Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
388 Concordancia <strong>de</strong> los evangelistas 2,30,76.77<br />
<strong>de</strong> apoyar en comodida<strong>de</strong>s terrenas. Y con el hecho <strong>de</strong> prohibir<br />
vestir, no sólo llevar o tener, dos túnicas con estas palabras:<br />
Y no vistan dos túnicas, ¿a qué les exhorta sino a<br />
caminar en la sencillez, no en la doblez?<br />
76. Así, pues, en ningún modo hay que dudar <strong>de</strong> que<br />
el Señor dijo todo aquello, en parte en sentido propio, en<br />
parte en sentido figurado 28 3; pero los evangelistas insertaron<br />
en sus escritos uno una cosa, otro otra; otras las pusieron dos<br />
o tres <strong>de</strong> ellos, o todas los cuatro 284 ; ni así cabe dudar <strong>de</strong> que<br />
todo lo que está escrito lo dijo o lo hizo él. Quien piense que<br />
el Señor no pudo usar en un mismo discurso ciertos términos<br />
en sentido figurado y otros en sentido propio, que examine<br />
el resto <strong>de</strong> sus palabras; verá que tal juicio proce<strong>de</strong> <strong>de</strong> la<br />
osadía y <strong>de</strong> la ignorancia. Voy a poner un único ejemplo que<br />
me viene ahora a la mente. Puesto que el Señor exhorta a que<br />
no sepa la izquierda lo que hace la <strong>de</strong>recha, dicho sujeto<br />
pue<strong>de</strong> pensar que hay que enten<strong>de</strong>r en sentido figurado<br />
tanto las limosnas como todo lo que allí se manda.<br />
77. Una vez más advierto que, para no necesitar a cada<br />
paso <strong>de</strong> tal advertencia, es conveniente que recuer<strong>de</strong> el lector<br />
que en los distintos pasajes <strong>de</strong> sus discursos el Señor<br />
repitió muchas cosas que había dicho en otro lugar. De esta<br />
manera, si se diera el caso <strong>de</strong> que el or<strong>de</strong>n <strong>de</strong> los mismos<br />
pasajes no concuerda con el <strong>de</strong> otro evangelista, se evitará<br />
commodis innitatur. Et quod non portari uel haberi duas túnicas, sed<br />
expressius indui prohibet dicens: et ne induerentur duabus tunicis,<br />
quid eos mo(1115)net nisi non dupliciter, sed simpliciter ambulare?<br />
76. Ita Dominum omnia dixisse millo modo dubitandum est, partim<br />
proprie, partim figúrate, sed euangelistas alia illum, alia istum<br />
inseruisse scriptis suis, quaedam uero ea<strong>de</strong>m uel dúos uel tres eorum<br />
quoslibet uel omnes quattuor posuisse, nec sic tamen omnia esse conscripta<br />
quae ab illo seu dicta seu facía sunt. Quisquís autem putat non<br />
potuisse Dominum in uno sermone quaedam figúrate, quaedam proprie<br />
poneré eloquia, cetera eius inspiciat; ui<strong>de</strong>bit, quam hoc temeré adque<br />
inerudite arbitretur. Potest enim iste -ut unum aliquid [181] dicam<br />
quod animo interim occurrit-, quoniam monet, ut non sciat sinistra<br />
quod facit <strong>de</strong>xtra (cf. Mt 6,3), et ipsas elemosynas et quidquid illic<br />
aliud praecipit figúrate accipiendum putare.<br />
77. Sane rursus admoneo, quod oportet meminisse lectorem, ne<br />
tali admonitione saepissime indigeat, alus adque alus sermonum suorum<br />
locis Dominum iam multa iterasse quae alibi dixerat, ne forte<br />
ipsorum locorum ordo cum ex alio euangelista non conuenerit, alicui<br />
283 Cf. nota complementaria 28: -Locutio figurata».<br />
284 Cf. nota complementaria 19: Asimilación y disimilación <strong>de</strong> becbos.<br />
2, 31, 78 Libro II 389<br />
pensar que por eso contradice a alguno <strong>de</strong> ellos, cuando se<br />
<strong>de</strong>bería enten<strong>de</strong>r que repite lo ya dicho en otro lugar. Esto<br />
vale tanto para las palabras como para los hechos «5. Nada<br />
impi<strong>de</strong> creer que esto tuvo lugar otra vez. Pero es resultado<br />
<strong>de</strong> una vanidad sacrilega calumniar al Evangelio, mientras no<br />
se cree que se realizó <strong>de</strong> nuevo lo que nadie prueba que no<br />
pudo 2 8 6 acontecer por segunda vez.<br />
MT 11,1-19-Le 7,18-35<br />
31 78. Continúa Mateo: Y sucedíó que, cuando acabó<br />
Jesús <strong>de</strong> dar instrucciones a sus doce discípulos, partió<br />
<strong>de</strong> allí para enseñar y predicar en sus ciuda<strong>de</strong>s. Juan, al<br />
oír en la cárcel las obras <strong>de</strong> Cristo, envió dos <strong>de</strong> sus discípulos<br />
a <strong>de</strong>cirle: ¿Eres tú el que ha <strong>de</strong> venir o esperamos a<br />
otro?, etc., hasta don<strong>de</strong> dice: Y la sabiduría queda justificada<br />
por sus hijos. Todo este pasaje acerca <strong>de</strong> la embajada<br />
<strong>de</strong> Juan Bautista a Jesús y <strong>de</strong> la respuesta que recibieron los<br />
enviados y <strong>de</strong> lo que afirmó el Señor sobre Juan <strong>de</strong>spués que<br />
ellos habían marchado, lo incluye también Lucas, aunque no<br />
en el mismo or<strong>de</strong>n. Pero no resulta quién <strong>de</strong> ellos sigue aquí<br />
eorum hinc putet esse contrarium, cum intellegere <strong>de</strong>beat iterum alibi<br />
dici quod iam alibi dictum erat, nec tantum <strong>de</strong> dictis, uerum etiam <strong>de</strong><br />
factis obseruari <strong>de</strong>beré. Nihil enim prohibet hoc i<strong>de</strong>m iterum factum<br />
cre<strong>de</strong>re. Calumnian autem euangelio, dum non credit iterum factum<br />
quod iterum fieri non potuisse nemo conuincit, sacrilegae uanitatis est.<br />
31. 78. Sequitur Mattheus et dicit: et factum est, cum consummasset<br />
lesus praecipiens duo<strong>de</strong>cim discipulis suis transiit in<strong>de</strong>, ut<br />
doceret et praedicaret in ciuitatibus eorum. Iohannes autem, cum<br />
audisset in uinculis opera Christi, mittens dúos <strong>de</strong> discipulis suis ait<br />
Mi: tu es qui uenturus es an alium expec[lS2\tamus? et cetera (Mt<br />
11,1-3; cf. 1-19) usque ad illud ubi ait: et iustificata est sapientia a<br />
filiis suis (Mt 11,19). Hunc totum locum <strong>de</strong> Iohanne baptista, quod<br />
miserit ad Iesum et cuiusmodi responsum acceperint illi quos misit et<br />
quidquid post eorum abscessum <strong>de</strong> Iohanne Dominus dixit, interponit<br />
et Lucas (cf. Le 7,18-35), non qui<strong>de</strong>m ipso ordine, sed quis eorum<br />
285 Cf. notas complementarias 11: -Regulae- y 24: Datos repetidos.<br />
286 En el fondo parece subyacer la quaestio an potuerit, que junto al an voluerit<br />
era lo que había que establecer en or<strong>de</strong>n a probar la existencia <strong>de</strong> algo, el an sit. Cf. H.<br />
LAUSBERG, Manual, n.l60ss.