Richtlijn Niercelcarcinoom

Aanbeveling
Buiten studieverband is op dit moment geen plaats voor radiofrequency ablatie van
niercelcarcinomen.
Literatuur
Johnson DB, Cadeddu JA. Radiofrequency interstitial tumor ablation: dry electrode. J
Endourol 2003; 17: 557-562
Su LM, Jarrett TW, Chan DY, Kavoussi LR, Solomon SB. Percutaneous computed
tomography-guided radiofrequency ablation of renal masses in high surgical risk patients:
preliminary results. Urology. 2003;61(4 Suppl 1):26-33.
Zlotta AR, Wildschutz T, Raviv G, Peny MO, van Gansbeke D, Noel JC, Schulman CC.
Radiofrequency interstitial tumor ablation (RITA) is a possible new modality for treatment of
renal cancer: ex vivo and in vivo experience. J Endourol. 1997; 11:251-258.
Lui K.W., Gervais DA, Arellano RA, Mueller PR. Radiofrequency ablation of renal cell
carcinoma. Clin. Radiol. 2003; 58: 905-913,
4.2 Chemotherapie/Immunotherapie/Radiotherapie
4.2.1. Adjuvante therapie
Wetenschappelijke onderbouwing
Adjuvante systemische therapie wordt toegepast als aanvulling op de primaire loco-regionale
behandeling, met het oogmerk eventueel aanwezige, maar nog niet vast te stellen,
metastasen op afstand (occulte metastasen) te elimineren. De mate van overlevingswinst ten
gevolge van adjuvante therapie is uiteraard afhankelijk van de kans op occulte
metastasering. Therapieresultaten worden uitgedrukt in de jaarlijkse relatieve reductie van de
mortaliteit en in de uiteindelijke absolute 10-jaarsoverlevingswinst.
Risicofactoren voor het ontwikkelen van metastasen op afstand en een slechte overleving
zijn: TNM status, performance status (>2), en mogelijk ook microscopische angioinvasie
(Van Poppel 1997). Ingroei van de tumor in de vena cava lijkt geen risicofactor te zijn, indien
er complete tumorresectie kan worden verricht (Hatcher 1991). Publicaties van Skinner,
Golimbu en respectievelijk McNichols lieten de volgende overlevingsgetallen zien: voor een
pT2 tumor een 5-jaarsoverleving van 65, 88 respectievelijk 67% en een 10-jaarsoverleving
van 56, 67 en respectievelijk 56% (McNichols 1981, Skinner 1971, Golimbu 1986). Voor een
pT3a tumor was dat 47, 66 en 51% 5-jaarsoverleving en 20, 35, en 28% 10-jaarsoverleving.
Zisman deelde de patiënten in in drie groepen op grond van T-status, graad van de tumor en
performance status, en kon daarmee drie zeer verschillende overlevingscurven maken
(Zisman 2002).
Moleculaire markers die thans worden genoemd als risicofactoren op grond van database
analysen zijn o.a. DNA ploidy, U-PA, U-PA-R, en PAI-1; Cadherine-6, epitheliale membraan
antigen (EMA oftewel MUC1), CA125, de receptor voor platelet-derived growth factor
(PDGF-R) en voor insuline growth factor (IGF-R), VEGF, TGF-B en micro-array patronen.
Patiënten met een pT1 en N0 tumor hebben een kleinere kans op het bestaan van
afstandsmetastasen dan patiënten met een N+ niercelcarcinoom. Door de kleinere kans op
het bestaan van afstandsmetastasen bij N0 patiënten, zal de absolute winst na effectieve
adjuvante behandeling in overleving kleiner zijn. Daardoor zal behandeling van de gehele
groep N0-patiënten leiden tot ongewenste overbehandeling van een aantal patiënten.
Behandeling heeft zin, indien de 10-jaarsoverleving zodanig laag is dat er een absolute 10jaarsoverlevingswinst
(van minstens een aantal procenten) te verwachten is.
71