprzedsiębiorczość) oraz niski wskaźnik urbanizacji i zaangażowania kapitału zagranicznego.Bardzo złożona jest sytuacja województwa śląskiego. Z jednej strony charakteryzuje sięono wciąż relatywnie wysokim poziomem PKB na mieszkańca i niską stopą bezrobocia,z drugiej natomiast – jest największym obecnie w Europie skupiskiem przemysłówtradycyjnych, w tym górnictwa węgla kamiennego i hutnictwa. Rozpoczęta już niezbędna,głęboka restrukturyzacja struktury gospodarczej regionu prowadzi jednakże do drastycznychredukcji zatrudnienia w zakładach dotychczas faworyzowanych i wywołuje ostre reakcjebardzo silnych związków zawodowych.14. Podsumowanie - identyfikacja głównych problemów rozwoju PolskiOmówione powyżej zjawiska i trendy wskazują, że głównymi problemami, odrozwiązania których zależeć będzie rozwój gospodarki i społeczeństwa polskiego są:• niskie tempo wzrostu (na granicy stagnacji) w ostatnich latach, co możedoprowadzić do utrzymywania się niskiego – w stosunku do UE – poziomudochodów i życia ludności,33