WYTYCZNE DOTYCZĄCE UDANEGO PARTNERSTWA PUBLICZNO – PRYWATNEGO

koncesji. Niewłaściwe określenie projektu,
nieznane warunki geologiczne lub luźno
zdefiniowane warunki bezpieczeństwa
mogą mieć istotny wpływ na koszty
kapitałowe prac budowlanych. Jednakże te
potencjalne problemy mogą zostać
ograniczone poprzez uważne dopełnienie
badań inżynieryjnych przed podpisaniem
umowy koncesyjnej. Opóźnienia budowy
mają również niekorzystny wpływ na
koszty kapitałowe. Niektóre opóźnienia
mogą zostać zminimalizowane poprzez
uważną zarządzanie budową, ale mogą
jeszcze okazać się groźne. Inne zewnętrzne
czynniki, takie jak dostawa z
pierwszeństwem, na przykład, są znacznie
trudniejsze do pokonania. Zewnętrzne
czynniki, takie jak inflacja, polityka
gospodarcza, embarga oraz konflikty
polityczne również mogą niekorzystnie
wpłynąć na koszty kapitałowe. Ryzyko
związane z pracami budowlanymi niemal
zawsze przypisane jest stronie prywatnej,
co z kolei może wiązać się z
uwzględnieniem w umowie o budowę
istotnych zachęt motywujących do
ukończenia na czas robót budowlanych.
2.4 Ryzyko walutowe
Zadłużenie jest elementem
charakterystycznym prawie dla wszystkich
koncesji i kiedy pieniądze są pożyczane za
granicą, wahania kursów walutowych
mogą grozić załamaniem się żywotności
projektu. To ryzyko może się zwiększyć,
gdy rządy wymagają, aby koncesjonariusze
zdobywali pewną część środków
finansowych ze źródeł zagranicznych.
Ryzyko walutowe jest największe, gdy
inwestuje się słabe waluty w projekty w
rozwijających się gospodarkach o
zwiększonym ryzyku. O ile przystąpienie
do UE i ostateczne wprowadzenie euro
ograniczy ryzyko walutowe większości
krajów kandydackich o tyle
niebezpieczeństwa wahań kursowych
pozostają poważnym czynnikiem
ograniczającym PPP w krajach
kandydujących. W niektórych przypadkach
ryzyko walutowe może być przejmowane
przez suwerenne rządy, jednostki
udzielające kredyty eksportowe lub
międzynarodowe instytucje finansowe, aby
uczynić projekty koncesyjne bardziej
atrakcyjnymi dla prywatnych inwestorów.
2.5 Ryzyko regulacyjne / umowne
Chociaż rządy negocjują warunki umowy z
koncesjonariuszami, nie zawsze udaje im
się dotrzymać swych zobowiązań. Jest to
szczególnie prawdziwe w przypadku
różnego rodzaju opłat za użytkowanie, co
staje się sprawą polityczną. Na przykład,
taki przypadek miał miejsce we Francji w
latach 1970-tych, kiedy rząd nie dotrzymał
zobowiązań zezwalających prywatnym
koncesjonariuszom na ustalanie wysokości
stawek opłat za przejazd. Ten fakt
spowodował, w głównej mierze, upadek
trzech z czterech prywatnych podmiotów
zajmujących się autostradami we Francji.
Ostatnio węgierski automobilklub wygrał
proces w sprawie o pobieranie wysokich
opłat za przejazd niewspółmiernych do
usług świadczonych na autostradzie
M1/M5 i sąd pierwszej instancji nakazał
obniżenie opłat o 50% 12 . Ta decyzja
spowodowała natychmiastowe zawieszenie
płatności przez Europejski Bank
Odbudowy i Rozwoju i opóźnienie
budowy o siedem miesięcy.
Wymienione ryzyka występują częściej niż
mogłoby to przypuszczać wielu autorów
propozycji finansowania projektów. Mogą
one mieć poważny wpływ na istniejące
porozumienia koncesyjne jak również na
osłabienie zainteresowania przyszłymi
projektami. Ryzyko regulacyjne jest
największe w krajach, w których nowe i
niesprawdzone przepisy dotyczą projektów
PPP, a jest to częsty przypadek w krajach
kandydujących. Takie ryzyka mogą być
12
Jan D. Crothers, „Project financing of toll
motorways in central and Eastern Europe: a
signpost for transition?” Law in transition, Wiosna
1997, str. 6-11.