Richtlijn Niercelcarcinoom

Weiss, G. R., Margolin, K. A., Aronson, F. R., Sznol, M., Atkins, M. B., Dutcher, J. P.,
Gaynor, E. R., Boldt, D. H., Doroshow, J. H., Bar, M. H., and . A randomized phase II trial of
continuous infusion interleukin-2 or bolus injection interleukin-2 plus lymphokine-activated
killer cells for advanced renal cell carcinoma. J.Clin.Oncol. 1992, 10: 275-281
Yang, J. C., Sherry, R. M., Steinberg, S. M., Topalian, S. L., Schwartzentruber, D. J., Hwu,
P., Seipp, C. A., Rogers-Freezer, L., Morton, K. E., White, D. E., Liewehr, D. J., Merino, M.
J., and Rosenberg, S. A. Randomized study of high-dose and low-dose interleukin-2 in
patients with metastatic renal cancer. J.Clin.Oncol. 2003, 21: 3127-3132
4.2.3.8 Chemo-immunotherapie: tripeltherapie, Interferon-alpha, Interleukine-2 en 5fluorouracil
Alhoewel hogere remissiepercentages worden gerapporteerd na behandeling met het
tripelregime, bestaande uit IFN-a, IL-2 en 5-Fluorouracil, werd in gerandomiseerd onderzoek
niet aangetoond dat deze intensieve behandeling wezenlijk voordelen biedt boven
behandeling met IFN-a of IL-2 alleen. Ravaud gebruikt een ander schema dan Atzpodien en
vergeleek s c. IL2 + IFN met beide middelen plus 5 FU bij 111 gemetastaseerde patiënten
PS of 0 of 1 (Ravaud 1998, Atzpodien 2001). Zij vonden eenzelfde remissiepercentage en
progressievrije 1-jaarsoverleving. Er werden geen significante verschillen gevonden in de
eindpunten. Toevoeging van 5 FU aan subcutane IL-2 plus IFN was dus niet van waarde.
Recent rapporteerde Atzpodien de resultaten van een 3-armige multicenter studie, waarbij
341 patiënten of (A) sc IFN/sc IL-2 + 5 FU kregen, of (B), dat wil zeggen tripeltherapie
volgens arm A plus retinoic acid of (C) s.c. IFN + vinblastine (Atzpodien 2004).
Remissiepercentages waren 31%, 26% resp. 20%. Arm A en B hadden een significant
betere overleving (27 maanden) dan arm C (16 maanden). Arm B had een significant langere
progressie-vrije overleving dan arm C.
Op dit moment is een groot Europeesch MRC-EORTC-multicenter onderzoek gaande,
waarin tripeltherapie wordt vergeleken met Interferon-alpha monotherapie.
4.2.4 Prognostische en predictieve factoren en indeling in prognostische groepen
Wetenschappelijke onderbouwing
De kans op occulte metastasen is niet voor elke patiënt gelijk; deze wordt bepaald door
factoren als niervene-ingroei, tumordifferentiatiegraad, lymfangio-invasie en lymfklierstatus.
Eenmaal gemetastaseerd is de overleving voor de meeste patiënten slecht, met een
mediane overleving van 12 maanden. Echter, patiëntenselectie beïnvloedt de overleving
enorm.
Bepaalde factoren blijken een voorspellende waarde te hebben wat betreft de
overlevingsduur indien de ziekte gemetastaseerd is. Bekend waren de performance status,
gewichtsverlies, tijdsinterval vanaf de initiële diagnose en moment van start van systemische
therapie (disease tot treatment interval, DTI) en verschillende laboratoriumparameters zoals
BSE, aantal witte bloedcellen, LDH en hemoglobine. Als belangrijkste prognostische
variabelen voor overleving na immunotherapie werden door Elson en door Palmer een
performance score van 0 (=in het geheel geen klachten), een lang interval tussen diagnose
en start van de immunotherapie (>24 maanden) en slechts één lokalisatie van de metastase
vastgesteld (Elson 1998, Palmer 1992). Ongunstig waren hersen-, lever- en botmetastasen.
Fyve beschreven in 1995 dat met name een performance score van 0 belangrijk was na
therapie met hoge dosis bolus IL-2: de patiënten met een performance score van 0 hadden
een twee maal hogere respons rate dan patiënten met een score van 1, namelijk 17% versus
9%. Bovendien werden 11 van de 12 complete remissies gezien in de groep patiënten met
een score van 0.
92