25.04.2013 Views

SAN AGUSTÍN - Alma de Cántaro

SAN AGUSTÍN - Alma de Cántaro

SAN AGUSTÍN - Alma de Cántaro

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

324 Concordancia <strong>de</strong> los evangelistas 2, 12, 28<br />

28. La verdad <strong>de</strong>l Evangelio "> 2 obtuvo la cima suprema<br />

<strong>de</strong> la autoridad 93 para la palabra <strong>de</strong> Dios que permanece<br />

eterna e inmutable sobre toda criatura, palabra dispensada<br />

mediante la criatura a través <strong>de</strong> signos temporales y lenguas<br />

humanas. En este mismo hecho aparece -cosa que afecta al<br />

máximo a nuestro tema- que no <strong>de</strong>bemos pensar que miente<br />

alguien si muchos que oyeron o vieron algo 94 , al recordarlos?,<br />

no lo refieren <strong>de</strong>l mismo modo o con las mismas<br />

palabras; o si se cambia el or<strong>de</strong>na <strong>de</strong> las palabras, o si se<br />

utilizan unas en lugar <strong>de</strong> otras, siempre que signifiquen lo<br />

mismo 97; o si se calla algo que o no viene a la mente a quien<br />

intenta recordarlo o pue<strong>de</strong> <strong>de</strong>ducirse»» <strong>de</strong> lo que se dice; o<br />

si alguien, en función <strong>de</strong>l relato <strong>de</strong> alguna otra cosa que<br />

estableció <strong>de</strong>cir, para ajustarse al tiempo <strong>de</strong>bido, toma algo<br />

no para explicarlo en su totalidad, sino para tocarlo parcialmente<br />

9?; o si para ilustrar o explicar una sentencia IOO, aquel<br />

a quien se le ha concedido autoridad ">• para narrarla aña<strong>de</strong><br />

algunas palabras, no contenidos, o si teniendo clara la<br />

28. Et in hoc satis apparet, quod ad rem máxime pertinet, quoniam<br />

ueritas euangelii uerbo Dei, quod supra omnem creaturam aeternum<br />

adque incommutabile permanet, per creaturam temporalibus signis<br />

et linguis hominum dispensato summum culmen auctoritatis optinuit,<br />

non nos <strong>de</strong>beré arbitran mentiri quemquam, si pluribus rem,<br />

quam audierunt uel ui<strong>de</strong>[128]runt, reminiscentibus non eo<strong>de</strong>m modo<br />

adque eis<strong>de</strong>m uerbis ea<strong>de</strong>m tamen res fuerit indicata, aut siue<br />

mu( 109 l)tctat ordo uerborum, siue alia pro alus quae tamen i<strong>de</strong>m<br />

ualeant uerba proferantur, siue aliquid uel quod recordanti non occurrerit<br />

uel quod ex aliis quae dicuntur possit intellegí minus dicatur, siue<br />

aliorum quae magis dicere statuit narrandorum gratia, ut congruus temporis<br />

modus sufficiat, aliquid sibi non totum explicandum, sed ex parte<br />

tangendum quisque suscipiat, siue ad inluminandam <strong>de</strong>clarandamque<br />

sententiam nihil qui<strong>de</strong>m rerum, uerborum tamen aliquid addat, cui<br />

auctoritas narrandi concessa est siue rem bene tenens non adsequatur,<br />

92 Cf. nota complementaria 16: Verdad.<br />

91 Cf. nota complementaria 1: Autoridad.<br />

94 Agustín tiene en cuenta que los evangelistas fueron testigos presenciales u<br />

oyentes <strong>de</strong> testigos presenciales. Cf. 1,2,3-4.<br />

9 ' Cf. nota complementaria 15: Memoria.<br />

96 Cf. nota complementaria 6: -Ordo-.<br />

97 Es <strong>de</strong>cir, el recurso al lenguaje figurado o a los sinónimos.<br />

9B Es <strong>de</strong>cir, si <strong>de</strong>ja algo a la capacidad <strong>de</strong>ductiva <strong>de</strong>l lector.<br />

99 Es <strong>de</strong>cir, si admite una digresión explicativa.<br />

100 Cf. nota complementaria 14: 'Sententia-<br />

101 Cf. nota complementaria .1: Autoridad.<br />

2, 12, 28 libro 11 325<br />

i<strong>de</strong>a 102 , no logra, aunque lo intente, repetir <strong>de</strong> memoria en<br />

su integridad las palabras que incluso oyó.<br />

Alguien dirá que a los evangelistas se les <strong>de</strong>bió conce<strong>de</strong>r,<br />

ciertamente por el po<strong>de</strong>r <strong>de</strong>l Espíritu Santo, no discrepar<br />

ni en la clase <strong>de</strong> palabras ni en el or<strong>de</strong>n ni en el número<br />

lfl 3. Ese no compren<strong>de</strong> que cuanto más <strong>de</strong>staca la autoridad<br />

<strong>de</strong> los evangelistas 1o 4 , tanto más había que afirmar,<br />

mediante ellos, la seguridad <strong>de</strong> otros hombres que hablan<br />

verdad. De modo que a nadie se le pueda tachar <strong>de</strong> mentiroso<br />

si, cuando relatan muchos la misma cosa, uno discrepa <strong>de</strong><br />

otro, <strong>de</strong> tal manera que pue<strong>de</strong> ampararse incluso en el ejemplo<br />

prece<strong>de</strong>nte <strong>de</strong> los evangelistas.<br />

Como no es lícito juzgar o afirmar que mintió alguno <strong>de</strong><br />

los evangelistas ios, así aparecerá que tampoco mintió aquel<br />

a quien le haya sucedido en su memoria lo que se muestra<br />

que les sucedió a ellos. Y cuanto más se ajusta a las óptimas<br />

costumbres el precaverse <strong>de</strong> la mentira ^ con tanta mayor<br />

razón <strong>de</strong>bíamos ser gobernados por tan eminente autoridad<br />

is. Y al mismo tiempo -lo que<br />

quamuis id conetur, memoriter etiam uerba, quae audiuit, ad integrum<br />

enuntiare. Quisquís autem dicit euangelistis certe per Spiritus Sancti<br />

potentiam id <strong>de</strong>buisse concedí, ut nec in genere uerborum nec in ordine<br />

nec in numero discreparent, non intellegit, quanto amplius euangelistarum<br />

excellit auctoritas, tanto magis per eos fuisse firmandam ceterorum<br />

hominum uera loquentium securitatem, ut pluribus ean<strong>de</strong>m rem<br />

forte narrantibus nullo modo quisquam eorum <strong>de</strong> mendacio recte arguatur,<br />

si ab altero ita discrepauerit, ut possit etiam euangelistarum exemplo<br />

praece<strong>de</strong>nte <strong>de</strong>fendi. Cum enim fas non sit euangelistarum aliquem<br />

mentitum fuisse uel existimare uel dicere, sic apparebit nec eum fuisse<br />

mentitum, cui recordanti tale aliquid acci<strong>de</strong>rit, quale illis accidisse<br />

monstratur. Et quanto magis ad mores óptimos pertinet cauere mendacium,<br />

tanto magis tam eminenti [129] auctoritate regi <strong>de</strong>bebamus, ne<br />

putaremus esse mendacia, cum sic inter se uariari aliquorum narrationes<br />

inueniremus, ut inter euangelistas uariatae sunt, simul etiam, quod<br />

102 Cf. nota complementaria 17: «Res*.<br />

'^ No faltaban, pues, quienes <strong>de</strong>fendían una inspiración verbal, que incluía la<br />

clase <strong>de</strong> palabras a utilizar, el or<strong>de</strong>n y número <strong>de</strong> las mismas. Cf. nota complementaria<br />

18: Inspiración.<br />

104 Cf. nota complementaria 1: Autoridad.<br />

w=r Cf. nota complementaria 16: Verdad.<br />

106 Sobre la mentira escribió Agustín dos obras, una en el 395 (De mendacio) y<br />

otra en el 420-421 (Contra mendacium).<br />

107 Cf. nota complementarla 1: Autoridad.<br />

,08 Cf. nota 82. Los evangelios en su conjunto son una obra literaria y las variationes<br />

entre ellos obe<strong>de</strong>cen a los fines <strong>de</strong> este recurso literario.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!