Richtlijn Niercelcarcinoom

Er zijn weinig gerandomiseerde trials die de wijzen van toediening met elkaar vergelijken.
Het lijkt erop dat er geen verschil is in totale overleving tussen intermitterende intraveneuze
bolusinjectie en subcutane toediening van IL-2 (Yang 2003).
In tegenstelling tot Interferon-alpha is er geen gerandomiseerde studie die IL-2 versus best
supportive care onderzocht heeft.
In een fase III studie werd een mediane duur van overleving na IL-2 (intention-to-treat
analyse) van 12 maanden vastgesteld In de meeste studies wordt gedurende 3 tot 4
maanden behandeld met IL-2.
Door de groep van Rosenberg en ook anderen werd de toediening van ex vivo geactiveerde
lymphokine activated killer (LAK) cellen geëxploreerd, maar toevoeging van LAK cellen aan
een IL-2 regime lijkt geen extra waarde te hebben, alhoewel er geen grote gerandomiseerde
studies bestaan die dit adequaat hebben onderzocht. Hoge doses IL-2 lijkt equivalent qua
respons aan IL-2 plus LAK cellen (Rosenberg 1993)
Baaten verrichten een systematische review van de literatuur teneinde de waarde van de
verschillende toedieningsvormen en schemas van IL-2 te analyseren (Baaten 2004). Het
beperkte aantal gerandomiseerde studies en de heterogeniteit van de studies maakten dat er
geen sterke conclusies konden worden getrokken. Het aantal complete remissies na bolus
IL-2 i.v. en subcutane IL-2 leken vergelijkbaar en hoger dan na IL-2 per continue infusie. De
duurzaamheid van de complete remissies na bolus IL-2 leek hoger dan na subcutane IL-2
toediening.
De toxiciteit van IL-2 is aanmerkelijk groter dan van IFN-a. De toxiciteit van IL-2 hangt voor
een groot deel samen met het gebruikte schema, maar is reversibel na staken van de IL-2.
Toxiciteit berust voor een deel op het geïnduceerde capillairy leak syndroom met hypotensie,
nierinsufficiëntie, longoedeem, cardiovasculaire problemen inclusief ritmestoornissen en
myocardinfarcten en hematologische toxiciteit bestaande uit anemie en thrombocytopenie.
Effectiviteit van IFN na IL-2 en vice versa
De meeste patiënten die responderen op immunotherapie lijken uiteindelijk een recidief te
krijgen van de ziekte. In een serie van 106 patiënten behandeld met verschillende vormen
van IL-2 therapie bedroeg dat 86% voor de 64 patiënten met een partiële respons en 47%
voor de 43 patiënten met een complete respons (Lee 1998). Patiënten die een recidief
krijgen lijken een geringe kans op wederom een remissie te krijgen bij een 2 e identiek regime
met IL-2. Zij zagen enkele remissies met een ander IL-2 regime, o.a. in combinatie met
tumor infiltrerende lymfocyten (TILs).
Er lijkt geen voordeel te bestaan van behandeling met IFN-a (al dan niet met 5-FU) na falen
op behandeling met IL-2 of vice versa. Escudier vonden een laag remissiepercentage na de
cross over (Escudier 1999).
Gerandomiseerde phase III-studies met monotherapie bestaande uit hetzij IFN-alpha,
hetzij IL-2 versus een vorm van combinatietherapie
Een achttal gerandomiseerde fase III studies zijn geïndentificeerd, waarin I-a of IL-2
monotherapie werd vergeleken met een andere vorm van immunotherapie (tabel 4.2).
In 2 studies werd IFN-a vergeleken met de combinatie van IFN-a en vinblastine (Fossa 2004,
Neidhart 1991). In de studie van Neidhart werden in totaal 165 patiënten gerandomiseerd
(Neidhart 1991). In deze studies werd geen additioneel gunstig effect gezien van de
combinatie van IFN-a en vinblastine.
Négrier vergeleek IFN-a met intermediate dosis IL-2 (per continue infusie) en de combinatie
van beide middelen in een gerandomiseerde studie bij 425 patiënten met PS 0 of 1 die in
drie jaar tijd werden geïncludeerd (Negrier 1998). 722 gemetastaseerde patiënten kwamen
niet in aanmerking voor de studie. Een cross-over van de ene monotherapie arm naar de
andere arm was toegestaan. De meeste patiënten hadden een performance score van 0, en
88