Richtlijn Niercelcarcinoom

Fout-positieve uitslagen ontstaan bovendien, doordat een skeletscintigram soms
onvoldoende betrouwbaar kan differentiëren tussen tumorinvasie en andere (benigne)
condities, zoals degeneratieve botziekten, die met een verhoogd botmetabolisme gepaard
gaan.
Eerste rapportages over de gevoeligheid van 18F-FDG PET diagnostiek voor de detectie van
ossale metastasen laten opvallend hoge sensitiviteit en specificiteit getallen zien (zowel
sensitiviteit als specificiteit 100% bij 52 geëvalueerde laesies, Wu 2002). Wanneer deze
gunstige sensitiviteits- en specificiteits- getallen ook in grotere studies overeind blijven
verdient 18F-FDG PET diagnostiek wellicht de voorkeur boven skeletscintigrafie voor de
detectie van ossale metastasen.
Aanbeveling
Er bestaat geen plaats voor het routinematig uitvoeren van een skeletscintigram voor de
detectie van ossale metastasen bij de initiële stadiering van patiënten met een niercel-
carcinoom.
Literatuur
Motzer RJ, Bander NH, Nanus DM. Renal cell carcinoma. New Engl J Med 1996;19:865-875.
Seaman E, Goluboff ET, Ross S, Sawczuk IS. Association of radionuclide bone scan and
serum alkaline phosphatase in patients with metastatic renal cell carcinoma. Urol
1996;48:692-695.
Staudenherz A, Steiner B, Puig S, et al. Is there a diagnostic role for bone scanning of
patients with a high pretest probability for metastatic renal cell carcinoma? Cancer
1999;85:153-155.
Wu HC, Yen RF, Shen YY, et al. Comparing whole body 18F-2-deoxyglucose positron
emission tomography and technetium-99m methylene diphosphonate bone scan to detect
bone metastases in patients with renal cell carcinomas – a preliminary report. J Cancer Res
Clin Oncol 2002;128:503-506.
3.2.1.3. Fluorodeoxyglucose-positronemissietomografie (FDG-PET)
Wetenschappelijke onderbouwing
Beeldvorming met behulp van 18F-FDG PET is een inmiddels gevestigde
onderzoekstechniek in de oncologische zorg voor verscheidene tumoren. De toepassing van
18F-FDG is gebaseerd op de verhoogde stapeling van het glucose analogon FDG door
neoplasmatisch weefsel en berust op de verhoogde glucose opname van maligne cellen in
vergelijking met de meeste benigne weefsels, inflammatoire processen uitgezonderd. De
verhoogde doorbloeding van maligne weefsels, het verhoogde glucose transport en de
verhoogde enzymactiviteiten, in het bijzonder van hexokinase, dragen alle bij aan de
verhoogde stapeling van FDG in maligne cellen.
De stralenbelasting van een onderzoek met 18F-FDG bedraagt 4-8 mSv afhankelijk van de
toegediende dosis FDG (IRCP 80).
18F-FDG PET diagnostiek voor de primaire stadiëring van het niercelcarcinoom
De gevoeligheid van 18F-FDG PET diagnostiek voor de primaire stadiëring van het niercel-
carcinoom is gebaseerd op een beperkt aantal studies met een overwegend klein aantal
patiënten. De sensitiviteit van 18F-FDG PET voor het niercelcarcinoom varieert in deze
studies sterk (32-90%), evenals de specificiteit (70-100%) (Kang 2004, Ramdave 2001, Aide
2003). Op grond van deze bevindingen heeft PET geen superieure waarde boven de
conventionele diagnostische modaliteiten (CT-scan en MRI). Meerwaarde van PET boven
CT-scan/MRI kan wel verwacht worden vanwege het routinematig toepassen van deze
techniek als een whole-body onderzoek, waardoor PET van potentiële waarde is gebleken
30