30.01.2013 Views

saqarTvelos sapatriarqos manglis-walkis eparqia saqarTvelos ...

saqarTvelos sapatriarqos manglis-walkis eparqia saqarTvelos ...

saqarTvelos sapatriarqos manglis-walkis eparqia saqarTvelos ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

mxolod or-ori, mcireSi ki erTaderTi moZRvris arseboba, magram gacilebiT<br />

ufro arsebiTia is, rom, rogorc aRiniSna, axla moZRvrad ukve ara<br />

mecnieruli codnis mixedviT dadgindeboda, aramed mxolod sasuliero<br />

kurTxevis meSveobiT, rac, safiqrebelia, mizezi unda gamxdariyo qarTul<br />

eklesiaSi mecnieruli codnis donis dacemisa. marTlac XII saukunis Semdgomi<br />

saeklesio cxovrebis duRili da samecniero-saRvTismetyvelo-saliteraturo<br />

kvleva-Zieba (igulisxmeba XIII-XVII) verafriT Seedreba VIII-XI saukuneebis<br />

gasaocar simaRles saeklesio mecnierebis zrda-ganviTarebisa. Tumca isic<br />

unda aRiniSnos, rom XII saukuneSi jer kidev didi iyo Zala moZRvrobis<br />

institutisa, rasac mowmobs daviT aRmaSeneblis anderZi, roca man mTeli<br />

Tavisi qoneba monastrebs dautova Tavisi moZRvris xeliT: Cemma Svilma<br />

demetrem `yoveli misces moZRvarsa Cemsa... raTa romelni monasterni mamulisa<br />

Cemisani gamimwarebian, moZRvarman Cemman ukan cemiTa maTiTa alocnes<br />

CemTviso~.<br />

niko mari zrunavda qarTuli samarTlis istoriis Sesaswavlad, radganac<br />

igi ar iyo saTanado doneze damuSavebuli. revoluciis Semdeg ki, aTeistebis<br />

batonobis dros, cxadia, qarTuli saeklesio samarTlis istoria ar<br />

ganviTarebula, amis gamo kidev ufro dasafasebelia niko maris nafiqri am<br />

sferoSi. igi ikvlevda qarTul saero samarTalsac. n. mari fiqrobda, rom<br />

warmarTuli epoqis saqarTveloSi mefe Tavis xelSi aerTianebda saero da<br />

sasuliero Zalauflebas. igi amave dros qurumTuxucesi iyo 156 . `qarTuli<br />

samarTali da sarwmunoeba adreul ZeglebSi erTi sityviT gamoixateboda~.<br />

mefe pirvandeli iafeturi sazogadoebrivi warmodgeniT RvTis nacvalia,<br />

misave qurumi, mRvdeli~ 157 . n. maris mixedviT qarTuli ena, misi kultura da<br />

eTnosi uZvelesia da mas `saerTo aqvs mTeli kacobriobis aRorZinebasTan~,<br />

man ori anbani Seqmna (xucuri da mxedruli) imis gamo, rom misi erovnuli<br />

sulieri Semoqmedeba ukidures simaRleze iyo atanili 158 . anbanis Seqmnas<br />

warmarTobis epoqaSi debda, amiT exmianeboda Teimuraz batoniSvils,<br />

romelsac anton II-is biblioTekaSi upovia wigni `matiane SemecnebaTa~,<br />

romlis mixedviTac qarTvelebs farnavazamde hqoniaT anbani, damwerloba,<br />

oRond igi xevisberTa, anu qurumTa wreSi yofila farulad mosaxmari - es<br />

iyo xucuri anbani, igi ebraulis mixedviT yofila Seqmnili. farnavazs misgan<br />

ganuviTarebia mxedruli anbani 159 . samarTlis terminologiis dadgenis dros<br />

n. mari misula daskvnamde, rom sityva `sazepuro~ - sparsuli warmoSobisaa<br />

(zenduri `visoputra~, aqedan `sepuh~) da niSnavs `sakuTars~, `sobstvenni~,<br />

Semdeg miiRo warCinebulis mniSvneloba. TviTon `samarTlis~ fuZe `marTalSi~<br />

gamoyo fuZe `arT~ `arta~. Zveli induri `arta~, `rta~ niSnavda simarTles,<br />

siwmindes. Zvel sparsulSi `arta~ (arTa) erqva RvTaebasac (magram gvaqvs<br />

waRmarTi, ukuRmarTi, aRmarTi, daRmarTi, mimarTva, momarTva da sxva).<br />

aleqsandre vaCeiSvilma 1946-48 wlebSi gamoaqveyna Tavisi naSromi<br />

`narkvevebi qarTuli samarTlis istoriidan~.<br />

al. vaCeiSvilis azriT, ivane javaxiSvilma safuZveli Cauyara qarTuli<br />

samarTlis istoriis sakiTxebis mecnierul Seswavlas, mohyavs iv.<br />

javaxiSvilis Tvalsazrisi, rom qarTuli samarTlis istoriis Seswavlas<br />

abrkolebs qarTuli iuridiuli Zeglebis kritikulad gadasinjuli da<br />

dadgenili teqstebis gamoucemloba.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!